Cercidoideae

*Cercidoideae*
	; Judaszowiec południowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	Cercidoideae
	Nazwa systematyczna
	Cercidoideae Legume Phylogeny Working Group; 2017
	Typ nomenklatoryczny
	Cercis L.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cercidoideae – podrodzina roślin (dawniej też w randze plemienia Cercideae^[4]^[5] klasyfikowanego do podrodziny brezylkowych Caesalpinioideae^[6]^[7]) z rodziny bobowatych (motylkowatych) Fabaceae^[2]. Należy tu według różnych ujęć systematycznych od 4 do 12 rodzajów z ok. 335 gatunkami z czego ogromna większość (ok. 250) reprezentuje rodzaj Bauhinia, a 47 rodzaj Schnella (11 rodzajów jest uznawanych w rewizji taksonomicznej z 2017^[8]). Zaliczane tu rośliny występują w strefie klimatu ciepłego i tropikalnego na całym świecie^[2].

Bauhinia Bauhinia i judaszowiec Cercis są często uprawiane jako rośliny ozdobne, przy czym kwiaty tych roślin są jadalne. Rośliny z rodzaju Griffonia dostarczają czarnego barwnika^[9].

Morfologia

Pokrój: Drzewa, krzewy i pnącza^[7]^[2] wspinające się za pomocą pędowych wąsów czepnych^[2]. Czasem z cierniami i pędami zmodyfikowanymi w gałęziaki. Rośliny bez miodników pozakwiatowych^[8].
Liście: Wyrastają w dwóch rzędach, wyróżniają się na tle pozostałych bobowatych nietypową budową – mają pojedyncze blaszki, czasem tylko u szczytu wycięte^[7] powstające z dwulistkowego liścia złożonego^[2]. Pozbawione są przylistków^[8].
Kwiaty: Zwykle obupłciowe, mniej lub bardziej grzbieciste, czasem motylkowe^[8]. Zwykle okazałe, o jaskrawym okwiecie, czasem wyrastają z pni (kaulifloria)^[7]. Zebrane w grona, czasem zredukowane^[8]. Kielich różnie wykształcony – 5 działek bywa wolnych, czasem zrastają się w rurkę zakończoną 2–5 ząbkami lub zrastają się w pochwę otulającą koronę. Ta składa się zwykle z 5, rzadko 2, 6 lub żadnego płatka. Pręcików zwykle jest 10 w dwóch okółkach różniących się długością. Ich nitki pozostają wolne lub częściowo się zrastają^[8].
Owoce: Strąki, czasem niepękające i wykształcone w postaci skrzydlaków, jednonasienne do kilkunasiennych^[2].

Systematyka

Pozycja plemienia według APweb (2001...)

Podrodzina zajmuje pozycję bazalną wspólnie z siostrzaną podrodziną Detarioideae w obrębie rodziny bobowatych^[8]^[2].

bobowate

	Detarioideae

	Cercidoideae

Duparquetioideae

Dialioideae

	Faboideae – bobowate właściwe

	Caesalpinioideae – brezylkowe

Podział podrodziny

Na początku XXI wieku wyróżniano na bazie różnic i podobieństw w budowie kwiatów, nasion i owoców dwa podplemiona. Jednak podplemię bazalne – Cercidinae, grupujące najstarsze linie rozwojowe (w tym rodzaj judaszowiec Cercis, miało być kladem bazalnym w obrębie plemienia) miało charakter taksonu parafiletycznego. Relacje filogenetyczne w obrębie podplemienia Bauhiniinae były słabo poznane^[4]. W ujęciu z 2017 roku brak podziału na plemiona^[8]^[2].

Adenolobus (Bentham & J. D. Hooker) Torre & Hillc.
Barklya F. Muell.
Bauhinia L. – bauhinia
Brenierea Humbert
Cercis L. – judaszowiec
Gigasiphon Drake
Griffonia Baillon
Lysiphyllum (Bentham) de Wit
Phanera Loureiro
Piliostigma Hochstedt
Schnella Raddi
Tylosema (Schweinf.) Torre & Hillc.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-05-01] (ang.).
↑ subfam. Cercidoideae Azani & al.. IPNI. [dostęp 2020-05-01].
↑ ^a ^b Martin F. Wojciechowski, Johanna Mahn: Cercideae. Arizona State University, 2006. [dostęp 2010-01-29]. (ang.).
↑ Wojciechowski, M. F.; Lavin, M.; Sanderson, M. J.. A phylogeny of legumes (Leguminosae) based on analysis of the plastid matK gene resolves many well-supported subclades within the family. „American Journal of Botany”. 91, 1846, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.11.1846.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 512, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017.
↑ Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 250-259. ISBN 978-1842466346.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-05-01] (ang.).

[IPNI-3] subfam. Cercidoideae Azani & al.. IPNI. [dostęp 2020-05-01].

[tolweb-4] Martin F. Wojciechowski, Johanna Mahn: Cercideae. Arizona State University, 2006. [dostęp 2010-01-29]. (ang.).

[5] Wojciechowski, M. F.; Lavin, M.; Sanderson, M. J.. A phylogeny of legumes (Leguminosae) based on analysis of the plastid matK gene resolves many well-supported subclades within the family. „American Journal of Botany”. 91, 1846, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.11.1846.

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 512, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ency-7] Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4.

[lpwg-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017.

[maarten-9] Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 250-259. ISBN 978-1842466346.

[1]