Avejroni

Avejroni

Avairon (Ocitanisht)
Avejroni Avairon (Ocitanisht)
Departament i Francës
	Nga lart-poshtë, majtas-djathtas: Conques, ndërtesa e prefekturës në Rodez, Kështjella e Belcastelit, lumi Aveyron në Villefranche-de-Rouergue and Peyre
	Flamuri Stema
	Vendndodhja e Avejronit në Francë
	Koordinatat: 44°15′N 02°42′E / 44.250°N 2.700°E
Shteti	Franca
Region	Ocitania
Prefecture	Rodez
Subprefectures	Millau; Villefranche-de-Rouergue
Qeveria
• President of the Departmental Council	Arnaud Viala (UDI)
Sipërfaqja ^ "Répertoire national des élus: les conseillers départementaux". data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (në frëngjisht). 4 maj 2022. ;
• Gjithsej	8.735 km2 (3,373 sq mi)
Zona kohore	UTC+1 (CET)
• Verës (DST)	UTC+2 (CEST)
Department number	12
Arrondissements	3
Cantons	23
Communes	285
Faqja zyrtare	https://aveyron.fr/
	^1 French Land Register data, which exclude estuaries and lakes, ponds and glaciers larger than 1 km2

Aveyron (shqiptimi frëngjisht: [avɛʁɔ̃] ( dëgjoni); Oksitanisht: Avairon [avajˈɾu] ose [aβajˈɾu]) është një departament në rajonin e Occitania, Franca Jugore . Ai u emërua pas lumit Aveyron . Banorët e saj njihen si Aveyronnais (mashkullor) ose Aveyronnaises (femërore) në frëngjisht. ^[1] Banorët e prefekturës së Aveyron, Rodez, quhen Ruthénois, bazuar në kolonët e parë keltë në zonë, Ruteni. Me një sipërfaqe prej 8,735 square kilometres (3,373 sq mi) dhe një popullsi prej 279,595, Aveyron është një departament kryesisht rural me një dendësi popullsie prej 32 për kilometër katror (83/sq mi). ^[2]

Historia

Aveyron është një nga 83 departamentet origjinale të krijuara gjatë Revolucionit Francez më 4 mars 1790. Banorët e parë të njohur historikë të rajonit ishin fisi Rutenii, por zona ishte e banuar më parë p, duke u mburrur me shumë rrënoja parahistorike duke përfshirë mbi 1000 dolmenë, më shumë se çdo departament tjetër në Francë.

Heraldika

Stampa:Blazon-arms

Avejroni - Temperatura dhe reshjet mesatare mujore

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Korrikk

Gusht

Shtator

Tetor

Nëntor

Dhjetor

T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
a

Jan

Shku

Mar

Pri

Maj

Qer

Kor

Gush

Shta

Tet

Nën

Dhje

R
e
s
h
j
e

{{{reshje_jan}}}

{{{reshje_shk}}}

{{{reshje_mar}}}

{{{reshje_pri}}}

{{{reshje_maj}}}

{{{reshje_qer}}}

{{{reshje_korr}}}

{{{reshje_gush}}}

{{{reshje_shta}}}

{{{reshje_tet}}}

{{{reshje_nën}}}

{{{reshje_dhje}}}

Jan

Shku

Mar

Pri

Maj

Qer

Korr

Gush

Shta

Tet

Nën

Dhje

Burimi: mungon

Demografia

Në vitin 2017, departamenti kishte 279,206 banorë. Evolucioni i numrit të banorëve është i njohur përmes regjistrimeve të popullsisë të kryera në departament që nga viti 1793.

Popullsia në vite
Viti	Pop.	±%
1791	371.835	—
1801	318.340	−14.4%
1806	331.921	+4.3%
1821	339.422	+2.3%
1831	359.056	+5.8%
1836	370.951	+3.3%
1841	375.083	+1.1%
1846	389.121	+3.7%
1851	394.183	+1.3%
1856	393.890	−0.1%
1861	396.025	+0.5%
1866	400.070	+1.0%
1872	402.474	+0.6%
1876	413.826	+2.8%
1881	415.075	+0.3%
1886	415.826	+0.2%
1891	400.467	−3.7%
1896	389.464	−2.7%
1901	382.074	−1.9%
1906	377.299	−1.2%
1911	369.448	−2.1%
1921	332.940	−9.9%
1926	328.886	−1.2%
1931	323.782	−1.6%
1936	314.682	−2.8%
1946	307.717	−2.2%
1954	292.727	−4.9%
1962	290.489	−0.8%
1968	281.568	−3.1%
1975	278.306	−1.2%
1982	278.654	+0.1%
1990	270.141	−3.1%
1999	263.808	−2.3%
2007	274.425	+4.0%
2012	276.229	+0.7%
2017	279.206	+1.1%

Qytetet kryesore

Komuna më e populluar është Rodezi, prefektura. Nga popullsia e departamentit, 25% jetojnë në katër komunat më të mëdha: Rodez, Millau, Onet-le-Château dhe Villefranche-de-Rouergue. Që nga viti 2019, ka 7 komuna me më shumë se 5000 banorë: ^[3]

Komunë	Popullsia (2019)
Rodez	24,475
Millau	21,979
Onet-le-Château	11,665
Villefranche-de-Rouergue	11,602
Saint-Affrique	8,023
Luc-la-Primaube	6,005
Decazeville	5,323

