Klemens von Metternich

Durchlaucht Klemens Wenzel Lothar Fürst von Metternich-Winneburg zu Beilstein
Vương công Metternich (khoảng 1825) bởi Họa sĩ Thomas Lawrence.
Chức vụ
Quan Chưởng ấn (Tể tướng) thứ nhất của Đế quốc Áo
Nhiệm kỳ	25 tháng 5 năm 1821 – 13 tháng 3 năm 1848 26 năm, 293 ngày
Tiền nhiệm	Wenzel Anton von Kaunitz-Rietberg (với danh hiệu Quan Chưởng ấn của Áo trong Đế quốc La Mã Thần thánh)
Kế nhiệm	Franz Anton von Kolowrat-Liebsteinsky (với danh hiệu Thủ tướng)
Bộ trưởng Ngoại giao của Đế quốc Áo
Nhiệm kỳ	8 tháng 10 năm 1809 – 13 tháng 3 năm 1848 38 năm, 157 ngày
Tiền nhiệm	Johann Philipp von Stadion
Kế nhiệm	Karl Ludwig von Ficquelmont
Thông tin cá nhân
Danh hiệu	Vương công Metternich
Quốc tịch	Áo
Sinh	15 tháng 5 năm 1773 Koblenz
Mất	11 tháng 6 năm 1859 Viên, Áo
Tôn giáo	Công giáo
Cha mẹ	Franz Georg Karl von Metternich và Maria Beatrix von Kageneck
Con cái	Với Eleonore: bốn con gái, ba con trai Với Antonia: Một con trai, Richard Klemens Josef Lothar Hermann (1829–1895) Với Melanie: Melanie Metternich-Zichy, ba con trai, hai con gái Với Katharina Bagration (ngoài giá thú, thừa nhận): một con gái, Marie-Klementine Bagration (1802–1884)
Học vấn	Đại học Strasbourg, Đại học Mainz

Klemens Wenzel Lothar von Metternich^{[nb 1]} (15 tháng 5 năm 1773 – 11 tháng 6 năm 1859),^[1] được gọi ngắn gọn là Klemens von Metternich hoặc Vương công Metternich, là một chính khách và nhà ngoại giao bảo thủ người Đức, phục vụ cho Đế quốc La Mã Thần thánh và sau là cho Đế quốc Áo. Matternich giữ vai trò giúp cân bằng cán cân quyền lực của các cường quốc châu Âu và được xem là nhạc trưởng của nền chính trị châu lục này trong 3 thập kỷ với vai trò Bộ trưởng ngoại giao của Đế quốc Áo từ năm 1809 và Tể tướng đại thần (Thủ tướng) từ năm 1821 cho đến khi Cách mạng Tự do 1848 buộc ông phải từ chức.

Ông là thành viên của Nhà Metternich với tư cách là con trai của một nhà ngoại giao, Metternich được học hành tử tế tại các trường Đại học Strasbourg và Mainz. Metternich đã thăng tiến nhờ các chức vụ ngoại giao quan trọng, bao gồm vai trò đại sứ tại Vương quốc Sachsen, Vương quốc Phổ, và đặc biệt là nước Pháp thời Napoléon. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên của ông với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao là thiết kế một hiệp ước với Pháp, bao gồm cuộc hôn nhân của Napoléon với Nữ đại công tước Áo Marie Louise. Ngay sau đó, ông đã dàn dựng việc Áo tham gia Chiến tranh Liên minh thứ Sáu theo phe Đồng minh, ký Hiệp ước Fontainebleau đưa Napoléon đi lưu vong và dẫn đầu phái đoàn Áo tại Đại hội Viên phân chia châu Âu thời hậu Napoléon giữa các cường quốc. Vì sự phục vụ tận tuỵ của mình cho quyền lợi của Đế chế Áo, Metternich được phong tước hiệu Fürst (Vương công) vào tháng 10 năm 1813. Dưới sự hướng dẫn của ông, "hệ thống Metternich" của các hội nghị quốc tế tiếp tục tồn tài trong một thập kỷ nữa khi Áo liên kết với Đế quốc Nga và ở một mức độ thấp hơn là Vương quốc Phổ. Điều này đánh dấu đỉnh cao về tầm quan trọng ngoại giao của Áo và sau đó Metternich dần dần trượt vào vùng ngoại vi của ngoại giao quốc tế. Ở quê nhà, Metternich giữ chức vụ Tể tướng đại thần, đứng đầu chính phủ của Đế chế từ năm 1821 đến năm 1848 dưới thời cả Hoàng đế Franz I và con trai của ông là Ferdinand I. Sau một thời gian ngắn sống lưu vong ở London, Brighton và Brussels, kéo dài cho đến năm 1851, ông trở lại triều đình Viên, ông đã đưa ra những lời khuyên cho người kế vị của Ferdinand là Hoàng đế Franz Joseph I. Metternich đã sống thọ hơn bất kỳ chính trị gia nào khác cùng thời với mình, ông qua đời vào năm 1859 ở tuổi 86.

Là một người bảo thủ truyền thống, Metternich rất muốn duy trì sự cân bằng quyền lực, đặc biệt là bằng cách chống lại tham vọng lãnh thổ của Đế chế Nga ở Trung Âu và Đế chế Ottoman ở vùng Cận Đông. Chẳng hạn, ông không thích chủ nghĩa tự do và cố gắng ngăn chặn sự tan rã của Đế chế Áo bằng cách dập tắt các cuộc nổi dậy của những người theo chủ nghĩa dân tộc ở miền Bắc Bán đảo Ý thuộc Áo. Ở quê nhà, ông theo đuổi một chính sách tương tự, sử dụng cơ chế kiểm duyệt và mạng lưới gián điệp rộng khắp để trấn áp tình trạng bất ổn. Metternich vừa được khen ngợi vừa bị chỉ trích nặng nề vì những chính sách mà ông theo đuổi. Những người ủng hộ ông chỉ ra rằng ông chủ trì "hệ thống Áo" khi ngoại giao quốc tế giúp ngăn chặn các cuộc chiến tranh lớn ở châu Âu. Những phẩm chất ông ấy với tư cách là một nhà ngoại giao đã được khen ngợi, một số nhà sử học đã lưu ý rằng chính những kỹ năng khôn khéo và dứt khoát đã tạo ra một địa vị đáng nể cho Đế chế Áo. Trong khi đó, những người gièm pha lập luận rằng lẽ ra ông có thể làm được nhiều điều để đảm bảo tương lai của Áo, và ông bị coi là vật cản đối với các cải cách ở Áo. Metternich cũng là một người ủng hộ nghệ thuật, đặc biệt quan tâm đến âm nhạc; ông quan tâm đến một số nhà soạn nhạc nổi tiếng nhất ở châu Âu vào thời điểm đó bao gồm Haydn, Beethoven, Rossini, Liszt và Strauss.

