İçeriğe atla

Darwinius

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Darwinius masillae
Yaşadığı dönem aralığı: 47 myö
Orta eosen[1] 
PMO 214.214 adlı fosil örneği, holotip
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Strepsirrhini
İnfra takım: †Adapiformes
Familya: †Adapidae (?)
Alt familya: †Caenopithecinae
Cins: †Darwinius
Franzen vd. 2009[2]
Tip tür
†Darwinius masillae
Franzen vd. 2009

Darwinius (Darwin'in), Orta Eosen'de Almanya'da yaşamış bir önmaymun cinsidir. Cinse ait bilinen tek tür olan Darwinius masillae, yaklaşık 47 milyon yıllık (Lütesiyen) tortul kayaçta bulunmuştur.[1][3]

Ida adı verilen bu taşıl, 1983 yılında[4] Almanya, Frankfurt'un 35 km güneydoğusunda Messel Çukuru'nda keşfedildi. Kazıdan sonra levha ve kısmi ters levha olmak üzere ikiye ayrılan ve ayrı satılan taşıl, 2007 yılına kadar yeniden birleştirilemedi. Genç bir dişiye ait bu taşıl, 58 santimetre toplam uzunluğa, 24 santimetre kafa-vücut uzunluğuna sahipti.[5]

2009'da cinsin bilimsel adı için, Charles Darwin'in doğumunun ikiyüzüncü yıldönümü anısına Darwinius adı seçildi.[5][6]

Taksonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeniden canlandırılması, Nobu Tamura

Franzen vd. (2009), Darwinius cinsini Notharctidae familyasının Cercamoniinae alt familyasına, erken primatların soyu tükenmiş alt takımı Adapiformes'e yerleştirir.[5]

Darwinius masillae, Europolemur koenigswaldi ve Europolemur kelleri'ye ek olarak cercamoniine adapiformlara ait Messel yöresinde keşfedilen üçüncü primat türüdür. Darwinius masillae, Godinotia neglecta ile benzerdir, ancak doğrudan akraba değildir.

Adapiformlar, yalnızca fosil kayıtlarından bilinen erken primatlardır ve monofiletik mi yoksa parafiletik bir grup mu oluşturdukları belirsizdir. Genellikle Strepsirrhini (nemli burunlu primatlar) altında gruplanırlar -makiler, ay-aylar ve lorisoidler de dahil olmak üzere- ve bu nedenle cadı makileri ve simiyenleri (maymunlar) içeren Haplorrhini'nin (kuru burunlu primatlar) atası olmazlar.[7] Simiyenler genellikle "antropoid" olarak adlandırılır: Bu terim kafa karıştırıcı olsa da, makâle ve ilgili tanıtım materyalleri bu ismi kullanır. Simiyenler, insanın da içinde bulunduğu maymunları içerir.[8]

Darwinius'un kafatasının BT görüntüsü.

Philip D. Gingerich, yedi primat üst familyasınım, Adapoidea ve Tarsioidea'nın konumuna bağlı olarak Haplorhini ve Strepsirrhini'ye karşı olarak Anthropoidea ve Prosimiyen alttakımlarının daha yüksek sınıflandırma gruplarında yaygın olarak ilişkili olduğunu belirtir. Diğer adapoidlerle grupladığı Darwinius'tan maymunlarım evrimleştiği bir soyoluş ortaya koyar. Adapoidea'nın Tarsioidea ile birlikte kuru burunlu primatlar alt takımının erken çeşitlenmesini temsil ettiğini ve nemli burunlu primatların doğrudan en erken primatlardan ayrıldığını gösterir.[9] Revealing the Link web sitesi bu taksonomik gruplandırmayı kullanır ve Darwinius'un, maymunlar ve önmaymunların (makiler, lorisiler ve cadı makiler) ayrışmasından hemen önce yaşamış erken bir primat grubundan olduğunu belirtir.[10]

