Viduidae

Viduidae
Vidua macroura (dominikanerwida)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Aves (Vogels) Orde: Passeriformes (Zangvogels) Superfamilie: Passeroidea
Familie
Viduidae Cabanis, 1861
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Viduidae op Wikispecies
Portaal    Biologie Vogels

Viduidae zijn een familie van vogels uit de orde zangvogels. In het Nederlands worden ze (paradijs-)wida's, staal- of atlasvinken genoemd.

Viduidae zijn vinkachtige soorten. Bij deze vogels overheerst het zwart of de kleur indigo in het verenkleed. Bij de vogels met de naam "wida" heeft het mannetje in de broedtijd een lange of zeer lange staart. Jonge vogels en vrouwtjes van deze soorten zijn lastig onderling te onderscheiden.

Het zijn allemaal broedparasieten die eieren leggen in de nesten van prachtvinken (Estrildidae). Iedere soort heeft zijn eigen favoriete prachtvinkensoort waarop ze parasiteren. De families Estrildidae en Viduidae zijn overigens verwant en behoren beide tot de superfamilie Passeroidea.

In tegenstelling tot een broedparasiet als de koekoek vernietigen de staalvinken en wida's niet het legsel van de gastheersoort. Ze leggen 2-4 eieren in een nest waarin al een ei aanwezig is. De eieren van zowel de gastheer als de parasiet zijn wit, hoewel de eieren van de parasiet iets groter zijn. De eigen jongen en die van de parasiet groeien gezamenlijk op.

Staalvinken en wida's imiteren het liedje van hun gastheer, dat de mannetjes leren als nestjong. Hoewel de vrouwtjes niet zingen, leren ze ook het lied van hun gastheer herkennen en kiezen ze voor mannetjes uit hetzelfde gastheerlegsel; zo blijft de band tussen de gastheersoort en de parasiet in stand.

• 
  Smalstaart- paradijswida (Vidua paradiseae)
• 
  Breedstaart- paradijswida (Vidua obtusa)
• 
  Langstaart- paradijswida (Vidua interjecta)

De band tussen parasiet en gastheer is de drijvende kracht van het soortsvormingsproces binnen deze familie. De nauwe genetische en morfologische verwantschap tussen de soorten doet vermoeden dat de soortvorming van recente oorsprong is. De familie telt 20 soorten.^[1]

• Vidua Cuvier, 1816 (bijna 20 soorten staalvinken en wida's)
• Anomalospiza Shelley, 1901(1 soort: koekoekswever)