Klemens Metternich được sinh ra vào ngày 15 tháng 5 năm 1773, trong Gia tộc Metternich, một gia đình quý tộc lâu đời ở vùng Rhenish. Cha của ông là Franz Georg Karl, Bá tước xứ Metternich-Winneburg zu Beilstein (1746–1818), một nhà ngoại giao đã chuyển từ phục vụ tại Tổng giáo phận vương quyền Trier sang phục vụ cho triều đình đế chế, và mẹ ông là Maria Beatrix Aloisia, Nữ bá tước xứ Kageneck (1755-1828).^[2] Ông được đặt tên để vinh danh Tổng giám mục Clemens Wenzeslaus von Sachsen, Tuyển hầu xứ Trier và là chủ cũ của cha ông.^[3] Ông là con trai cả và có một chị gái Pauline (1772–1855), vợ của Công tước Ferdinand xứ Württemberg. Vào thời điểm ông sinh ra, gia đình Metternich sở hữu một pháo đài đổ nát ở Beilstein, một lâu đài ở Winneberg, một điền trang ở phía Tây Koblenz, và một điền trang khác ở Königswart, Bohemia, giành được trong thế kỷ XVII.^[3] Vào thời điểm này, cha của Metternich, được người đương thời mô tả là "một kẻ nói lảm nhảm nhàm chán và nói dối kinh niên", trở thành đại sứ Áo tại các triều đình của ba Tuyển hầu ở vùng Rhenish (Trier, Cologne và Mainz).^[3] Việc học của Metternich do mẹ của ông phụ trách, bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc họ ở gần Pháp; Metternich nói tiếng Pháp tốt hơn tiếng Đức. Khi còn nhỏ, ông đã đi thăm chính thức cha mình và dưới sự hướng dẫn của gia sư Tin lành John Frederick Simon, được dạy kèm các môn học thuật, bơi lội và cưỡi ngựa.^[4]

Vào mùa hè năm 1788, Metternich bắt đầu học luật tại Đại học Strasbourg, trúng tuyển vào ngày 12 tháng 11. Khi còn là sinh viên, ông đã được Vương công Maximilian xứ Zweibrücken, vị vua tương lai của Vương quốc Bayern, cho ở tại tư dinh trong một thời gian.^[4] Vào thời điểm này, ông được Simon mô tả là "hạnh phúc, đẹp trai và đáng yêu", mặc dù những người đương thời sau này kể lại ông đã từng là một kẻ dối trá và khoác lác như thế nào.^[5] Metternich rời Strasbourg vào tháng 9 năm 1790 để tham dự lễ đăng quang vào tháng 10 của Hoàng đế Leopold II tại Frankfurt, nơi ông giữ vai trò là Thống chế Nghi lễ cho Bá tước xứ Westphalia (một trong 4 ghế dự bị trong Đại hội Đế chế). Ở đó, dưới sự che chở của cha mình, Metternich đã gặp Hoàng đế Franz II tương lai.^[5]

Từ cuối năm 1790 đến mùa hè năm 1792, Metternich học luật tại Đại học Mainz,^[6] nhận được một nền giáo dục bảo thủ hơn ở Strasbourg, một thành phố không an toàn để quay lại. Vào mùa hè, anh ấy làm việc với cha mình, người đã được bổ nhiệm vào ghế Cai trị toàn quyền xứ Hà Lan thuộc Áo. Vào tháng 3 năm 1792, Francis kế vị vương miện Hoàng đế La Mã Thần thánh và lên ngôi vào tháng 7, cho phép Metternich tiếp tục đảm nhận vai trò Thống chế Nghi lễ trước đó của ông. Trong khi đó, Pháp đã tuyên chiến với Áo, bắt đầu Chiến tranh Liên minh thứ nhất (1792–7) và khiến việc nghiên cứu thêm của Metternich ở Mainz là không thể.^[7] Giờ đây, theo công việc của cha mình,^[6] ông được cử ra mặt trận thực hiện một nhiệm vụ đặc biệt. Tại đây, ông dẫn đầu cuộc thẩm vấn Bộ trưởng Bộ Chiến tranh Pháp, Hầu tước xứ Beurnonville và một số ủy viên Hội nghị Quốc gia tháp tùng. Metternich đã quan sát cuộc bao vây và sự sụp đổ của Valenciennes, sau này nhìn lại những điều này như những bài học quan trọng về chiến tranh. Đầu năm 1794, ông được cử đến Vương quốc Anh, bề ngoài là giúp Tử tước Desandrouin, Tổng Thủ quỹ của Hà Lan thuộc Áo, đàm phán một khoản vay.^[8]

Trong quá trình thực hiện công tác tại Vương quốc Anh, ông đã có cơ hội diện kiến Nhà vua nhiều lần và ăn tối với một số chính trị gia có ảnh hưởng của Anh lúc bầy giờ, bao gồm William Pitt, Charles James Fox và Edmund Burke. Metternich cũng đã ăn tối với nhà soạn nhạc nổi tiếng Joseph Haydn và ông bầu Johann Peter Salomon sau khi xem một số buổi hòa nhạc của họ tại Quảng trường Hannover. Chính tại một trong những buổi hòa nhạc này, ông ấy đã hội ngộ với một người thầy của mình trong quá khứ, Andreas Hofmann trong số khán giả đã đến để do thám nước Anh cho người Pháp.^[9] Metternich được đề cử làm Công sứ mới của Hà Lan thuộc Áo và rời Anh vào tháng 9 năm 1794. Khi đến nơi, ông thấy một chính phủ lưu vong và bất lực đang phải rút lui khỏi cuộc tiến công mới nhất của Pháp.^[8] Vào tháng 10, một đội quân Pháp tràn vào Đức và sáp nhập tất cả các điền trang của Metternich ngoại trừ Königswart. Thất vọng và bị ảnh hưởng bởi những lời chỉ trích mạnh mẽ về chính sách của cha mình, ông đã cùng cha mẹ mình đến Vienna vào tháng 11.^[10] Ngày 27 tháng 9 năm 1795, ông kết hôn với Nữ bá tước Eleonore von Kaunitz-Rietberg (1775-1825), cháu gái của cựu thủ tướng Áo Wenzel Anton, Thân vương xứ Kaunitz-Rietberg.^[11] Cuộc hôn nhân do mẹ của Metternich sắp đặt và giới thiệu anh với xã hội Viên. Đây chắc chắn là một phần động lực cho Metternich, người ít thể hiện tình cảm với cô hơn là cô dành cho ông. Cha của cô dâu, Hoàng thân Kaunitz, đưa ra hai điều kiện: thứ nhất, Eleonore vẫn còn trẻ nên phải tiếp tục sống ở nhà mình; và thứ hai, Metternich bị cấm phục vụ với tư cách là một nhà ngoại giao chừng nào Hoàng thân vẫn còn sống.^[10] Con gái Maria của họ chào đời vào tháng 1 năm 1797.^[12]

