Shaft (film, 1971)
| Shaft | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Režija | Gordon Parks | ||
| Producent | Joel Freeman | ||
| Scenario | Ernest Tidyman John D. F. Black | ||
| Predložak | Shaft; autor: Ernest Tidyman | ||
| Uloge | Richard Roundtree Moses Gunn | ||
| Muzika | Isaac Hayes Johnny Allen | ||
| Fotografija | Urs Furrer | ||
| Montaža | Hugh A. Robertson | ||
| Distribucija | Metro-Goldwyn-Mayer | ||
| Datum(i) premijere | 2. 7. 1971
| ||
| Trajanje | 100 min. | ||
| Zemlja |  Sjedinjene Države | ||
| Jezik | engleski | ||
| Budžet | 500.000 $[1] | ||
| Bruto prihod | 13 mil. $[1] | ||
| Kronologija | |||
| |||
| |||
Shaft je američki kriminalističko-akcijski film snimljen 1971. godine u režiji Gordona Parksa, koje se smatra začetnikom, odnosno najpoznatijim ostvarenjima tzv. blaxploitation žanra.
Film se temelji na istoimenom romanu Ernesta Tidymana. Naslovni protagonist, koga tumači Richard Roundtree, je crni njujorški privatni detektiv John Shaft čiju pomoć sticajem okolnosti traže sa obje strane zakona - Bumpy Jonas (čiji lik tumači Moses Gunn, šef harlemskih gangstera kome su oteli kćer; i bijeli policijski poručnik Androzzi (koga tumači Charles Cioffi) koji nastoji spriječiti da sukob Bumpyja sa italoameričkim mafijašima eskalira u masovno nasilje na rasnoj bazi.
Shaft je snimljen s relativno niskim budžetom, pri čemu je studio MGM angažirao Parsa kao jednog od tada rijetkih crnih režisera u Hollywoodu, te je u svome marketingu nastojao isticati "autentično crni" karakter filma, nastojeći prije svega film približiti crnoj publici. U tom je smislu film postigao veliki uspjeh, učinivši Shafta novom velikom ikonom američke popularne kulture, odnosno prvim autentičnim afroameričkim akcijskim junakom. Sa Shaftom se, pak, osim crne identificirala i šira, pogotovo mlađa i antiestablišmentska publika, kojoj je imponirao njegov otvoreni prezir prema autoritetu i društvenim konvencijama, a što se, između ostalog, moglo vidjeti i u tome da njegov lik održava donedavno nezamislive ljubavne veze sa ženama različitih rasa. Popularnosti Shafta je dosta doprinijela i muzika Isaaca Hayesa, koja je također uključivala uvodnu pjesmu koja prati glavnog protagonista dok ponosno korača njujorškim ulicama i čiji ga tekst opisuje kao "seks mašinu". Pjesma je postala jednom od najprepoznatljivijih tema u historiji filmske muzike, a sljedeće godine je nagrađena i Oscarom.
Shaft je postigao veliki komercijalni uspjeh, i time je dosta pomogao financijskim nevoljama pogođenom MGM-u da se održi sljedećih nekoliko godina. Sljedeće godine je snimljen nastavak pod naslovom Shaft's Big Score!, a potom i film Shaft in Africa, iza koga je slijedila kratkotrajna istoimena TV-serija. Godine 2000. je snimljen još jedan film pod naslovom Shaft koji se ponekad navodi kao remake, iako je u stvari nastavak, s obzirom da se u njemu ponovno pojavljuje Roundtree kao Shaft, dok Samuel L. Jackson u glavnoj ulozi tumači njegovog istoimenog nećaka.
- Richard Roundtree ... John Shaft
- Moses Gunn ... Bumpy Jonas
- Charles Cioffi ... Por. Vic Androzzi
- Christopher St. John ... Ben Buford
- Gwenn Mitchell ... Ellie Moore
- Lawrence Pressman ... Tom Hannon
- Victor Arnold ... Charlie
- Sherri Brewer ... Marcy Jonas
- Rex Robbins ... Rollie
- Camille Yarbrough ... Dina Greene
- Margaret Warncke ... Linda
- Joseph Leon ... Byron Leibowitz
- Arnold Johnson ... Cul
- ↑ 1,0 1,1 „Show Business: Black Market”. Time. April 10, 1972. Arhivirano iz originala na datum 2012-09-13. Pristupljeno 31. X 2010.
