Konjunktivitt
Konjunktivitt eller augekatarr er ein inflammasjon av konjunktiva i auga. Det er den klart vanlegaste augesjukdommen og alvorsgraden kan vere frå heilt ufarleg til synstruande. Han består i ein inflammasjon av konjuktiva, og kan delast inn etter utløysande årsak.
Allergisk konjuktivitt
[endre | endre wikiteksten]Akutt
[endre | endre wikiteksten]Dette er det vanlege raude auge allergikarar får om dei kjem i kontakt med allergenar (kattehår, pollen etc.).
Kronisk
[endre | endre wikiteksten]Artar seg som dobbeltsidig raudt auge med kløe og renning. Kan oppstå ved særs uttalt allergi, og kan då vere sesongavhengig (pollensesong).
Infeksiøs konjunktivitt
[endre | endre wikiteksten]Amøboid
[endre | endre wikiteksten]Sjeldan årsak til konjuktivitt i Noreg, men kan vere veldig alvorleg.
Bakteriell
[endre | endre wikiteksten]Alvorleg form for konjuktivitt som krev behandling. Mogelege agens er Pseudomonas aeruginosa, Neisseria Gonorrhéa og Chlamydia tracomatis (dei to siste hos barn ved smitte frå fødselskanalen - sjeldan).
Er i dag sjeldne former for bakterielle konjunktivittar. Kan oppstå hos nyfødde barn om mødre har ein genital infeksjon. I byrjinga av 1800-talet var desse infeksjonane langt vanlegare, og ein dryppet alle nyfødde med lapisdråpar i augo (Credés profylakse).
Viral
[endre | endre wikiteksten]Den vanlegaste og minst alvorlege forma for infeksiøs konjunktivitt. Vanleg epidemi i barnehagar, og vil som regel ikkje trenge behandling.
Irritativ konjunktivitt
[endre | endre wikiteksten]Mekanisk
[endre | endre wikiteksten]Framandlekamar i auga kan irritere og gje konjunktivitt. Ved langvarig irritasjon kan dei gje epitelskadar.
Toksisk
[endre | endre wikiteksten]Kjemiske stoff (syrer, baser, vaskemiddel etc.) som kjem i auge kan irritere og gje konjuntivitt.
Behandling
[endre | endre wikiteksten]Allergisk konjuktivitt
[endre | endre wikiteksten]Vert behandla med antihistamin (cetrizin) eller steroidar.
Infeksiøs konjunktivitt
[endre | endre wikiteksten]Bakterielle og amøboide vert behandla med antibiotika (chloramphenicol, erythromycin). Virale vert i utganspunktet ikkje behandla, men kan eventuelt behandlast med antivirale midlar (aciklovir).
Irritativ konjuntivitt
[endre | endre wikiteksten]Vert behandla ved å fjerne irriterande årsak (t.d. skylje auge, fjerne framandlekamen etc). Ved behov kan ein gje smertestillande augedropar (ibuprocain).
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Konjunktivitt» frå Wikipedia på bokmål, den 7. november 2008.