Sau khi Metternich học ở Vienna, cái chết của Hoàng thân vào tháng 9 năm 1797 đã cho phép Metternich tham gia Đại hội Rastatt.^[13] Ban đầu, cha của ông, người đứng đầu phái đoàn hoàng gia, đã nhận ông làm thư ký và đảm bảo rằng, khi đại hội chính thức bắt đầu vào tháng 12 năm 1797, ông được chỉ định là đại diện của Bá tước xứ Westphalia.^[11] Metternich buồn chán vẫn ở lại Rastatt với vai trò này cho đến năm 1799 khi đại hội cuối cùng bị giải tán.^[12] Trong thời kỳ này, Eleonore đã chọn sống với Metternich tại Rastatt: và sinh các con trai Francis (tháng 2 năm 1798) và Klemens (tháng 6 năm 1799) ngay sau khi kết thúc Đại hội. Metternich vô cùng đau khổ, Klemens qua đời chỉ sau vài ngày, còn Francis nhanh chóng bị nhiễm trùng phổi và không bao giờ hồi phục.^[13]

Thất bại của Đế chế La Mã Thần thánh trong Chiến tranh Liên minh thứ hai đã làm rung chuyển giới ngoại giao, và Metternich đầy triển vọng giờ đây được đưa ra lựa chọn giữa ba vị trí: Đại diện cho Hoàng gia trong Đại hội Đế chế tại Regensburg; làm đại sứ tại Copenhagen của Vương quốc Đan Mạch; hoặc làm đại sứ tại Dresden của Tuyển hầu xứ Sachsen. Ông đã chọn trở thành đại sứ tại Dresden vào cuối tháng 1 năm 1801, và việc bổ nhiệm ông được chính thức công bố vào tháng 2 cùng năm. Metternich đã nghỉ hè ở Vienna, nơi ông viết "Hướng dẫn", một bản ghi nhớ thể hiện sự hiểu biết sâu sắc hơn nhiều về nghệ thuật chính trị so với bài viết trước đó của mình. Ông đến thăm điền trang Königswart vào mùa thu trước khi đảm nhận vị trí mới vào ngày 4 tháng 11.^[13] Sự tinh tế của bản ghi nhớ đã bị mất tại triều đình Sachsen, do Tuyển hầu Frederick Augustus đã nghỉ hưu, một người đàn ông có ít sáng kiến ​​chính trị, đứng đầu. Bất chấp sự nhàm chán của triều đình, Metternich tận hưởng sự phù phiếm nhẹ nhàng của thành phố và lấy một tình nhân, Katharina Bagration-Mukhranska, người đã sinh cho ông một cô con gái, Marie-Clementine. Vào tháng 1 năm 1803, Metternich và vợ có một đứa con mà họ đặt tên là Viktor.^[13] Tại Dresden, Metternich cũng có một số mối quan hệ quan trọng bao gồm Friedrich von Gentz,^[14] một nhà báo sẽ phục vụ Metternich với tư cách vừa là bạn tâm giao vừa là nhà phê bình trong ba mươi năm tới. Ông cũng thiết lập mối quan hệ với các nhân vật chính trị quan trọng của Ba Lan và Pháp.^[15]

“	Bá tước Metternich còn trẻ nhưng không hề kém cỏi. Chúng ta sẽ xem anh ấy định hình như thế nào ở Berlin.	”
—Colloredo [de] to Thugut (Palmer 1972, tr. 39)

Để bù đắp cho việc mất đi các điền trang của tổ tiên Metternich ở thung lũng Moselle khi bị Đệ nhất Cộng hòa Pháp sáp nhập bờ Tây sông Rhine, Reichsdeputationshauptschluss năm 1803 đã mang lại cho gia đình Metternich những điền trang mới ở Ochsenhausen, tước hiệu Thân vương và một ghế trong Đại hội Đế chế. Trong cuộc cải tổ ngoại giao sau đó, Metternich được bổ nhiệm làm đại sứ tại Vương quốc Phổ, được thông báo về điều này vào tháng 2 năm 1803 và nhậm chức vào tháng 11 năm đó.^[15] Ông đến Phổ trong giải đoạn quan trọng trong nền ngoại giao châu Âu,^[14] nhanh chóng trở nên lo lắng về tham vọng lãnh thổ của Napoléon Bonaparte, nhà lãnh đạo mới của Pháp. Nỗi sợ hãi này đã được chia sẻ bởi triều đình Nga dưới thời Alexander I, và Sa hoàng đã thông báo cho Metternich về chính sách của Đế chế Nga. Vào mùa thu năm 1804, Vienna quyết định hành động bắt đầu vào tháng 8 năm 1805, Đế quốc Áo (khi Đế chế La Mã Thần thánh đang trong quá trình tan rã)^[14] bắt đầu tham gia vào Chiến tranh Liên minh thứ ba. Nhiệm vụ gần như bất khả thi lúc này của Metternich là thuyết phục Phổ tham gia liên minh chống lại Bonaparte. Tuy nhiên, thỏa thuận cuối cùng của họ không phải do Metternich, và sau thất bại của liên minh trong Trận Austerlitz, Phổ đã bỏ qua thỏa thuận và thay vào đó ký một hiệp ước với Pháp.^[16]

