Praetor
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Şubat 2013) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 |
| Bu kategoride yer alan maddeler Antik Roma hükûmeti ve siyasetinin bir parçasıdır. |
| Dönemler |
|
| Roma Anayasası |
| Teamül ve hukuk |
|
|
| Meclisler |
| Olağan makamlar |
| Olağanüstü makamlar |
| Unvanlar |
Praetor, Eski Roma'da Sezar'ın muhafızlarına verilen isim. Sözcük anlamı olarak "ülkeyi yöneten" anlamına gelmesi muhtemel sıfat. Birden fazla ülkeyi yöneten modeli için Eski Roma'da vatandaşlar arasındaki uyuşmazlıkları çözen yargıç ve yönetici konumunda olan yetkililere verilen isim. Bunlar, kuralları yargılamalar sonucu belirleyip bağlayıcı hükümler haline getirme yetkisine (içtihatı birleştirme) de sahiptiler aynı zamanda.
Başlangıçta sadece bir tane praetorluk vardı. Bu da, şehirde oturan ve Roma vatandaşlarının birbirleriyle olan ilişkilerinden doğan ihtilaflara bakan kimseydi. Savaşlara katılmayıp şehirde kaldığı için bu praetora, şehir praetoru anlamında "Praetor Urbanus" denildi. Daha sonra Romalıların diğer yabancı kavimlerle ticari ilişkilerinin artması sonucu, bu ilişkilerden doğacak ihtilaflara bakmak üzere yeni bir praetorluğa ihtiyaç duyuldu. Bu ihtiyacın sebebi Praetor Urbanus'un sadece vatandaşlar arasında doğacak ihtilaflara bakmakla görevli olması ve Ius Civile'nin yabancılara uygulanmamasıydı. Bu nedenle, "Praetor Peregrinus" (Yabancılar Praetor'u) adı ile anılan praetorluk kuruldu. Adı "Yabancılar Praetor'u" olmakla beraber bu praetorun görevi yabancılarla yabancılar arasındaki ihtilaflara değil, yabancılarla Romalılar arasındaki ihtilaflara bakmaktı. Roma Meclisleri tarafından seçilen her iki praetorun görev süresi de bir yıldı.
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dava hakkı (actio)
- Savunma hakkı (def'i-exceptio)
- Eski durumun iadesi (R.in integrum)
- Yasaklama (interdictum)
 | Romalı devlet adamı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