Nëndialekt krahinor

Nëndialekti rajonal i folur në Aveyron është një formë e ocitanishtes Lengodocjane e quajtur Rouergat . Përballë rrezikut të zhdukjes së gjuhës, disa shoqata kërkuan nga shteti dhe komunitetet politike një politikë ambicioze gjuhësore. Në Rouergat, Aveyron shkruhet:

Avairon (drejtshkrimi tradicional ocitan) - p.sh "Roergue forma lo despartament de l'Avairon"
Oboyróu (drejtshkrimi i At Vayssier) - p.sh "Rouergue fouórmo lou desportomén de l'Oboyróu"

Lidhje të jashtme

Franca Web-faqja e prefekturës Arkivuar 20 mars 2007 tek Wayback Machine
Franca Web-faqja e këshillit të përgjithshëm
Franca Këshilli i përgjithshëm i departamentit Aveyron

Referime

^ "Le nom des habitants des communes de France - Habitants". www.habitants.fr. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Comparateur de territoires, INSEE
^ Populations légales 2019: 12 Aveyron, INSEE

Portali i Francës

[1] "Répertoire national des élus: les conseillers départementaux". data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (në frëngjisht). 4 maj 2022.

[2] "Le nom des habitants des communes de France - Habitants". www.habitants.fr. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[3] Comparateur de territoires, INSEE

[pop2019-4] Populations légales 2019: 12 Aveyron, INSEE

[1]

v t e Departamentet e Francës
Në Francë	01 Ain • 02 Aisne • 03 Allier • 04 Alpes-de-Haute-Provence • 05 Hautes-Alpes • 06 Alpes-Maritimes • 07 Ardèche • 08 Ardennes • 09 Ariège • 10 Aube • 11 Aude • 12 Aveyron • 13 Bouches-du-Rhône • 14 Calvados • 15 Cantal • 16 Charente • 17 Charente-Maritime • 18 Cher • 19 Corrèze • 2A Corse-du-Sud • 2B Haute-Corse • 21 Côte-d'Or • 22 Côtes-d'Armor • 23 Creuse • 24 Dordogne • 25 Doubs • 26 Drôme • 27 Eure • 28 Eure-et-Loir • 29 Finistère • 30 Gard • 31 Haute-Garonne • 32 Gers • 33 Gironde • 34 Hérault • 35 Ille-et-Vilaine • 36 Indre • 37 Indre-et-Loire • 38 Isère • 39 Jura • 40 Landes • 41 Loir-et-Cher • 42 Loire • 43 Haute-Loire • 44 Loire-Atlantique • 45 Loiret • 46 Lot • 47 Lot-et-Garonne • 48 Lozère • 49 Maine-et-Loire • 50 Manche • 51 Marne • 52 Haute-Marne • 53 Mayenne • 54 Meurthe-et-Moselle • 55 Meuse • 56 Morbihan • 57 Moselle • 58 Nièvre • 59 Nord • 60 Oise • 61 Orne • 62 Pas-de-Calais • 63 Puy-de-Dôme • 64 Pyrénées-Atlantiques • 65 Hautes-Pyrénées • 66 Pyrénées-Orientales • 67 Bas-Rhin • 68 Haut-Rhin • 69 Rhône - Métropole de Lyon • 70 Haute-Saône • 71 Saône-et-Loire • 72 Sarthe • 73 Savoie • 74 Haute-Savoie • 75 Parizi • 76 Seine-Maritime • 77 Seine-et-Marne • 78 Yvelines • 79 Deux-Sèvres • 80 Somme • 81 Tarn • 82 Tarn-et-Garonne • 83 Var • 84 Vaucluse • 85 Vendée • 86 Vienne • 87 Haute-Vienne • 88 Vosges • 89 Yonne • 90 Territoire de Belfort • 91 Essonne • 92 Hauts-de-Seine • 93 Seine-Saint-Denis • 94 Val-de-Marne • 95 Val-d'Oise
Departamente jashtë Francës	971 Guadalupa • 972 Martinika • 973 Guajana (franceze) • 974 Reunioni • 976 Majoti

v t e Rajonet dhe territoret e Francës
Ish rajonet në Francë	Alsasa • Akuitania • Auvernia • Burgonja • Bretanja • Champagne-Ardenne • Franche-Comté • Île-de-France • Languedoc-Roussillon • Limousin • Lorena • Midi-Pyrénées • Nord-Pas-de-Calais • Normandia e Poshtme • Normandia e Epërme • Pays de la Loire • Pikardia • Poitou-Charentes • Provence-Alpes-Côte d'Azur • Qendra • Rhône-Alpes
Rajonet aktuale	Akuitania e Re • Auvernia-Rhône-Alpes • Burgonja-Franche-Comté • Bretanja • Epërmet e Francës • Île-de-France • Lindja e madhe • Normandia • Oksitania • Pays de la Loire • Provence-Alpes-Côte d'Azur • Qendra-Val de Loire
Komunitet metropolitan	Korsika
Departamentet dhe rajonet jashtë shtetit	Guajana Franceze • Guadalupa • Majoti • Martinika • Reunioni
Komunitet jashtë shtetit	Polinezia franceze (vend jashtë shtetit) • Shën Barthélemy (autoritet lokal) • Shën Martin (autoritet lokal) • Shën Pierre dhe Miquelon (autoritet lokal) • Wallis dhe Futuna (territor)
Status të veçantë	Kaledonia e Re • Kliperton • Tokat jugore dhe antarktike Franceze • (Ishujt Krozet • Ishujt e shpërndara në Oqeanin Indian • Ishujt Kerguelen • Ishujt Shën Pali dhe Amsterdami i ri • Toka Adeli)