Trong cuộc cải tổ sau đó ở Vienna, Bá tước Johann Philipp von Stadion-Warthausen trở thành Bộ trưởng Ngoại giao của Đế chế Áo, Metternich đã bị loại khỏi kế hoạch đến làm Đại sứ tại Đế quốc Nga. Ông ấy không bao giờ đến được Nga, vì nhu cầu về m���t đại sứ Áo tại triều đình Pháp là cấp bách hơn cả. Metternich đã được phê duyệt cho vị trí này vào tháng 6 năm 1806.^{[nb 2]} Ông rất thích và vui mừng vì được gửi đến Pháp với mức lương hậu hĩnh 90.000 Gulden mỗi năm.^[17] Sau một chuyến đi gian khổ, ông đến trú sứ vào tháng 8 năm 1806, được giới thiệu tóm tắt bởi Nam tước von Vincent và Engelbert von Floret, những người mà ông sẽ giữ lại làm cố vấn thân cận trong hai thập kỷ tiếp theo của sự nghiệp mình. Ông gặp ngoại trưởng Pháp Thân vương Charles Maurice de Talleyrand-Périgord vào ngày 5 tháng 8 và diện kiến Hoàng đế Napoléon năm ngày sau tại Saint-Cloud; chẳng bao lâu, Chiến tranh Liên minh thứ tư đã kéo cả Talleyrand và Napoléon về phía Đông.^[18] Vợ và các con của Metternich đã đến sống cùng ông ở Paris vào tháng 10, và ông ấy bước vào xã hội thượng lưu, sử dụng sự quyến rũ của mình để giành được sự nổi tiếng ở đó. Sự hiện diện của Eleonore không ngăn cản Metternich khỏi một loạt các cuộc tình vụng trộm, trong đó có cả Công chúa Caroline Murat, em gái của Hoàng đế Napoléon,^[19] Laure Junot, và có lẽ nhiều người khác nữa.^[18]

Sau Hiệp ước Tilsit vào tháng 7 năm 1807, Metternich thấy rằng vị trí của Áo ở châu Âu dễ bị tổn thương hơn nhiều nhưng tin rằng hiệp định giữa Nga và Pháp sẽ không kéo dài. Trong khi chờ đợi, ông nhận thấy Bộ trưởng Ngoại giao mới của Pháp, Jean-Baptiste Champagny không thích nghi và đã tranh cãi để thương lượng một giải pháp thỏa đáng về tương lai của một số pháo đài của Pháp trên Sông Inn. Trong những tháng tiếp theo, chính sách của Áo và danh tiếng của Metternich đã tăng lên.^[20] Metternich đã thúc đẩy một liên minh Nga-Áo, mặc dù Sa hoàng Alexander quá bận tâm đến ba cuộc chiến khác mà ông đã tham gia. Theo thời gian, Metternich coi cuộc chiến cuối cùng với Pháp là điều không thể tránh khỏi.^[20]

Trong một sự kiện đáng nhớ, Metternich đã tranh luận với chính Hoàng đế Napoléon tại lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 39 của Napoléon vào tháng 8 năm 1808 về sự chuẩn bị ngày càng rõ ràng cho chiến tranh của cả hai bên.^[21] Ngay sau đó, Napoléon từ chối sự tham dự của Metternich tại Đại hội Erfurt; Metternich sau đó rất vui khi nghe tin từ Talleyrand rằng nỗ lực của Napoléon tại Đại hội nhằm khiến Nga xâm lược Áo đã không thành công.^[22] Cuối năm 1808, Metternich được triệu hồi về Viên để họp trong 5 tuần về khả năng Áo xâm lược Pháp trong khi Napoléon đang tham gia chiến dịch ở Tây Ban Nha.^[22] Bản ghi nhớ của ông báo cáo rằng Pháp không đoàn kết sau Napoléon, rằng Nga có vẻ không muốn đánh Áo, và rằng Pháp có ít quân đội đáng tin cậy có thể chiến đấu ở Trung Âu.^[21] Trở lại Paris, Metternich tỏ ra lo lắng về sự an toàn của bản thân. Khi Áo tuyên chiến với Pháp, Metternich thực sự đã bị bắt để trả đũa việc bắt giữ hai nhà ngoại giao Pháp ở Vienna, nhưng tác động của việc này là rất nhỏ. Ông được phép rời Pháp dưới sự hộ tống của quân đội để trở về Áo vào cuối tháng 5 năm 1809. Sau khi Napoléon chiếm được Kinh đô Viên, Metternich được đến và trao đổi ở đó để lấy các nhà ngoại giao Pháp.^[22]

Lúc bấy giờ trở lại Áo, Metternich đã tận mắt chứng kiến ​​sự thất bại của quân đội Áo trong Trận Wagram năm 1809. Stadion đã đệ đơn từ chức Bộ trưởng Ngoại giao sau đó, và Hoàng đế ngay lập tức trao chức vụ này cho Metternich. Ông ấy tiếp nhận chức vụ mới với lo lắng rằng Napoléon sẽ nắm bắt điều này để yêu cầu các điều khoản hòa bình khắc nghiệt hơn, thay vào đó, ông đồng ý trở thành ngoại trưởng (ông đã bắt đầu vào ngày 8 tháng 7) và dẫn đầu các cuộc đàm phán với người Pháp với sự hiểu biết rằng ông sẽ thay thế Stadion làm Bộ trưởng Ngoại giao tại một ngày sau đó.^[23] Trong các cuộc đàm phán hòa bình tại Altenburg, Metternich đưa ra các đề xuất thân Pháp để cứu chế độ quân chủ Áo. Tuy nhiên, Napoléon không thích quan điểm của ông về tương lai của Ba Lan, và Metternich dần dần bị Thân vương xứ Liechtenstein loại khỏi quá trình đàm phán. Tuy nhiên, ông sớm giành lại ảnh hưởng vào ngày 8 tháng 10, với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao (và thêm vào đó là Bộ trưởng Bộ Hoàng gia).^[23] Đầu năm 1810, mối quan hệ tình cảm trước đó của Metternich với Junot được công khai nhưng nhờ sự khéo léo của Eleonore nên vụ bê bối chỉ ở mức tối thiểu.^[24]

Một trong những nhiệm vụ đầu tiên của Metternich là thúc đẩy cuộc hôn nhân của Napoléon với Nữ Đại công tước Marie Louise hơn là với em gái út của Sa hoàng Nga Anna Pavlovna. Metternich sau đó đã tìm cách tránh xa kế hoạch dùng hôn nhân để cầu hoà với Pháp bằng cách cho rằng đó là ý tưởng riêng của Napoléon, nhưng điều này là không thể xảy ra; trong mọi trường hợp, ông ấy rất vui khi nhận trách nhiệm vào thời điểm đó.^[24] Đến ngày 7 tháng 2, Napoléon đã đồng ý và cặp đôi đã kết hôn theo ủy quyền vào ngày 11 tháng 3. Marie Louise rời Pháp ngay sau đó và Metternich theo một con đường khác và không chính thức. Metternich giải thích rằng chuyến đi được thiết kế để đưa gia đình ông (bị mắc kẹt ở Pháp do chiến tranh bùng nổ) về nhà và báo cáo với Hoàng đế Áo về các hoạt động của Marie Louise.^[24]

