kosz

wymowa:

​^?/i, IPA: [kɔʃ], AS: [koš]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) pojemnik pleciony z elastycznego materiału naturalnego lub sztucznego

(1.2) jakikolwiek pojemnik przypominający kosz (1.1)

(1.3) pojemnik na odpady

(1.4) zawartość kosza (1.1-3)

(1.5) zob. kosz plażowy

(1.6) lotn. gondola zawieszona pod balonem, mieszcząca pasażerów i bagaż^[1]

(1.7) sport. obręcz z siatką umieszczona na tablicy, do której koszykarze starają się wrzucić piłkę

(1.8) techn. element podnośnika, w którym stoi człowiek

(1.9) mot. boczna przyczepa motocykla

(1.10) st.pol. obóz Tatarów lub Kozaków

(1.11) inform. folder systemowy do przechowywania usuniętych plików

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(2.1) pot. koszykówka

(2.2) pot. trafienie piłką do kosza (1.7)

odmiana:

(1.1-10)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kosz	kosze
dopełniacz	kosza	koszy / koszów
celownik	koszowi	koszom
biernik	kosz	kosze
narzędnik	koszem	koszami
miejscownik	koszu	koszach
wołacz	koszu	kosze

(2.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kosz	kosze
dopełniacz	kosza	koszy / koszów
celownik	koszowi	koszom
biernik	kosza	kosze
narzędnik	koszem	koszami
miejscownik	koszu	koszach
wołacz	koszu	kosze

przykłady:

(1.1) Na podłodze stał kosz z węglem.

(1.2) Wchodząc do sklepu, wzięła kosz.

(1.3) Wrzuć te papierki do kosza.

(1.10) W drodze powrotnej natknęli się na kosz Tatarów.

(2.1) Na mnie nie licz: jutro gram w kosza.

składnia:

kolokacje:

(1.3) kosz na śmieci • wrzucić coś do kosza

(1.7) wsadzić kosza (wrzucić piłkę do kosza)

(1.10) stanąć koszem

synonimy:

(1.1-3) pojemnik

(1.1) plecionka

(1.3) kosz na śmieci / kosz na śmiecie, kubeł (na śmieci[e]), pojemnik (na śmieci[e]), śmietnik

(1.4) zawartość

(1.6) gondola

(1.10) obóz, obozowisko

(2.1) koszykówka

(2.2) punkt

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. koszykówka ż, koszykarz m, koszykarka ż, koszyczkowe n, koszykarstwo n

zdrobn. koszyk m, koszyczek m

przym. koszowy, koszykowy, koszykarski

związki frazeologiczne:

dać kosza • dostać kosza • kosz dziobowy • kosz rufowy • przysłowie: na jednym miejscu i grzybowi się sprzykrzy, to go baba w kosz bierze, a cóż dopiero człeku^[2]

etymologia:

(1.1) prasł. *košь^[3] → 'plecione naczynie lub urządzenie'

(1.10) z tureckiego „kosz” w narzeczu dżagatajskim: obóz, wojsko^[4]

uwagi:

tłumaczenia:

