hals

vervoeging van
	halzen

Nederlands

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘keel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1080 ^[1]

Zelfstandig naamwoord

de hals m

(anatomie) nauw gedeelte van het lichaam dat het hoofd met de romp verbindt
▸ Daar stond het kleine Pietje bij de schimmel en aaide zachtjes over zijn hals.^[2]
(kleding), (metonymisch) gedeelte van een kledingstuk waar men de hals door steekt
(informeel), (pejoratief) dom iemand, vooral van het mannelijk geslacht
- Onnozele hals!
(figuurlijk) op een hals lijkend deel van bepaalde voorwerpen
- De hals van de fles.

Uitdrukkingen en gezegden

[1]: Iemand de strop om de hals doen

Iemand zwaar in de problemen brengen

[1]: Iemand iets op de hals schuiven

Iemand met iets moeilijks opzadelen

[1]: Iemand om hals brengen

Iemand op het leven brengen

[1]: Iemand om de hals vliegen

Iemand vol enthousiasme begroeten of ontvangen, soms ook letterlijk omhelzen

[1]: Zich iets op de hals halen

Voor zichzelf een probleem creëren

∗ Ze hadden zich er een heleboel op hun hals gehaald toen ze meer dan vier jaar geleden hun industriële bezittingen verruilden voor een onroerendgoedarsenaal met tienduizenden onwillige huurbetalers.^[3]

[1]: Zich iets van de hals houden

Iets op afsand houden of niet accepteren

Vertalingen

1.

Baskisch: lepagain ^(eu), lepondoko ^(eu)
Duits: Hals ^(de) m
Bretons: gouzoug ^(br) m
Engels: neck ^(en)
Frans: cou ^(fr) m
Iers: muineál ^(ga) m
Italiaans: collo ^(it) m
Japans: 襟首 ^(ja) (eri.kubi)

Werkwoord

hals

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van halzen
- Ik hals.
gebiedende wijs van halzen
- Hals!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van halzen
- Hals je?

Gangbaarheid

Het woord hals staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hals" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "hals" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑
Marijke van Raephorst
“Het hele jaar rond: van Sinterklaas tot Sintemaarten” (1973), Lemniscaat , p. 11
↑
Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
“Tussen rood en zwart” (2014), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044625691
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Zweeds

Uitspraak

Geluid: hals (hulp, bestand)
IPA: / hals /

Woordafbreking

hals

Naar frequentie	3752

Zelfstandig naamwoord

hals, g

(anatomie) hals (van mensen)
(zoötomie) hals, nek (van dieren)
«Giraffer lever i löst sammanhållna grupper och med sin långa hals har de en god överblick och kan med sin utmärkta syn hålla reda på vad som händer omkring dem.»
Giraffen leven in losse, samenhangende groepen en met hun lange hals hebben ze een goed overzicht en kunnen ze met hun uitstekende zicht bijhouden wat er om hen heen gebeurt.
op een hals lijkend deel van een voorwerp

Synoniemen

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	hals	halsen	halsar	halsarna
genitief	hals	halsens	halsars	halsarnas