Thay vào đó, Metternich ở lại 6 tháng, giao văn phòng của mình ở Vienna cho cha mình. Ông ta bắt đầu sử dụng cuộc hôn nhân và sự tâng bốc, để đàm phán lại các điều khoản đặt ra tại Schönbrunn. Tuy nhiên, những nhượng bộ mà ông ta giành được là khá tầm thường: một số quyền kinh doanh, chậm thanh toán tiền bồi thường chiến tranh, bồi thường một số điền trang thuộc về người Đức trong quân đội Áo, bao gồm cả gia đình Metternich, và dỡ bỏ giới hạn 150.000 người đối với quân đội Áo. Vấn đề cuối cùng được hoan nghênh và xem như một dấu hiệu cho thấy Áo ngày càng độc lập, mặc dù Áo không còn đủ khả năng chi trả cho một đội quân lớn hơn giới hạn quy định.^[25]

Khi Metternich trở lại Vienna vào tháng 10 năm 1810, ông không còn nổi tiếng nữa. Ảnh hưởng của ông chỉ giới hạn trong các vấn đề đối ngoại, và những nỗ lực của ông nhằm tái lập một Hội đồng Nhà nước đầy đủ đã thất bại.^[24] Tin chắc rằng một nước Áo suy yếu nhiều sẽ tránh được một cuộc xâm lược khác của Pháp, ông bác bỏ những tiến bộ của Sa hoàng Alexander và thay vào đó ký kết liên minh với Hoàng đế Napoléon vào ngày 14 tháng 3 năm 1812. Ông cũng ủng hộ một giai đoạn kiểm duyệt vừa phải, nhằm ngăn chặn sự khiêu khích của người Pháp.^[26] Yêu cầu chỉ có 30.000 quân Áo chiến đấu bên cạnh quân Pháp,^[27] hiệp ước liên minh hào phóng hơn hiệp ước mà Vương quốc Phổ đã ký một tháng trước đó; điều này cho phép Metternich đảm bảo với cả Anh và Nga rằng Áo vẫn cam kết kiềm chế tham vọng của Napoléon. Ông tháp tùng vị Hoàng đế của mình trong cuộc gặp cuối cùng với Napoléon tại Dresden vào tháng 5 năm 1812 trước khi Napoléon bắt tay vào cuộc xâm lược Nga.^[26]

Cuộc họp ở Dresden tiết lộ rằng ảnh hưởng của Áo ở châu Âu đã đạt đến điểm thấp nhất, và Metternich hiện đang muốn thiết lập lại ảnh hưởng đó bằng cách sử dụng điều mà ông coi là mối quan hệ bền chặt với tất cả các bên trong cuộc chiến, đề xuất các cuộc đàm phán hòa bình chung do Áo đứng đầu. Trong 3 tháng tiếp theo, ông sẽ từ từ tách Áo ra khỏi chính nghĩa của Pháp, đồng thời tránh liên minh với Phổ hoặc Nga,^[28] và sẵn sàng đón nhận bất kỳ đề xuất nào có thể đảm bảo một vị trí cho vương triều Bonaparte-Habsburg kết hợp.^[28] Điều này được thúc đẩy bởi mối lo ngại rằng nếu Napoléon bị đánh bại, Nga và Phổ sẽ thu được quá nhiều.^[29] Tuy nhiên, Napoléon không khoan nhượng và cuộc giao tranh (nay chính thức là Chiến tranh Liên minh thứ sáu) vẫn tiếp tục. Liên minh của Áo với Pháp kết thúc vào tháng 2 năm 1813, và Áo sau đó chuyển sang vị trí trung lập vũ trang.^[28]

Nếu so với các nhà chính trị cùng thời với mình, Metternich ít muốn quay lưng lại với Pháp hơn (mặc dù không phải là Hoàng đế), và ông ủng hộ các kế hoạch của riêng mình cho một dàn xếp chung. Vào tháng 11 năm 1813, ông đưa ra Đề xuất Frankfurt cho Napoléon, cho phép Napoléon vẫn là Hoàng đế nhưng sẽ đưa nước Pháp trở thành "biên giới tự nhiên" và hủy bỏ quyền kiểm soát của nước này đối với hầu hết Bán đảo Ý, Đức và Hà Lan. Napoléon, mong muốn chiến thắng trong cuộc chiến, đã trì hoãn quá lâu và đánh mất cơ hội này; đến tháng 12, quân Đồng minh đã rút lại lời đề nghị. Đến đầu năm 1814, khi họ đã tiến gần đến Paris, Napoléon đã đồng ý với các đề xuất Frankfurt, quá muộn, và Matternich đã từ chối, sau đó các điều khoản mới, khắc nghiệt hơn được đề xuất.^[30][31]

Tuy nhiên, quân Đồng minh không tiến triển tốt và mặc dù tuyên bố về mục tiêu chiến tranh chung bao gồm nhiều cái gật đầu với Áo đã được đảm bảo từ Nga, Anh vẫn không tin tưởng và nhìn chung không muốn từ bỏ sáng kiến quân sự mà nước này đã đấu tranh trong 20 năm để thiết lập. Mặc dù vậy, Hoàng đế Francis đã trao cho Matternich, lúc này là Bộ trưởng Ngoại giao Áo Huân chương Maria Theresa ở mức Grand-Chancellor, một vị trí đã bị bỏ trống kể từ thời Kaunitz.^[32] Metternich ngày càng lo lắng rằng cuộc rút lui của Napoléon sẽ kéo theo tình trạng hỗn loạn có thể gây hại cho Vương tộc Habsburg.^[29][32] Ông tin rằng một nền hòa bình phải sớm được ký kết. Vì không thể ép buộc người Anh nên Anh chỉ gửi đề xuất cho Pháp và Nga. Tuy nhiên, những điều này đã bị từ chối sau các Trận Lützen (2 tháng 5) và Trận Bautzen (1813) (20–21 tháng 5), một hiệp định đình chiến do Pháp khởi xướng đã được ký kết. Bắt đầu từ tháng 4, Metternich chuẩn bị "chậm rãi và miễn cưỡng" cho Áo tham chiến với Pháp; hiệp định đình chiến cho Áo thời gian để huy động đầy đủ hơn.^[32]

