Ernest Ansermet

Ernest Ansermet

Data i miejsce urodzenia	11 listopada 1883 Vevey
Pochodzenie	szwajcarskie
Data i miejsce śmierci	20 lutego 1969 Genewa
Przyczyna śmierci	atak serca
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	dyrygent, kompozytor, teoretyk muzyki
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ernest Ansermet (ur. 11 listopada 1883 w Vevey, zm. 20 lutego 1969 w Genewie)^[1] – szwajcarski dyrygent, wybitny wykonawca muzyki współczesnej^[2].

W 1903 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie w Lozannie, następnie przez kilkanaście lat uczył matematyki^[1][3] . Jednak jego zainteresowanie muzyką skłoniło go do podjęcia nauki dyrygentury u Ernesta Blocha i Alexandra Antoine Dénériaza w Lozannie. Następnie studiował u Otto Barblana w Genewie i u André’a Gedalge’a w Paryżu. Korzystał również z rad Arthura Nikischa i Felixa Weingartnera^[1][3] [2].

W latach 1912–1914 prowadził Kursaal-Konzerte w Montreux^[1][3] , a w latach 1915–1918 koncerty symfoniczne w Lozannie^[1]. W tym czasie nawiązał przyjaźnie z kilkoma kompozytorami: z Claudem Debussy, Mauricem Ravelem i mieszkającym wówczas w Szwajcarii Igorem Strawinskim. W 1915, z rekomendacji Strawinskiego, Ansermet został pierwszym dyrygentem zespołu Ballets Russes Siergieja Diagilewa^[1][3] [2], z którym debiutował w Nowym Jorku (1916), w krajach Ameryki Południowej (1917) oraz w Londynie (1919)^[3] .

W 1918 założył w Genewie Orchestre de la Suisse Romande, którą prowadził do 1968^[1][3] [2]. Dyrygował gościnnie znanymi orkiestrami symfonicznymi w Europie i w USA^[1]. Wykonywał i propagował muzykę współczesną^[1][3] [2]. Dyrygował prawykonaniami dzieł Strawinskiego, m.in. Historii Żołnierza (L'Histoire du soldat) (Lozanna, 1918) oraz Mszy na chór i 10 instrumentów dętych blaszanych (mediolańska La Scala, 1948)^[1]. Był cenionym interpretatorem dzieł kompozytorów francuskich (Debussy'ego, Ravela i Roussela) i swoich rodaków (Honeggera i Martina). Miał szczególne uznanie dla twórczości Bartóka oraz Brittena, prowadząc premiery jego dzieł: Gwałt na Lukrecji (The Rape of Lucretia) (Glyndebourne, 1946) i Cantata misericordium (Genewie, 1963)^[3] . Dał także pierwsze wykonania utworów Blocha, Coplanda, Hindermitha, de Falli, Satiego, Prokofjewa, Lutosławskiego, Martinů i Waltona^[1][3] .

Doktor honoris causa uniwersytetów w Neuchâtel i Lozannie^[1]. W 1955 został odznaczony komandorią Legii Honorowej^[4]. Od 1978, w ramach Międzynarodowego Konkursu Muzycznego w Genewie, odbywa się corocznie Międzynarodowy Konkurs Dyrygencki im. Ernesta Ansermeta^[5][6].

Jego dorobek kompozytorski nie jest szczególnie znaczący. Komponował utwory orkiestrowe (w tym poemat symfoniczny Feuilles de Printemps), fortepianowe i pieśni. Dokonał też licznych transkrypcji orkiestrowych, m.in. Six épigraphes antiques Debussy'ego^[1][2].

Opublikował kilka prac teoretycznych. Istotne znaczenia miał traktat Les fondements de la musique dans la conscience humaine, w którym stanowczo opowiedział się przeciw technice seryjnej^[3] .

Dokonał wielu nagrań płytowych, zwłaszcza utworów Strawinskiego, głównie z własną orkiestrą Suisse Romande^[1][3] .

• Danuta Jasińska: Ansermet Ernest. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979, s. 56. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
• Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
• Noël Goodwin: Ansermet, Ernest. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. A. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

• Ernest Ansermet w bazie AllMusic (ang.)
• Dyskografia Ernesta Ansermeta w bazie MusicBrainz (ang.)
• Ernest Ansermet w bazie Discogs.com (ang.)
• Ernest Ansermet – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Ernest Ansermet w bazie IMDb (ang.)