Stony Brook Üniversitesi'nden Erik Seiffert ve meslektaşları, Darwinius'un nemli burunlu primat olduğunu ve maymunların evrimindeki "kayıp halka" olmadığını savunuyorlar.[11] 117 soyu tükenmiş ve çağdaş primatta 360 biçimsel özelliğin filogenetik çözümlenmesi, Darwinius'u, yeni keşfedilen 37 milyon yıllık Mısır primat�� Afradapis ile birlikte soyu tükenmiş bir nemli burunlu primat grubuna yerleştiriyor. Seiffert, kuru burunlu primatlarla yakın bir ilişki gösteriyor gibi görünen özelliklerin yakınsak evrimden kaynaklandığına inanıyor.[12] Ayrıca "Darwinius tanımını çevreleyen PR aldatmacasının çok kafa karıştırıcı olduğunu" söylemiştir.[13]

Moleküler genetik çalışmalara göre önmaymunlar birbirleriyle yakından akraba değildir. Önmaymun olarak sınıflandırılan cadı makiler, daha çok maymunlarla akrabadırlar[14] ve kuru burunlu primatlar alt takımında sınıflandırılırlar. Bu, Darwinius'un tüm primatların son ortak atası olmasının olanaksız olduğunu gösterse de önmaymunlar arası ilişki hâla tartışılmaktadır.[15] Darwinius, güncel olarak nemli burunlu primatlarla birlikte, bir adapiform olarak sınıflandırılır. Kendisinden önce yaşamış omomyidler kuru burunlu primatların olası atalarıdır. Nemli burunlu primatlarla kuru burunlu primatların son ortak atasının en az 58 milyon yıl önce yaşadığı düşünülüyor (moleküler genetik çalışmalara göre, bkz. Primatların kökeni ve evrimi).[16]

Tip örneği

[değiştir | kaynağı değiştir]
Darwinius masillae holotip fosilinin karşı levhası (karşılaştırma için WDC-MG-210 örneği ters çevrilmiştir). 1. ve 2. parçalar (kesikli çizgilerle gösterilmiştir) özgündür; B levhasının geri kalanı hazırlık sırasında üretildi.

Tip örneğinin sadece sol arka bacağı eksiktir. Taşıl örneği, adını (Ida), Norveçli paleontolog Jørn Hurum'un kızından almıştır.[6][17] Kemiklere ek olarak, Ida'nın yumuşak dokusunun kalıntıları ve kürk yapısı, meyve ve yaprak kalıntıları ile birlikte mevcuttur. Hayvan yaklaşık 58 santimetre, kabaca uzun kuyruku bir kedi boyutundaydı.

Taşılın maki benzeri iskeleti, pençe yerine karşılıklı başparmak ve tırnaklarla ellerinin kavrama özelliğine sahip olduğu açıktır. Bunlar, Ida için tırmanmak ve meyve toplamak için yararlı olan "duyarlı bir tutuş" sağlardı. Ida'nın ayrıca esnek kolları ve oranla kısa bacakları vardır.[18] Taşılda, çağdaş makilerde bulunan iki yapısal özellik eksiktir: ayaktaki tırnaklar ve alt çenede kaynaşmış bir diş sırası ve bir diş peteği.[19]

Keşif

[değiştir | kaynağı değiştir]
Messel çukurunda Darwinius (6) ve diğer primatların nerede bulunduğunu gösteren harita.

Taşılın ilk kez gün yüzüne çıkarılmasıyla ilgili olaylar, bazı gerçekler bilinmesine karşın net değildir. Şaşırtıcı taşıl koruması ile dikkat çeken, kullanılmayan bir şeyl ocağı, Almanya, Frankfurt'un güneydoğusundaki Messel köyünün 35 kilometre (22 mi) uzağında, 1983 yılında Messel ocağında bulundu. Taşıl, bir levha ve kısmi karşı levha olarak geldi ve Messel taşıllarını korumak için gerekli aktarma tekniği kullanılarak, her bir levhanın reçine ile kaplanmasıyla, ustalıkla hazırlandı. Bir noktada levha ve karşı levha ayrı yollara gitti. Tezgah levhası, eksiksiz bir örneği temsil etmek için üretilen parçaların bir kompozitine dahil edildi ve 1991'de özel bir Wyoming müzesine ulaştı. İsviçre, Basel Doğa Tarihi Müzesi'nden Jens Franzen tarafından yapılan çözümleme, bu levhanın karışık gerçek ve sahte doğasını ortaya çıkardı.[20] İki levhanın karşılaştırılması, sahtekarın tüm taşıla erişimi olduğunu gösterir.

