Bitwa pod Courtrai

Bitwa pod Courtrai

Wojna we Flandrii
Czas	11 lipca 1302
Miejsce	pod Courtrai, Flandria
Wynik	zwycięstwo flamandzkich powstańców
Strony konfliktu
Flamandowie Brabantczycy(inne języki) Namur Francja
Dowódcy
Wilhelm von Jülich Pieter de Coninck(inne języki) Gwidon de Dampierre Robert II Szlachetny, hrabia Artois†
Siły
od 9000 do nawet 60 000 ludzi około 8000
Straty
około 100 około 1000
Położenie na mapie Belgii miejsce bitwy
Położenie na mapie Flandrii Zachodniej miejsce bitwy
50°49′44″N 3°16′33″E/50,828889 3,275833
Multimedia w Wikimedia Commons

Bitwa pod Courtrai – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1302 w trakcie powstania tkaczy w Brugii.

W 1301 król Francji Filip IV Piękny wkroczył do Flandrii i zażądał od hrabstwa wysokiej kontrybucji. Tyrańskie rządy Francuzów spowodowały bunt mieszczan. 18 maja 1302 tkacze brugijscy pod wodzą Pietera de Conincka(inne języki) dokonali rzezi rycerstwa francuskiego (tzw. jutrznie brugijskie(inne języki)). Zginął każdy, kto nie potrafił wymówić poprawnie formuły Scilt ende vrient – tarcza i przyjaciel. Po wypędzeniu Francuzów z Brugii mieszczanie sami zaprowadzili rządy demokratyczne. Do powstania przyłączyły się też inne miasta flandryjskie.

Wkrótce doszło do decydującej bitwy z Francuzami. Siły powstańców składające się z chłopów, farbiarzy, tkaczy i rzeźników flamandzkich uzbrojonych w topory, widły, piki i goedendagi liczyły, według różnych szacunków, od 9000 do 60 000 ludzi.

Pod Courtrai armia powstańców pokonała doborową armię francuską zrzeszającą kwiat rycerstwa europejskiego. O rozmiarach klęski świadczyło 700 złotych ostróg znalezionych po bitwie, od których starcie określane jest mianem bitwy złotych ostróg (niderl. Guldensporenslag, fr. Bataille des éperons d’or)^[1]. W trakcie bitwy poległ także dowodzący Francuzami Robert II Szlachetny. Bitwa była pierwszym sygnałem kryzysu feudalnej jazdy, która z coraz większym trudem mogła stawiać czoła sprawnie zorganizowanej piechocie. Do klęski Francuzów przyczyniła się brawura rycerstwa, a także umiejętne stosowanie przeciwkawaleryjskich środków walki (m.in. zamaskowanej fosy).

Bitwa pod Courtrai przywróciła samorządność w miastach flamandzkich.

Dewizą Orderu Lwa Flamandzkiego jest pochodzące z bitwy pod Courtrai zawołanie bojowe powstańców flamandzkich „Vlaenderen die Leu” (Flandria i lew).

• Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata, Alma-Press, Warszawa 2004.
• JanJ. Baszkiewicz JanJ., Historia Francji, Wrocław [etc.]: Ossolineum, 2008, ISBN 978-83-04-04963-5, OCLC 749839197 . Brak numerów stron w książce

• Muzeum Kortrijk 1302 (flam.)