Vào tháng 6, Metternich rời Vienna để đích thân xử lý các cuộc đàm phán tại Jičín ở Bohemia. Khi đến nơi, ông được đón chào bởi sự hiếu khách của Công chúa Wilhelmine, Nữ công tước xứ Sagan và bắt đầu mối quan hệ tình cảm với cô kéo dài vài tháng. Không có tình nhân nào khác từng đạt được ảnh hưởng đối với Metternich như Wilhelmine, và ông ấy vẫn tiếp tục viết thư cho cô sau khi họ chia tay. Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Hugues-Bernard Maret vẫn lảng tránh, mặc dù Metternich đã cố gắng thảo luận về tình hình công việc với Sa hoàng vào ngày 18–19 tháng 6 tại Opotschna.^[33] Trong các cuộc đàm phán mà sau này sẽ được phê chuẩn thành Công ước Reichenbach, họ đã đồng ý về các yêu cầu hòa bình chung^{[nb 3]} và đặt ra một quy trình để Áo có thể tham chiến theo phe Liên minh. Ngay sau đó Metternich được mời tham gia nghị đàm cùng Napoléon tại Dresden, nơi ông có thể trực tiếp đưa ra các điều khoản. Mặc dù không có hồ sơ đáng tin cậy nào về cuộc họp của họ vào ngày 26 tháng 6 năm 1813, nhưng có vẻ như đó là một cuộc họp giông bão nhưng hiệu quả. Thỏa thuận cuối cùng đã đạt được khi Metternich chuẩn bị rời đi:^[33] các cuộc đàm phán hòa bình sẽ bắt đầu ở Praha vào tháng 7 và kéo dài đến ngày 20 tháng 8.^[34] Khi đồng ý với điều này, Metternich đã phớt lờ Công ước Reichenbach, và điều này khiến các đồng minh Liên minh của Áo tức giận.^[33] Hội nghị Praha sẽ không bao giờ họp đúng nghĩa vì Napoléon đã trao cho các đại diện của mình là Armand Caulaincourt và Bá tước Narbonne không đủ quyền đàm phán.^[34] Tại các cuộc thảo luận không chính thức được tổ chức thay cho hội nghị, Caulaincourt ngụ ý rằng Napoléon sẽ không đàm phán cho đến khi quân đội đồng minh đe dọa chính nước Pháp. Điều này đã thuyết phục được Metternich, và sau khi tối hậu thư mà Metternich đưa ra cho Pháp không được chú ý, Áo tuyên chiến vào ngày 12 tháng 8.^[33]

Các đồng minh của Áo coi tuyên bố này là sự thừa nhận rằng tham vọng ngoại giao của Áo đã thất bại, nhưng Metternich coi đó là một nước đi trong một chiến dịch dài hơn nhiều.^[35] Trong phần còn lại của cuộc chiến, ông đã cố gắng giữ Liên minh lại với nhau và do đó, để kiềm chế động lực của Nga ở châu Âu. Cuối cùng, ông đã giành được chiến thắng sớm với tư cách là một tướng Áo, Thân vương Schwarzenberg, được xác nhận là chỉ huy tối cao của lực lượng Liên minh chứ không phải là Sa hoàng Alexander I. Ông cũng đã thành công trong việc lôi kéo được ba vị vua đồng minh (Alexander, Francis và Friedrich Wilhelm III) đi theo ông và quân đội của họ trong chiến dịch. Với Hiệp ước Teplitz, Metternich cho phép Áo tiếp tục cam kết về tương lai của Pháp, Ý và Ba Lan. Tuy nhiên, ông vẫn bị giới hạn bởi người Anh, những người đang trợ giúp cho Phổ và Nga (vào tháng 9, Metternich cũng yêu cầu hỗ trợ cho Áo).^[35] Trong khi đó, lực lượng Liên minh đã tấn công.^[35] Vào ngày 18 tháng 10 năm 1813, Metternich chứng kiến Trận Leipzig thành công và hai ngày sau, ông được phong tước Thân vương (tiếng Đức: Fürst) vì "chỉ đạo sáng suốt" của mình.^[6] Metternich rất vui mừng khi Frankfurt được chiếm lại vào đầu tháng 11 và đặc biệt, bằng cách khác, Sa hoàng đã cho Francis thấy tại một buổi lễ do Metternich tổ chức ở đó. Về mặt ngoại giao, khi chiến tranh sắp kết thúc, ông vẫn quyết tâm ngăn cản việc thành lập một nhà nước Đức thống nhất, thậm chí còn đưa ra những điều khoản hào phóng cho Napoléon để giữ ông ta làm đối trọng. Vào ngày 2 tháng 12 năm 1813, Napoléon đồng ý đàm phán, mặc dù các cuộc đàm phán này bị trì hoãn do cần có sự tham gia của một nhà ngoại giao cấp cao hơn của Anh, (Tử tước Castlereagh).^[35]

Trước khi các cuộc đàm phán có thể bắt đầu, quân đội Liên minh đã vượt sông Rhine vào ngày 22 tháng 12. Metternich từ Frankfurt về Breisgau để đón Giáng sinh cùng gia đình vợ trước khi đến trụ sở mới của Liên minh tại Basel vào tháng 1 năm 1814. Những cuộc cãi vã với Sa hoàng Alexander, đặc biệt là về số phận của nước Pháp^{[nb 4]} gia tăng vào tháng 1, khiến vị sa hoàng này nổi cơn thịnh nộ. Do đó, ông đã bỏ lỡ sự xuất hiện của Castlereagh vào giữa tháng Giêng.^[36] Metternich và Castlereagh đã hình thành một mối quan hệ làm việc tốt đẹp và sau đó gặp Alexander tại Langres. Tuy nhiên, Sa hoàng vẫn không hài lòng, yêu cầu tấn công mạnh vào trung tâm nước Pháp; nhưng ông ấy quá bận tâm để phản đối những ý tưởng khác của Metternich, chẳng hạn như một hội nghị hòa bình cuối cùng ở Vienna. Metternich đã không tham gia các cuộc nói chuyện với người Pháp tại Chatillon vì ông ấy muốn ở lại với Alexander. Các cuộc đàm phán bị đình trệ, và sau một cuộc tiến công ngắn, lực lượng Liên quân phải rút lui sau Trận Montmirail và Trận Montereau. Điều này làm giảm bớt lo ngại của Metternich rằng một Alexander quá tự tin có thể hành động đơn phương.^[36]

“	Bạn không biết những người ở trụ sở chính áp đặt cho chúng tôi những đau khổ như thế nào! Tôi không thể chịu đựng lâu hơn nữa và Hoàng đế Francis đã bị ốm. [Các nhà lãnh đạo khác] đều bị điên và thuộc về nhà thương điên.	”
—Metternich đến Stadion (Palmer 1972, tr. 116)

Metternich tiếp tục đàm phán với đặc phái viên Pháp Caulaincourt từ đầu đến giữa tháng 3 năm 1814, khi chiến thắng tại Laon đưa Liên quân trở lại cuộc tấn công. Vào thời điểm này, Metternich đã quá mệt mỏi với việc cố gắng giữ các nước trong Liên minh lại với nhau, và ngay cả Hiệp ước Chaumont do Anh thiết kế cũng không giúp được gì.^[36] Trong trường hợp không có người Phổ và người Nga, Liên minh đã đồng ý khôi phục triều đại Bourbon.^[36][37] Hoàng đế Francis từ chối lời cầu xin cuối cùng từ Napoléon rằng ông sẽ thoái vị để ủng hộ con trai mình với Marie Louise làm nhiếp chính, và Paris thất thủ vào ngày 30 tháng 3. Các cuộc diễn tập quân sự đã buộc Metternich phải đi về phía Tây đến Dijon vào ngày 24 tháng 3 và bây giờ, sau một sự trì hoãn có chủ ý, ông đã rời thủ đô của Pháp vào ngày 7 tháng 4.^[36] Vào ngày 10 tháng 4, ông tìm thấy một thành phố yên bình và, khiến ông rất khó chịu, phần lớn nằm trong sự kiểm soát của Sa hoàng Alexander. Người Áo không thích các điều khoản của Hiệp ước Fontainebleau (1814) mà Nga đã áp đặt lên Napoléon khi họ vắng mặt, nhưng Metternich miễn cưỡng phản đối chúng và vào ngày 11 tháng 4 đã ký vào hiệp ước. Sau đó, ông tập trung vào việc bảo vệ lợi ích của Áo trong hoà ước sắp tới; khẳng định ảnh hưởng của Áo ở Đức so với Phổ; và hủy bỏ uy quyền của Nga. Vì những lý do này, ông đảm bảo rằng các tỉnh Lombardy và Venetia của Ý, bị mất vào tay các quốc gia chư hầu của Pháp vào năm 1805, đã được sáp nhập lại một cách hợp lệ vào Đế chế Áo.^[38]

Về việc phân chia Ba Lan và Đức trước đây do Pháp chiếm đóng, Metternich bị hạn chế nhiều hơn bởi lợi ích của Đồng minh. Sau hai đề xuất thất bại do người Phổ đưa ra, vấn đề này đã bị hoãn lại cho đến sau khi một hiệp ước hòa bình được ký kết.^[39] Ở những nơi khác, Metternich, giống như nhiều người đồng cấp của mình, lo lắng cung cấp cho chế độ quân chủ mới của Pháp các nguồn lực để đàn áp cuộc cách mạng mới. Hiệp ước Paris (1814) hào phóng được ký kết vào ngày 30 tháng 5.^[37] Bây giờ được tự do, Metternich tháp tùng Sa hoàng Alexander đến Anh; Wilhelmine, người đã theo Metternich đến Paris, cũng đã vượt biển.^[39] Metternich chiến thắng đã lấp đầy bốn tuần của mình bằng sự vui chơi, tái lập danh tiếng của ông và của Áo; ông cũng đã được trao bằng luật danh dự tại Đại học Oxford. Ngược lại và theo niềm vui của Metternich, Alexander lại cư xử thô lỗ và thường xuyên xúc phạm. Bất chấp những cơ hội, rất ít hoạt động ngoại giao diễn ra; thay vào đó, tất cả những gì đã được nhất trí chắc chắn là các cuộc thảo luận thích hợp sẽ diễn ra tại Viên, với ngày dự kiến được ấn định là ngày 15 tháng 8. Khi Sa hoàng cố gắng hoãn nó đến tháng 10, Metternich đã đồng ý nhưng đưa ra các điều kiện ngăn cản Alexander thực hiện bất kỳ lợi thế nào do quyền kiểm soát trên thực tế của ông đối với Ba Lan. Metternich cuối cùng đã được đoàn tụ với gia đình ở Áo vào giữa tháng 7 năm 1814, sau khi dừng lại một tuần ở Pháp để xoa dịu nỗi sợ hãi xung quanh Marie Louise, vợ của Napoléon, hiện là Nữ công tước xứ Parma. Sự trở lại Vienna của ông được tổ chức bằng một bản cantata thỉnh thoảng có dòng "Lịch sử tôn vinh bạn cho hậu thế như một hình mẫu giữa những vĩ nhân".^[39]

Vào mùa thu năm 1814, những người đứng đầu của năm triều đại trị vì và đại diện của 216 gia đình quý tộc bắt đầu tập trung tại Kinh thành Viên của Đế chế Áo. Trước khi các bộ trưởng từ "Big Four" (đồng minh của Liên minh gồm Anh, Áo, Phổ và Nga) đến, Metternich lặng lẽ ở lại Baden bei Wien, hai giờ về phía nam. Khi nghe tin họ đã đến Vienna, ông ấy đã lên đường đến gặp họ và khuyến khích họ đi cùng mình trở lại Baden. Họ từ chối, và bốn cuộc họp đã được tổ chức ngay trong thành phố.^[40] Trong đó, các đại diện đã đồng ý về cách thức hoạt động của Đại hội và, trước sự vui mừng của Metternich, đã bổ nhiệm phụ tá của mình là Friedrich Gentz làm thư ký cho các cuộc đàm phán của "Big Six" (Bộ tứ lớn cộng với Pháp và Tây Ban Nha). Khi Talleyrand và đại diện Tây Ban Nha Don Pedro Labrador biết được những quyết định này, họ đã vô cùng tức giận vì các thỏa thuận chỉ được đàm phán bởi Big Four. Thụy Điển và Bồ Đào Nha cũng tức giận tương tự khi họ bị loại khỏi tất cả trừ Đại hội đầy đủ, đặc biệt là vì Metternich quyết tâm trao cho Đại hội càng ít quyền càng tốt. Kết quả là, Big Six trở thành Ủy ban sơ bộ của 8 người, quyết định đầu tiên của họ là hoãn đại hội đến ngày 1 tháng 11.^[40] Trên thực tế, nó sẽ sớm bị hoãn lại, chỉ với một khoản hoa hồng nhỏ bắt đầu được thực hiện vào tháng 11.^[41] Trong khi chờ đợi, Metternich đã tổ chức một loạt các trò giải trí gây tranh cãi cho các đại biểu bao gồm cả chính ông.^[40]

