Roman Dyboski

Roman Dyboski
Data i miejsce urodzenia	19 listopada 1883 ; Cieszyn
Data i miejsce śmierci	1 czerwca 1945 ; Kraków
Zawód, zajęcie	filolog, historyk literatury angielskiej
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Roman Dyboski (ur. 19 listopada 1883 w Cieszynie^[1], zm. 1 czerwca 1945 w Krakowie) – polski filolog angielski, historyk literatury angielskiej.

Życiorys

Syn Antoniego i Marii z Łopuszańskich^[1]^[2]. Od 1911 był profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie^[1] (wcześniej docent i kierownik Katedry Filologii Angielskiej). W 1914 wcielony został do armii austro-węgierskiej gdzie dowodził kompanią 16 pułku piechoty Obrony Krajowej^[3]. W grudniu 1914 został schwytany przez wojska rosyjskie i wysłany na Syberię^[3]. Na zesłaniu spędził siedem lat^[4].

W 1923 został wybrany na członka korespondenta, a w 1931 na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności. W akademickim 1930/1931 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego UJ. Wykładał i badał literaturę Wielkiej Brytanii. Do grona jego uczniów należeli m.in. Stanisław Helsztyński, Julian Krzyżanowski, Wacław Borowy, Tadeusz Grzebieniowski, Przemysław Mroczkowski.

W 1935 był członkiem krakowskiej loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony^[5].

Tłumaczył też na polski literaturę angielską.

Zmarł nagle na atak serca 1 czerwca 1945 w Krakowie.

Wybrane publikacje

William Shakespeare. Krakowska Spółka Wydawnicza, 1927.
O Anglji i Anglikach. Wyd. F. Hoesick, Warszawa, 1929.
Knighthode and Bataile: A XVth Century Verse Paraphrase of Flavius Vegetius Renatus Treatise 'De Re Militari, Oxford (EETS), 1935.
Między literaturą a życiem. 1936.
Wielcy pisarze amerykańscy. Wyd. PAX, 1958.
Siedem lat w Rosji i na Syberii. Gebethner i Wolff, 1922 (wspomnienia R. Dyboskiego) (inne wydania: ISBN 83-86156-28-7)^[6].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930)^[7]
Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 11 listopada 1936^[8], 10 listopada 1938^[9])
Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)^[10]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 156 .
↑ Michael Morys-Twarowski: Rodzina Dyboskich na tle elit Śląska Cieszyńskiego. In: Roman Dyboski 1883–1945. Władysław Tarnawski 1885–1951. Red. Aleksandra Suszyńska. Kraków 2018, s. 25
↑ ^a ^b Dominik Sołowiej: Do poczytania: „Siedem lat w Rosji i na Syberii”, Roman Dyboski. ww.kafeteria.pl. [dostęp 2009-08-21].
↑ Siedm lat na Syberyi. „Nowości Illustrowane”. Nr 13, s. 2-3, 1 kwietnia 1922.
↑ Anna Kargol, Środowisko wolnomularskie w międzywojennym Krakowie, [w:] Ars Regia, 9/15-16, 2006, s. 151.
↑ Siedem lat w Rosji i na Syberji : (1915-1921) : przygody i wrażenia. pbc.rzeszow.pl. [dostęp 2022-12-28].
↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu pracy propagandowej zagranicą”. W Monitorze podano nazwisko: „Dybowski”.
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 611. „za zasługi na polu pracy społecznej”
↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość krytyczno-literacką, naukową i publicystyczną w dziedzinie literatury pięknej”.

Bibliografia

Karolina Lanckorońska: Wspomnienia wojenne. Wyd. Znak, 2002, ISBN 83-240-0077-1.

Linki zewnętrzne

Tomasz Pudłocki, Idea uniwersytetu według Romana Dyboskiego, Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych. Tom LXIX 2016.
Publikacje Romana Dyboskiego w bibliotece Polona

[kto156-1] StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 156 .

[2] Michael Morys-Twarowski: Rodzina Dyboskich na tle elit Śląska Cieszyńskiego. In: Roman Dyboski 1883–1945. Władysław Tarnawski 1885–1951. Red. Aleksandra Suszyńska. Kraków 2018, s. 25

[kafeteria-3] Dominik Sołowiej: Do poczytania: „Siedem lat w Rosji i na Syberii”, Roman Dyboski. ww.kafeteria.pl. [dostęp 2009-08-21].

[4] Siedm lat na Syberyi. „Nowości Illustrowane”. Nr 13, s. 2-3, 1 kwietnia 1922.

[5] Anna Kargol, Środowisko wolnomularskie w międzywojennym Krakowie, [w:] Ars Regia, 9/15-16, 2006, s. 151.

[6] Siedem lat w Rosji i na Syberji : (1915-1921) : przygody i wrażenia. pbc.rzeszow.pl. [dostęp 2022-12-28].

[7] M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu pracy propagandowej zagranicą”. W Monitorze podano nazwisko: „Dybowski”.

[8] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.

[9] M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 611. „za zasługi na polu pracy społecznej”

[10] M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość krytyczno-literacką, naukową i publicystyczną w dziedzinie literatury pięknej”.

[1]