1942
Olgoldâshäämi
1942 (MCMXLII) lâi normaalihe, mon älgim- já nuuhâmpeivin lâi gregoriaanlâš kalender mield tuorâstâh. Tot lâi 1940-lovo kuálmád ihe.
Tábáhtusah
[mute | mute käldee]Kuovâmáánu
[mute | mute käldee]- kuovâmáánu 6. peeivi – Yrjö Väisälä kaavnâi asteroid 2479 Sodankylä.
Njuhčâmáánu
[mute | mute käldee]- njuhčâmáánu 11. peeivi – Yrjö Väisälä kaavnâi asteroid 1656 Suomi.
Čohčâmáánu
[mute | mute käldee]- čohčâmáánu 7. peeivi – Yrjö Väisälä kaavnâi asteroidijd 2292 Seili já 3223 Forsius.
- čohčâmáánu 8. peeivi – Yrjö Väisälä kaavnâi asteroidijd 2820 Iisalmi já 3897 Louhi.
Juovlâmáánu
[mute | mute käldee]- juovlâmáánu 4. peeivi – Yrjö Väisälä kaavnâi asteroid 1883 Rimito.
Nobel-palhâšumeh
[mute | mute käldee]- Fyysiik – ij kihheen[1]
- Kemia – ij kihheen[2]
- Kirjálâšvuotâ – ij kihheen[3]
- Ráávhu – ij kihheen[4]
- Talhâstieđâ – ij kihheen[5]
Šoddâmeh
[mute | mute käldee]- uđđâivemáánu 8. peeivi – Stephen Hawking, brittilâš teoreetlâš fysikkár já kosmolog (j. 2018)
- kuovâmáánu 1. peeivi – Terry Jones, waleslâš čaittâleijee, kirječällee, komikkár já elleekovestivrejeijee (j. 2020)
- kuovâmáánu 27. peeivi – Robert H. Grubbs, ive 2005 Nobel-kemiapalhâšume finnim ovtâstumstaatâlâš kemist (j. 2021)[6]
- njuhčâmáánu 2. peeivi – Lou Reed, ovtâstumstaatâlâš musikkár (j. 2013)
- cuáŋuimáánu 20. peeivi – Arto Paasilinna, syemmilâš kirječällee (j. 2018)
- kesimáánu 8. peeivi – Jacques Dubochet, ive 2017 Nobel-kemiapalhâšume finnim sveiccilâš biofysikkár[7]
- porgemáánu 2. peeivi – Isabel Allende, chilelâš kirječällee
- čohčâmáánu 15. peeivi – Emmerson Mnangagwa, Zimbabwe 3. president
- skammâmáánu 4. peeivi – Lajla Mattsson Magga, maadâsämmilâš máttáátteijee, kirječällee, kielâtotkee, jurgâleijee já leksikograf[8]
- skammâmáánu 17. peeivi – Martin Scorsese, ovtâstumstaatâlâš elleekovestivrejeijee já -pyevtitteijee
- skammâmáánu 20. peeivi – Joe Biden, ovtâstumstaatâlâš politikkár, Ovtâstum staatâi 46. president
- juovlâmáánu 17. peeivi – Muhammadu Buhari, Nigeria 15. president
- juovlâmáánu 28. peeivi – Matti Morottaja, anarâškielâ iäláskittee já Anarâškielâ seervi kuhesáigásâš saavâjođetteijee
Jämimeh
[mute | mute käldee]- uđđâivemáánu 16. peeivi – Villem Grünthal, eestilâš tihtâčällee, jurgâleijee já kielâtotkee (š. 1885)
- kuovâmáánu 9. peeivi – Lauri Kristian Relander, syemmilâš agronom, politikkár já Suomâ täsivääldi 2. president (š. 1883)
- cuáŋuimáánu 17. peeivi – Jean Perrin, ive 1926 Nobel-fyysiikpalhâšume finnim ranskalâš fysikkár (š. 1870)[9]
- porgemáánu 3. peeivi – Richard Willstätter, ive 1915 Nobel-kemiapalhâšume finnim saksalâš kemist (š. 1872)[10]
- čohčâmáánu 20. peeivi – Kārlis Ulmanis, latvialâš politikkár (š. 1877)
Kalender
[mute | mute käldee]Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást 1942.
Käldeeh
[mute | mute käldee]
- ↑ 1,0 1,1 The Nobel Prize in Physics 1942. The Nobel Prize. Čujottum 19.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 2,0 2,1 The Nobel Prize in Chemistry 1942. The Nobel Prize. Čujottum 19.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 3,0 3,1 The Nobel Prize in Literature 1942. The Nobel Prize. Čujottum 19.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 4,0 4,1 The Nobel Peace Prize 1942. The Nobel Prize. Čujottum 19.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ 5,0 5,1 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1942. The Nobel Prize. Čujottum 19.3.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Robert H. Grubbs – Facts NobelPrize.org: Nobel Prize Outreach AB. Čujottum 27.12.2021. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Jacques Dubochet nobelprize.org. Čujottum 23.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Berg-Nordlie, Mikkel: Ole Henrik Magga Store norske leksikon. 23.8.2023. Čujottum 25.3.2024. (kirjetárukielân)
- ↑ Jean Baptiste Perrin nobelprize.org. Čujottum 17.7.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Richard Willstätter nobelprize.org. Čujottum 23.10.2024. (eŋgâlâskielân)