kimsa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]kim-sa
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]KIMSA ' qandaydir bir odam'. Bu nomaʼlum k i m s a oyoh uchi bilan yurib keldi-da, moʻralab ay— vonga haradi (Abdulla Qodiriy). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu soʻz asli kim yersä shaklida ishlatilgan (ДС, 307); bir soʻzga birlashish jarayonida kimirsä shakliga oʻtgan (ПДП, 394), oxiri ikkinchi boʻgʻindagi ir tovushlari talaffuz qilinmay qoʻygan: kim yersä > kimirsä > kimsä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Umuman odam, shaxs, zot. ◆ Qis-qasi, ilgaridan oddiy bir tengdoshdek boʻlib kelgan bir qiz endi Elmurod uchun sirli bir kimsaga aylanib borar edi. P. Tursun, „Uqituvchi“ . ◆ Bu nomalum kimsa oyoq uchi bilan yurib keldi-da, moʻralab ayvonga qaradi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .
2 kam qoʻll. Hech kim, hech zot. ◆ Goʻyo kimsa hol soʻrmas mendan, Joʻragarim soʻramaslar hol. Rauf Parfi . ◆ Non sotib olay desa, bozor yoʻq, tortib olay desa, kimsa yoʻq. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]КИМСА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.