Darwinius holotip fosilinin radyografileri, karşı levhanın fabrikasyon parçalarını ortaya çıkarıyor

Yayın

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çalışmalar sürerken, bir kitap için ve çeşitli yayıncılarla belgesel programları için görüşmeler yapıldı ve hepsi projenin gizli kalmasını kabul etti. 2008 yazında The History Channel ile başka bir belgeselden daha çok para ödediği bildirilen bir anlaşma yapıldı.[21] Ekip, bulgularını Public Library of Science'ın açık erişimli bir dergisi olan PLoS ONE'da çevrimiçi olarak yayınlamaya karar verdi. Yayınlanmak üzere makale 19 Mart 2009'da PLoS ONE tarafından alındı ve 12 Mayıs 2009'da kabul edildi.[5]

15 Mayıs'ta The Wall Street Journal, Gingerich ve Tim White ile yapılan röportajların yer aldığı bir rapor yayınladı ve "Maki savunucuları sevinecek, ancak daha sert savunucuları bunalmış olacak" uyarısında bulundu.[22] Hemen hemen aynı zamanda "Dünyaca Ünlü Bilim Adamları Her Şeyi Değiştirecek Devrim Niteliğinde Bilimsel Bir Bulgu Ortaya Çıkarıyor" başlıklı bir basın açıklaması, bulgunun "son zamanların en önemli bilimsel keşfi olarak övüldüğünü" duyurdu.[23][24]

Tanıtım ve medya kapsamı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Darwinius'un yeniden canlandırılması.

Daha önce blogosferinin onun çalışmalarını nasıl kaptığını deneyimlemiş ve Çin'deki dinozor buluntularının blog yazılarındaki kötü erken açıklamaların nesnesi olduğunu görmüş olan Jørn Hurum, birleşik bir bilimsel ve halka açık etkinlikte taşılın tanıtımın8 düzenlemeye karar verdi. Svalbard'dan dev bir pliyozor olan Predator X ile ilgili bir programda Hurum ile işbirliği yapan Atlantic Productions, "öyküyü kitlelere, özellikle de ortalama bir insana seslenecek biçimde doğrudan ulaştırmak için çocuklar projeye dahil edildi" dedi.[25] Taşıl hakkındaki basın toplantısı ve bildiriye, bir web sitesinin[26] yayınlanmasıyla birlikte, kitapçılara dağıtılmış olan bir kitabın yayınlanması, (Colin Tudge The Link)[27] ve duyurusu eşlik etti. Birleşik Krallık'ta Atlantic Productions'daki Tim Walker tarafından yönetilen ve Lucie Ridout tarafından yapılan bir belgesel (Uncovering Our Early Ancestor: The Link), altı gün sonra History Channel (ABD), BBC One (İngiltere) ve[21] Almanya ile Norveç'teki çeşitli istasyonlarda gösterildi. Daily News, "taşılın ortaya çıkarılması, bilimsel keşifler için alışılmadık bir şekilde planlanmış bir tanıtım kampanyasının parçası olarak geldi" dedi.[28]

Televizyon belgeseli

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ida ile ilgili aşağıdaki televizyon belgeseli yayınlandı. ABD versiyonu DVD'de mevcuttur.[29]