(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kosz plażowy

(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: gondola

(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: koszykówka

• angielski: (1.1) basket; (1.3) bin, waste bin, rubbish bin, litter bin, amer. wastebasket; (1.11) recycle bin, trash can, trash
• arabski: (1.1) سلة ż (salla); (1.3) سلة ż (salla), سلة المهملات ż (sállat al-muhmalāt)
• baskijski: (1.1) saski, otarre, otzara; (1.3) zakarrontzi, zaborrontzi; (1.7) saski; (1.9) sidekar; (2.2) saskiratze
• białoruski: (1.1) кош m; (1.4) кош m
• bułgarski: (1.1) кош m, кошница ż; (1.3) кофа за боклук ż, кошче за боклук n
• chiński standardowy: (1.1) 篮子 (lánzi); (1.3) 垃圾桶, 废物箱
• chorwacki: (1.1) košara ż; (1.3) kanta za smeće ż
• czeski: (1.1) koš m; (1.3) odpadkový koš m; (1.11) koš m
• duński: (1.1) kurv w; (1.2) kurv w; (1.3) skraldespand w, affaldsspand w
• esperanto: (1.1) korbo; (1.2) korbo; (1.3) rubujo; (1.7) korbo; (1.8) korbo; (2.1) korbopilkado
• estoński: (1.1) korv; (1.2) korv, ostukorv; (1.3) prügikorv, prügikast; (1.4) korv, ostukorv; (1.6) korv, gondel; (1.7) korv; (1.9) korv, külgkorv; (1.11) prügikast; (2.1) korv, korvpall, koss; (2.2) korv
• fiński: (1.1) kori; (1.3) roskakori
• francuski: (1.1) corbeille ż, panier m; (1.2) panier m; (1.3) poubelle ż; (1.11) corbeille ż
• grenlandzki: (1.1) koori, nuioragaq
• hebrajski: (1.1) סל m (sal); (1.3) פח אשפה m (pakh-ashpá)
• hiri motu: (1.1) bosea
• hiszpański: (1.1) cesta ż, cesto m, canasta ż, canasto m; (1.3) cubo m, contenedor m; (1.7) canasta ż; (1.9) sidecar m; (1.11) papelera de reciclaje ż; (2.2) canasta ż
• indonezyjski: (1.1) keranjang, bakul; (1.3) keranjang sampah, tong sampah, tempat sampah
• islandzki: (1.1) karfa ż
• japoński: (1.1) かご (kago); (1.3) ごみ箱 (ごみばこ, gomibako)
• kataloński: (1.1) cistell m; (1.3) cubell d'escombraries m
• koreański: (1.1) 바구니 (baguni); (1.3) 쓰레기통 (sseuregitong); (1.11) 휴지통 (hyujitong)
• litewski: (1.1) krepšys m; (1.3) šiukšlių dėžė ż, šiukšlinė ż; (1.11) šiukšlinė ż
• łaciński: (1.1) qualus m, corbis m
• łotewski: (1.1) grozs m; (1.3) atkritumu kaste ż, atkritumu spainis m; (1.11) atkritne ż
• niderlandzki: (1.1) mand ż/m; (1.3) prullenbak m, vuilnisbak m
• niemiecki: (1.1) Korb m; (1.2) Korb m; (1.3) Abfallkorb m, Mülleimer m, Abfalleimer m; (1.11) Papierkorb m
• norweski (bokmål): (1.1) kurv m; (1.3) søppelbøtte m/ż
• nowogrecki: (1.1) καλάθι n; (1.2) καλάθι n; (1.3) κάδος απορριμμάτων m; (1.11) κάδος ανακύκλωσης m; (2.1) καλάθι n
• perski: (1.1) سبد (sabad)
• portugalski: (1.1) cesto m, cesta ż, corbelha ż; (1.3) cesto de lixo m, lixeira ż
• rosyjski: (1.1) корзина ż; (1.2) корзина ż
• rumuński: (1.1) coș n; (1.3) coș de gunoi n
• serbski: (1.1) корпа ż (korpa); (1.3) канта ż, канта за смеће ż
• słowacki: (1.1) kôš m; (1.3) odpadkový kôš m, kôš na odpadky m; (1.10) koš m; (1.11) kôš m
• słoweński: (1.1) koš m; (1.3) koš za odpadke m
• starogrecki: (1.1) σκάφη ż
• suahili: (1.1) kikapu
• szwedzki: (1.1) korg w; (1.3) soptunna w
• tok pisin: (1.1) basket
• turecki: (1.1) sepet; (1.3) çöp kutusu; (1.11) çöp kutusu
• ukraiński: (1.1) корзина ż, кошик m; (1.2) корзина ż, кошик m; (1.3) кошик для сміття m; (1.10) кіш m; (1.11) кошик m
• walijski: (1.2) bin m; (1.3) bin sbwriel m
• węgierski: (1.1) kosár; (1.3) szemétkosár
• wietnamski: (1.1) giỏ; (1.3) thùng rác, xô rác
• wilamowski: (1.1) kiüb m; (1.2) kiüb m; (1.3) kiüb m; (1.4) kiüb m; (1.5) kiüb m; (1.6) kiüb m; (1.7) kiüb m; (1.8) kiüb m; (1.9) kiüb m; (1.10) kiüb m; (1.11) kiüb m
• włoski: (1.1) cesto m, cesta ż, cestino m, canestro m, paniere m; (1.3) cestino per rifiuti m, pattumiera ż, bidone m, bidone per rifiuti m; (1.11) cestino m

źródła:

wymowa:

IPA: /ˈkos/

podział przy przenoszeniu wyrazu: kosz

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) brud

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. koszos

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła: