Manacor
Coordinadas: 39°34′12″N 3°12′32″E / 39.57°N 3.208889°E
Artìculu in LSC
Manacor est una comuna ispagnola de 40.548 abitantes situadu in sa comunidade autònoma de sas Baleares.
Istòria
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]Sos primos inditos de un'antropizatzione de su logu remontant a su 2000 a.C., data a sa cale sunt apostos sos acatamentos antròpicos de sas grutas de s'Homonet at Sunt Ribot e Mitjà de ses Beies a Ischit Sínia Nova, impare a fàbricos simigiantes a sa naveta, siat isuladas chi afiotadas in bidditzolos in sas localidades de sa Marineta e s'Hospitalet Vell. Sunt istados annotamala agatados carchi talaiot, fàbricos simigiantes a nuraghes in s'Hospitalet Vell, es Boc, Bellver, Bendrís, Sunt Sureda e sa Gruta.
Sos numerosos acatamentos fatos in s'àrea de Porto Cristo, isbocu a mare in ue fiat assetiadu su portu romanu, dimostrant ca fiat sede de unas atividades froridas, e annotamala sunt presentes restos de basìlica in sa Carrotja i son Peretó, a testimonia de sa presèntzia de sa comunidade cristiana. Nointames est a suta de sa dominatzione musulmana, instaurada in s'ìsula partinde dae su 903, chi Manacor assumet a pagu a pagu importu majore finas èssere bellu che una tzitade.
Posca sa conchista de Maiorca a òpera de su re Giagu I de Aragona in su 1229, fiat istadu nominadu a s'apòmpiu de s'ìsula su fradile Nuño Sánchez.
In s'annu 1300 su re Giagu II de Majorca aiat dadu a Manacor s'istadu de munitzipalidade. De custa època si cunservat sa Torre del Palau e sas fortilesas de campagna de Torre de ses Puntes e Torre dels Enagistes.
Santu Bissente Ferreri fiat istadu a Manacor in su 1414. In s'annu 1576 aiat istadu fundadu su cunventu dedicadu a su santu e a pustis de l'àere fraigadu aiat incumentzadu fintzas sa fraigadura de sa crèsia in istile barocu, mentras su cunbentu torrat a sos primìtzios de su sèculu sighente.
Geografia fìsica
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]Manacor est situada in sa zona orientale de s'ìsula de Majorca, a belle 50 km de Palma de Majorca. Est su segundu munitzìpiu de s'ìsula in istèrrida e làcanat a sud cun Felanitx, a ovest cun Vilafranca de Bonany, a nord cun Sant Llorenç des Cardassar e a est cun Petra. Sas printzipales fratziones (cat poblacions) sunt, foras dae sa tzitadina de Manacor, Porto Cristo, s'Illot, Cales de Mallorca, Cala Anguila, Cala Mendia, Son Macià e Cala Murada. Sa costa est longa belle 27 km e est rica de sinaduras: Cala Varques, Cala Domingos, Cala Antena, Cala Bota, Cala Virgili, Cala Pilota, Cala Magraner, Cala Sequer e Cala Morlanda.
Sos montes no sunt meda artos, s'artària mèdia est de 12 metros subra su mare. Su territòriu de su municipi est partidu in tres zonas distintas:
- Es Pla (su pranu), in ue s'agatat su tzentru urbanu, caraterizadu pro s'ausèntzia de montes, segadu sceti dae sa badde de la Nou;
- la Serrat de Llevant (cadena de levante), de època mesozòica e caraterizada dae montigros durches e terras mescamente calcàreas, est formada dae sos montes de Calicant (427 m) e Llodrà (350 m), su pitzu Na Moixa (335 m) e Fangar (318 m).
- sa Marina, chi costituit unu pranu de 4 km de ladiore incurbadu cara a su mare. Sas terras calcàreas ant favorèssidu fenòmenos de carsismu dende orìgine a numerosos concales e tuvas, intre cales sas Coves del Drach, sas coves Hams e sas Coves des Pirata.
Pessonàgios
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]- Antoni Maria Alcover, iscritore
- Luis Francisco Ladaria Ferrer, archipìscamu catòlicu
- Miguel Ángel Nadal, fubaleri
- Rafael Nadal, tennista
- Albert Riera, fubaleri
Àteros progetos
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]Wikimedia Commons tenet files chi ligant a: Category:Manacor |