Alcovasaurus

Alcovasaurus
Galton & Carpenter, 2016
Okres istnienia: kimeryd–tyton PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 154.2/145 154.2/145
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	tyreofory
Infrarząd	stegozaury
Rodzina	stegozaury
Rodzaj	Alcovasaurus
Gatunki
Alcovasaurus longispinus

Alcovasaurus – wymarły rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z infrarzędu stegozaurów i rodziny stegozaurów^[1].

Skamieniałości należące do nieznanego wcześniej gatunku dinozaura odnaleziono w 1908 roku półtora mili na wschód od Alcova^[2] w stanie Wyoming. Spoczywały wśród skał tworzących formację Morrison^[1]. Były tam kręgi w liczbie 42, reprezentujące każdy odcinek kręgosłupa, żebra, 4 kolce ogonowe, część kości krzyżowej, obie kości kulszowe i część łonowej. Odkrycia dokonali W. H. Reed i A. C. Dart. Okaz oznaczono D54. Wszedł on w skład zbiorów Museum of the University of Wyoming^[2].

Kości udowe świadczyły, jak to zauważył Gilmowe, że było to zwierzę długonogie. Ogon zwierzęcia wieńczyły kolce, owalne u podstawy i zwężające się ku końcowi. U innych gatunków stegozaura kolce te cechowały się ostrą w dolnych ⅔ krawędzią i wygładzały się ku szczytowi, natomiast wygładzenia takiego nie obserwowano u S. longispinus. Długość kolca opisanego przez Gilmore'a wyniosła 985 mm, a więc więcej, niż w przypadku wcześniej znanych stegozaurów. Powierzchnia kolca zdawała się nosić odciski po naczyniach krwionośnych przebiegających tam za życia zwierzęcia, podobnie jak w przypadku płyt^[2].

Odmienności w stosunku do znanych wcześniej okazów stegozaura pozwoliły na kreowanie nowego gatunku dinozaura. Gilmore opisał je jako kolejny gatunek stegozaura, w którym to rodzaju badacz wymienił w sumie 14 gatunków, w tym opisany przez Marsha S. stenops. Autor nadał mu nazwę Stegosaurus longispinus. Epitet gatunkowy odnosi się do długich, smukłych kolców na ogonie zwierzęcia^[2].

W latach dwudziestych XX wieku zbiory zostały uszkodzone przez wodę. Spośród wyżej wymienionych szczątków ocalała jedynie kość udowa, pozostały też gipsowe odlewy dalszej pary kolców ogona oraz fotografie. Niemniej te ubogie w stosunku do pierwotnego okazu pozostałości umożliwiły Galtonowi i Carpenterowi przeniesienie gatunku do odrębnego rodzaju, który ochrzcili nazwą Alcovasaurus. Jako autapomorfie kreowanego rodzaju podali zachowanie wyrostków poprzecznych również w dystalnych kręgach ogonowych, krótsze niż wyższe trzony rzeczonych kręgów, a także długie, osiągające 0,9 długości kości udowej kolce, najgrubsze w 1/4 długości^[1].

Z badań Costy i Mateusa (2019) wynika bliskie pokrewieństwo Alcovasaurus longispinus z europejskim gatunkiem Miragaia longicollum; wymienieni autorzy uznali A. longispinus za jedynego znanego północnoamerykańskiego przedstawiciela podrodziny Dacentrurinae. Costa i Mateus uznali rodzaj Alcovasaurus za młodszy synonim rodzaju Miragaia, utrzymując jednocześnie A. longispinus jako odrębny gatunek należący do rodzaju Miragaia^[3].