Archipelag Palmera

Archipelag Palmera
Kontynent	Antarktyda
Akwen	Ocean Południowy
	Mapa;
	Położenie na mapie Antarktyki Archipelag Palmera
	Położenie na mapie Półwyspu Antarktycznego Archipelag Palmera
	64°15′S 62°50′W/-64,250000 -62,833333
	Multimedia w Wikimedia Commons

Archipelag Palmera^[1] (ang. Palmer Archipelago^[a], hiszp. Archipiélago de Palmer)^[1] – grupa wysp znajdująca się u północno-zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego, oddzielona od niego przez Orléans Strait i Cieśninę Gerlache’a.

Nazwa

Archipelag początkowo był uznawany za część Ziemi Palmera, po ustaleniu, że nie jest stałym lądem a grupą wysp, od 1873 roku stosowana jest nazwa „Archipelag Palmera”^[2].

Geografia

Grupa wysp leżąca u północno-zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego^[3], oddzielona od Ziemi Grahama przez Orléans Strait i Cieśninę Gerlache’a, a od Wilhelm Archipelago przez Cieśninę Bismarcka^[2]. Archipelag rozciąga się od Tower Island na północnym wschodzie do wyspy Antwerpia na południowym zachodzie^[2], a jego największe wyspy (z północy na zachód) to^[4]:

Tower Island
Trinity Island
Hoseason Island
Liège Island
Brabant Island – znajdująca się na północ od Dallmann Bay pomiędzy Antwerpią a Liège Island
Antwerpia – największa wyspa archipelagu
Wiencke Island – znajdująca się pomiędzy Antwerpią a wybrzeżem Półwyspu Antarktycznego; w zatoce po jej zachodniej stronie na wysepce Goudier Island leży Port Lockroy – nieczynna brytyjska stacja badawcza przekształcona w muzeum oraz poczta.

Pomiędzy Brabant Island a Antwerpią leżą Wyspy Melchiora z Gamma Island, na której w latach 1947–1969 funkcjonowała argentyńska stacja Melchior, od 1997 roku użytkowana w sezonie letnim^[4].

Historia

Północna część archipelagu wraz z północnym wybrzeżem Trinity Peninsula została dostrzeżona 17 listopada 1820 roku przez amerykańskiego kapitana Nathaniela Palmera (1799–1877)^[2]^[b]. Palmer mógł zbadać wyspy podczas kolejnych wypraw w styczniu i listopadzie 1821 roku^[4]. Formalnie archipelag został odkryty w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną (1897–1899) pod kierownictwem Adriena de Gerlache (1866–1934)^[3].

Polityka

Do archipelagu roszczą sobie prawa trzy państwa, Argentyna, Chile i Wielka Brytania^[3].

Uwagi

↑ Encyklopedia Britannica podaje, że stosowana jest również nazwa Antarctic Archipelago, zob. Encyclopædia Britannica ↓.
↑ Mills (2003) podaje, że Palmer dostrzegł Trinity Island 16 listopada 1820 roku, zob. Mills 2003 ↓, s. 499.

Przypisy

↑ ^a ^b KSNG 2006 ↓, s. 25.
↑ ^a ^b ^c ^d SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory ↓.
↑ ^a ^b ^c Encyclopædia Britannica ↓.
↑ ^a ^b ^c Mills 2003 ↓, s. 499.

Bibliografia

Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2023-04-15].
Mills, William James: Exploring Polar Frontiers. ABC-CLIO, 2003, s. 373–375. ISBN 978-1-57607-422-0. [dostęp 2023-04-15]. (ang.).
Palmer Archipelago (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Palmer Archipelago, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-04-15] (ang.).

[2] Encyklopedia Britannica podaje, że stosowana jest również nazwa Antarctic Archipelago, zob. Encyclopædia Britannica ↓.

[6] Mills (2003) podaje, że Palmer dostrzegł Trinity Island 16 listopada 1820 roku, zob. Mills 2003 ↓, s. 499.

[CITEREFKSNG200625-1] KSNG 2006 ↓, s. 25.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_Gazetteer_of_the_British_Antarctic_Territory-3] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory ↓.

[CITEREFEncyclopædia_Britannica-4] Encyclopædia Britannica ↓.

[CITEREFMills2003499-5] Mills 2003 ↓, s. 499.

[1]