Eguisheim

Egsë

Egsa (Alzasisht)
Egisheim (Gjermanisht)
Egsë Egsa (Alzasisht); Egisheim (Gjermanisht)
Komunë
	Rrugë në Egsë
	Stema
	Location of Egsë Lua error te Moduli:Infobox_mapframe te rreshti 86: bad argument #1 to 'sqrt' (number expected, got nil).
Vendi	Franca
Sipërfaqja 1	14.130 km2 (5.456 sq mi)
Popullsia (Janar 2020)	1.722
• Dendësia	120/km2 (320/sq mi)
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
	1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Eguisheim ( Frëngjisht: [egisaim] ( dëgjoni); ^[1] gjermanisht: Egisheim ; Alsasisht : Egsa ; Shqip: Egsa) është aktualisht një komunë në departamentin Haut-Rhin në Grand Est. Shtrihet në rajonin historik të Alzasës ( gjermanisht: Elsass ). Fshati shtrihet në buzë të Parkut Natyror Ballons des Vosges, ku Vosges takohen me Rrafshin e Rinit të Epërm .

Egsaështë rreth 7 km nga Kolmari .

Vreshtat përreth Egsës prodhojnë verë Alzase të cilësisë së lartë. ^[2] Vetë fshati konsiderohet si një nga më të bukurit e krahinës por edhe më gjerë.

Historia

Prania njerëzore në zonë që në epokën paleolitike dëshmohet nga gërmimet arkeologjike. Dy pjesë nga një kafkë njeriu (nga kockat ballore dhe parietale) u gjetën në 1865 dhe iu dhanë Charles-Frédéric Faudel, një mjek në Kolmar aty pranë, i cili e përshkroi me kujdes gjetjen ^[3] dhe vuri në dukje se ato ishin gjetur të patrazuara midis eshtrave të kafshëve. gjë që lejonte një takim të afërm në një kohë kur vetë qënia e njerëzve parahistorikë ishte ende e dyshimtë. ^[4] Gjetja u bë e njohur në Francë në 1867 përmes Paul Broca, ^[5] dhe më pas u bë një temë diskutimi në debatin mbi atë që do të bëhej paleoantropologjia . ^[4]

Në kohët e hershme historike ajo ishte e banuar nga fisi gal i Senonëve ; Romakët pushtuan fshatin dhe zhvilluan këtu kultivimin e verës.

Në mesjetën e hershme, Dukët e Alzasës ndërtuan këtu një kështjellë (shek. XI) rreth së cilës u zhvillua vendbanimi i tanishëm.

Verë

Egsa ka dy zona që prodhojnë verë me cilësi të jashtëzakonshme, Eichberg (në shqip: Mali i lisit) ^[6] dhe Pfersigberg (në shqip: Mali i pjeshkës), ^[7] e karakterizuar nga Muschelkalk shumë i fortë. Përveç verërave me cilësi të zakonshme, Egsa prodhon Edelzwicker, Côte d'Eguisheim (një varietet vendor i nivelit të lartë të Edelzwicker) dhe Gentil, të gjitha përzierjet e rrushit "fisnik" të rritur në vend.

Turizmi

Një dritare në Egsë me një mbishkrim në alsasisht .

Fshati është një destinacion popullor turistik, pjesërisht për shkak se "Rruga e Verës" e Alzasës kalon fshatin. Fshati është afër Husseren-les-Châteaux dhe është në mes të vreshtave. Fshati është i lidhur me Husseren-les-Châteaux nga Route du Vin (D14). Rreth Route du Vin është një shteg vere nëpër vreshtat e quajtur Sentier viticole Eguisheim, e cila përpiqet të shpjegojë varietetet e ndryshme të rrushit dhe mënyrën se si vera bëhet në Alzasë . ^[8]

Njerëz të shquar

Leo IX (1002–1054), papë i Kishës Katolike nga 12 shkurt 1049 deri në vdekjen e tij në 1054. Egsa ishte vendlindja e tij e supozuar më 21 qershor 1002. ^[9]

^ "Localisation et prononciation des noms de lieux d'Alsace commençant par E, F ou G". elsasser.free.fr. Arkivuar nga origjinali më 2020-08-20. Marrë më 2019-01-29. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Eguisheim «Village préféré des Français» en 2013 on the lalsace.fr website
^ Faudel, Charles-Frédéric (1866). "Sur la découverte d'ossements humains fossiles dans le lehm alpin de la vallée du Rhin à Eguisheim, prês de Colmar". Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences. 63: 689–691. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ ^a ^b Goodrum, Matthew R. (2014). "Crafting a New Science: Defining Paleoanthropology and Its Relationship to Prehistoric Archaeology, 1860–1890". Isis. 105 (4): 706–33. doi:10.1086/679420. JSTOR 10.1086/679420. PMID 25665380. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Broca, Paul (1867). "Fragments de crâne humaine d'Eguisheim". Bulletins et Mémoires de la Société d'Anthropologie de Paris. 2: 129–131. doi:10.3406/bmsap.1867.4286. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Eichberg on the Wine Searcher website
^ Pfersigberg on the Wine Searcher website
^ Sentier viticole on the Visit Alsace website
^ Pope Leo IX on the Brittanica website

[1] "Localisation et prononciation des noms de lieux d'Alsace commençant par E, F ou G". elsasser.free.fr. Arkivuar nga origjinali më 2020-08-20. Marrë më 2019-01-29. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Eguisheim «Village préféré des Français» en 2013 on the lalsace.fr website

[3] Faudel, Charles-Frédéric (1866). "Sur la découverte d'ossements humains fossiles dans le lehm alpin de la vallée du Rhin à Eguisheim, prês de Colmar". Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences. 63: 689–691. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[goodrum-4] Goodrum, Matthew R. (2014). "Crafting a New Science: Defining Paleoanthropology and Its Relationship to Prehistoric Archaeology, 1860–1890". Isis. 105 (4): 706–33. doi:10.1086/679420. JSTOR 10.1086/679420. PMID 25665380. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] Broca, Paul (1867). "Fragments de crâne humaine d'Eguisheim". Bulletins et Mémoires de la Société d'Anthropologie de Paris. 2: 129–131. doi:10.3406/bmsap.1867.4286. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Eichberg on the Wine Searcher website

[7] Pfersigberg on the Wine Searcher website

[8] Sentier viticole on the Visit Alsace website

[9] Pope Leo IX on the Brittanica website

[1]