  • Uncovering Our Early Ancestor: The Link, BBC, Birleşik Krallık, 26 Mayıs 2009'da yayınlandı.
  • The Link, History Channel, ABD, 25 Mayıs 2009'da yayınlanmıştır.
  • Terra X: Die geheime Entdeckung, çok sayıda Alman TV kanalında defalarca yayınlanmış, en son 14 Mart 2013 tarihinde ZDF Neo'da yayımlanmıştır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Switek, Brian J. (Eylül 2010). "Ancestor or Adapiform? Darwinius and the Search for Our Early Primate Ancestors". Evolution: Education and Outreach (İngilizce). 3 (3): 468-476. doi:10.1007/s12052-010-0261-x. ISSN 1936-6434. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  2. ^ Fleagle, J.G. (2013). Primate Adaptation and Evolution (3rd bas.). Academic Press. ISBN 978-0-123-78633-3. OCLC 820107187. 
  3. ^ Mertz, D. F., Renne, P. R. (2005): A numerical age for the Messel fossil deposit (UNESCO World Heritage Site) derived from 40Ar/39Ar dating on a basaltic rock fragment. Courier Forschungsinstitut Senckenberg no 255: pp 7–75.
  4. ^ Randerson (20 Mayıs 2009). "Deal in Hamburg bar led scientist to Ida fossil, the 'eighth wonder of the world'". Londra: The Guardian. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  5. ^ a b c d Franzen (2009). "Complete primate skeleton from the Middle Eocene of Messel in Germany: morphology and paleobiology". PLoS ONE. 4 (5): e5723. doi:10.1371/journal.pone.0005723. PMC 2683573 $2. PMID 19492084. 
  6. ^ a b Christine McGourty (19 Mayıs 2009). "Science & Environment; Scientists hail stunning fossil". BBC News. 20 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  7. ^ Callum Ross, Richard F. Kay, Anthropoid origins: new visions, Springer, 2004, 978-0-306-48120-8, p. 100
  8. ^ Wilson & Reeder 2005
  9. ^ "Research on the Origin and Early Evolution of Primates". 2 Haziran 2009. 18 Ocak 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2009. 
  10. ^ "Revealing the Link - Who Is Ida? - From Ida to Us". 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2009. 
  11. ^ Seiffert (22 Ekim 2009). "Convergent evolution of anthropoid-like adaptations in Eocene adapiform primates". Nature. Nature Publishing Group. 461 (7267): 1118-1121. doi:10.1038/nature08429. PMID 19847263. 
  12. ^ Barras (21 Ekim 2009). "'Missing link' Ida lacks evolutionary insights". New Scientist. 1 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  13. ^ Henderson (21 Ekim 2009). "Fossil hailed as Man's ancestor is 'not even close relative'". The Times. Londra. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  14. ^ "Lifemap ncbi". lifemap-ncbi.univ-lyon1.fr (İngilizce). 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2021. 
  15. ^ Ankel-Simons, Friderun (2007). Primate anatomy : an introduction. 3rd ed. Amsterdam: Elsevier Academic Press. ISBN 978-0-08-046911-9. OCLC 437597677. 
  16. ^ Ryan Raaum (Aralık 2015). "Molecular evidence on primate origins and evolution". Primate Genetics. doi:10.1007/978-3-642-39979-4_37. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2021. 
  17. ^ "Norske forskere: – Har funnet "the missing link"". 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  18. ^ ""MISSING LINK" FOUND: New Fossil Links Humans, Lemurs?". National Geographic. 19 Mayıs 2009. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  19. ^ "Early Primate Provides Evolution Clues". ABC News. 19 Mayıs 2009. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. 
  20. ^ Franzen, J.L. (1994), in Anthropoid Origins (eds Fleagle, J. F. & Kay, R. F.)pp 99-122 (Plenum, New York)
  21. ^ a b "Ida-lized! The Branding of a Fossil § SEEDMAGAZINE.COM". Seed. 22 Mayıs 2009. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2009. 
  22. ^ Naik (15 Mayıs 2009). "Fossil Discovery Is Heralded — WSJ.com". The Wall Street Journal. 16 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2009. 
  23. ^ "A Discovery That Will Change Everything (!!!) ... Or Not : Laelaps". 18 Mayıs 2009. 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2009. 
  24. ^ "Ida the fossil will reveal her secrets slowly | Adam Rutherford | Comment is free | guardian.co.uk". Londra: The Guardian. 20 Mayıs 2009. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2009. 
  25. ^ "Introducing Darwinius masillae « everyONE – the PLoS ONE community blog". 24 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2009. 
  26. ^ "revealingthelink.com". 2009. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  27. ^ Tudge, Colin. (2009). The Link: Uncovering Our Earliest Ancestors. Little Brown.
  28. ^ Samantha Strong and Rich Schapiro (19 Mayıs 2009). "Missing link found? Scientists unveil fossil of 47 million-year-old primate, Darwinius masillae". Daily News. New York. 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  29. ^ "The Link DVD | The Missing Link - History Channel Store". Shop.history.com. 21 Ocak 2011. 11 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011. 

Dış Bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Darwinius&oldid=34176177" sayfasından alınmıştır