Soloi (Cyprus)

Soloi; Σόλοι
	het Romeinse theater in Soli
	;
Situering
Land	Cyprus
Coördinaten	35° 8′ NB, 32° 49′ OL
Dichtstbijzijnde plaats	Kyrenia
	zwaan in mozaïekvloer te Soli

Soloi of Soli (Oudgrieks: Σόλοι; Sóloi) is een stad uit de oudheid op Cyprus ten westen van Kyrenia. Haar inwoners worden Solii (Σόλιοι) genoemd waardoor men hen kan onderscheiden van die van Soloi in Cilicia die Soleis (Σολεῖς) worden genoemd. In de stad bevond zich ook een tempel voor Aphrodite en Isis.^[1] En uit de Acta Auxibii kunnen we opmaken dat er een tempel voor Zeus bij de westpoort was.

Vroegste geschiedenis

De geschiedenis ervan gaat terug tot de 6e eeuw v. Chr. Soli was een van de tien stadskoninkrijken waarin Cyprus toen was verdeeld. Ze wordt voor het eerst genoemd in een opschrift van Sargon II op de stele van Kition als Si-il-li/lu, een van de tien koninkrijken van het eiland Iadnata. Het koninklijk paleis schijnt zich ten westen van het theater te hebben bevonden op een terras van de akropolis^[2].

Klassieke periode

Tijdens de Ionische Opstand werd Soloi geregeerd door Onesilos, de zoon van Chersis en Philocyprus^[3] en de drijvende kracht in de strijd tegen de Perzen die de iure over Cyprus heerste. Na de nederlaag van het landleger bij Salamis tegen de Perzen onder leiding van Artybas werd Onesilos verslagen en zijn hoofd aan de stadsmuren van Amathus opgehangen.

Hellenistische periode

Soloi schijnt ook het eerste Cypriotische koninkrijk zou zijn geweest, dat naar Alexander overliep. Reeds na de val van Byblos zond de stad aan de Macedoniërs samen met Mallus drie schepen, terwijl de overige koningen zich pas bij de Macedoniërs aansloten na de slag bij Issus.^[4]

Nadat de Cypriotische koningen voor Tyrus naar Alexander overgelopen waren,^[5] hield Alexander na zijn terugkeer uit Egypte een theaterwedstrijd, die de koningen van Cyprus financierden.^[6] Nikokreon van Salamis financierde een stuk van Thessalus, Pasikrates van Soloi een van Athenodorus, die tegen de favorieten van Alexander won.

Romeinse periode en later

Later behoorde het tot Cilicië en was een Atheense kolonie. De huidige resten van de stad dateren voornamelijk uit de Romeinse tijd. Vooral bekend is de mozaïekvloer van de basilica met vogels, andere dieren en geometrische patronen. Er is ook een theater maar dit is zozeer gerestaureerd dat het niet langer de sfeer van haar oorspronkelijke bouwjaar uitademt.

Uit de Byzantijnse periode is weinig bekend. De stad zal schade hebben opgelopen tijdens de aardbeving in de 4e eeuw. De kopermijnen raakten uitgeput en werden gesloten. De Stadiasmus maris magni, een periplus uit eind 3e eeuw, vermeldt Soloi als een havenloze stad. Ondanks dat de haven was verzand, nam het inwoneraantal van Soloi niet af. In de 4e eeuw werd er een grote basilica gebouwd die in de 6e eeuw door een groter exemplaar werd vervangen. Tijdens de verovering van Cyprus door de Arabieren in 649 werd de basilica verwoest en in kleinere vorm herbouwd. De stad raakte de volgende eeuwen echter steeds meer verlaten en werd uiteindelijk opgegeven.

Van Soli is het woord solecisme (grove taalfout) afgeleid. De Atheners beschouwden het dialect van Soli als een barbaarse en gecorrumpeerde vorm van het Grieks (σολοικος).

Koningen van Soloi

Onesilos, zoon van Chersis en Philocyprus^[7]
Stasikrates
Pasikrates (ttv. Alexander de Grote)
Eunostos

Beroemde inwoners

Nikokles, zoon van Pasicrates, die Alexander vergezelde naar Indië^[8]
Stasanor, generaal van Alexander de Grote en later gouverneur van Drangiana, Bactrië en Sogdiana, na de stichting van Triparadeisos (4e eeuw v.Chr.)^[9]
Hiero van Soloi, die door Alexander uitgezonden werd om het Arabische schiereiland te omvaren, en ging tot aan de monding van de Perzische Golf.
Klearchos van Soloi, Peripatetische filosoof, waarvan men denkt dat hij naar Alexandria aan de Oxus in Bactrië ging (4e eeuw v.Chr.).

Zie ook

Geschiedenis van Cyprus

Bronnen, noten en/of referenties

E. Lipiński, The Cypriot vassals of Esarhaddon, in M. Cogan - I. Ephʻal (edd.), Ah, Assyria--: studies in Assyrian history and ancient Near Eastern historiography presented to Hayim Tadmor, Jeruzalem, 1991, pp. 58-64.
K. Nicolaou, art. SOLOI (Potamos tou Kambou) Cyprus, in R. Stillwell - e.a. (edd.), The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, Princeton, 1976.
T. Theodoulou, The port of the kingdom of Soloi, in Navis II (2003).
T. Papacostas, The Economy of Late Antique Cyprus, M. Decker - S.A. Kingsley (edd.), Economy and exchange in the East Mediterranean during Late Antiquity: proceedings of a conference at Somerville College, Oxford, 29th May, 1999, Oxford, 2001, pp. 107-128. (vrijgegeven onder een Creative Commons Naamsvermelding-licentie)
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Soloi (Zypern) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ Strabo, Geographika XIV 6.3.
↑ Voor het eerst gesuggereerd in E. Gjerstad - e.a., The Swedish Cyprus Expedition, III, Stockholm, 1937, p. 413 en V. Karageorghis, Chronique des fouilles et découvertes archéologiques à Chypre en 1974, in BCH 99 (1975), pp. 846-848, fig. 69-72 (zie ook op dit overzichtskaartje).
↑ Herodotos, V 113.
↑ Arrianus, II 20.
↑ Arrianus, II 14.
↑ Plutarchus, Alexander 29.
↑ Herodotos, V 113.
↑ Arrianus, Indica 18.8.
↑ Arrianus, "Gebeurtenissen na Alexander" 35.

[1] Strabo, Geographika XIV 6.3.

[2] Voor het eerst gesuggereerd in E. Gjerstad - e.a., The Swedish Cyprus Expedition, III, Stockholm, 1937, p. 413 en V. Karageorghis, Chronique des fouilles et découvertes archéologiques à Chypre en 1974, in BCH 99 (1975), pp. 846-848, fig. 69-72 (zie ook op dit overzichtskaartje).

[3] Herodotos, V 113.

[4] Arrianus, II 20.

[5] Arrianus, II 14.

[6] Plutarchus, Alexander 29.

[7] Herodotos, V 113.

[8] Arrianus, Indica 18.8.

[9] Arrianus, "Gebeurtenissen na Alexander" 35.

[1]