Rời Castlereagh để thay mặt Sa hoàng Alexander đàm phán, Metternich nhanh chóng chuyển sự chú ý của mình sang việc dập tắt cảm giác chống Habsburg ở Bán đảo Ý. Cùng lúc đó, ông ấy biết rằng Nữ công tước xứ Sagan đang tán tỉnh Sa hoàng. Thất vọng và kiệt sức vì các vòng xã hội, Metternich mất cảnh giác, khiến Sa hoàng Alexander tức giận trong các cuộc đàm phán về Ba Lan (lúc đó được Napoléon cai trị với tư cách là Đại công quốc Warsaw) bằng cách ám chỉ Áo có thể sánh ngang với Nga về mặt quân sự. Bất chấp sai lầm, Hoàng đế Francis từ chối cách chức bộ trưởng ngoại giao của mình, và cuộc khủng hoảng chính trị đã làm rung chuyển Vienna trong suốt tháng 11, đỉnh điểm là tuyên bố của Sa hoàng Alexander rằng Nga sẽ không thỏa hiệp trong tuyên bố của mình đối với Ba Lan với tư cách là một vương quốc vệ tinh. Liên minh hoàn toàn bác bỏ điều này, và thỏa thuận dường như còn xa vời hơn bao giờ hết.^[41] Trong lúc đối đầu, có vẻ như Alexander thậm chí còn đi xa đến mức thách đấu tay đôi với Metternich.^[42] Tuy nhiên, Sa hoàng Alexander đã sớm tỏ ra nhanh chóng và đồng ý chia cắt Ba Lan. Ông cũng mềm mỏng hơn đối với Vương quốc Sachsen của người Đức, và lần đầu tiên cho phép Talleyrand tham gia vào tất cả các cuộc thảo luận của Big Four (nay là Big Five).^[41]

Với sự đồng thuận mới, các vấn đề chính liên quan đến Ba Lan và Đức đã được giải quyết vào tuần thứ hai của tháng 2 năm 1815.^[43] Áo giành được đất đai trong sự phân chia của Ba Lan và ngăn cản việc Phổ sáp nhập Sachsen, nhưng buộc phải chấp nhận sự thống trị của Nga ở Ba Lan và gia tăng ảnh hưởng của Phổ ở Đức.^[44] Metternich hiện tập trung vào việc khiến các nhà nước khác nhau của Đức nhượng lại các quyền lịch sử cho một Quốc hội Liên bang mới có thể chống lại Phổ. Ông cũng hỗ trợ Ủy ban Thụy Sĩ và giải quyết vô số vấn đề nhỏ hơn, như quyền hàng hải trên sông Rhine. Bắt đầu Mùa Chay vào ngày 8 tháng 2 đã mang lại cho ông nhiều thời gian hơn để dành cho các vấn đề Đại hội này cũng như các cuộc thảo luận riêng về miền Nam Bán đảo Ý, nơi Joachim Murat được cho là đang nuôi dưỡng một đội quân Neapolitan.^[43] Vào ngày 7 tháng 3, Metternich được đánh thức với tin tức rằng Hoàng đế Napoléon đã trốn thoát khỏi đảo Elba của mình^[45] và trong vòng một giờ đã gặp cả Sa hoàng và Vua nước Phổ. Tất nhiên, Metternich không muốn thay đổi vội vàng và lúc đầu, có rất ít tác động đến Đại hội. Cuối cùng, vào ngày 13 tháng 3, Big Five tuyên bố Napoléon là kẻ ngoài vòng pháp luật và quân Đồng minh bắt đầu chuẩn bị cho cuộc giao tranh mới. Vào ngày 25 tháng 3, họ đã ký một hiệp ước cam kết mỗi bên cử 150.000 người mà không có dấu hiệu nào cho thấy lập trường gây chia rẽ trước đây của họ. Sau khi các chỉ huy quân sự rời đi, Đại hội Viên bắt tay vào công việc nghiêm túc, ấn định ranh giới của một Hà Lan độc lập, chính thức hóa các đề xuất về một liên minh lỏng lẻo gồm các bang của Thụy Sĩ và phê chuẩn các thỏa thuận trước đó về Ba Lan. Đến cuối tháng 4, chỉ còn lại hai vấn đề lớn, đó là tổ chức một liên bang mới của Đức và vấn đề của Ý.^[43]

“	Các bộ trưởng và đại diện của các Thân vương Đức được cử đến đại hội tiếp tục ca ngợi Hoàng thân Metternich.... Họ ngưỡng mộ sự khéo léo và thận trọng mà ông đã xử lý ủy ban Đức.	”
—Từ báo cáo của một đặc vụ của cơ quan tình báo Áo (Palmer 1972, tr. 147–148).

Áo đã củng cố quyền kiểm soát của mình đối với Lombardy-Venice và mở rộng sự bảo vệ của mình đối với các tỉnh trên danh nghĩa nằm dưới sự kiểm soát của Marie Louise, con gái của Hoàng đế Francis. Vào ngày 18 tháng 4, Metternich thông báo rằng Áo chính thức có chiến tranh với Napoli của Murat. Áo thắng Trận Tolentino vào ngày 3 tháng 5 và chiếm được Napoli chưa đầy ba tuần sau đó. Metternich sau đó có thể trì hoãn quyết định về tương lai của đất nước cho đến sau Đại hội Vienna. Các cuộc thảo luận về nước Đức sẽ kéo dài cho đến đầu tháng 6 khi một đề xuất chung giữa Áo-Phổ được phê chuẩn. Nó để lại hầu hết các vấn đề hiến pháp cho Quốc hội mới; chủ tịch của nó sẽ là chính Hoàng đế Francis.^[46] Bất chấp những lời chỉ trích từ bên trong Áo, Metternich hài lòng với kết quả và mức độ kiểm soát mà nó mang lại cho Vương tộc Habsburg, và thông qua họ, cho chính ông.^[46] Chắc chắn, Metternich đã có thể sử dụng Quốc hội cho mục đích của mình trong nhiều trường hợp.^[47] Sự sắp xếp cũng phổ biến tương tự với hầu hết các đại diện của Đức. Một hiệp ước tổng kết được ký vào ngày 19 tháng 6 (người Nga ký một tuần sau đó),^[45] Đại hội Viên chính thức kết thúc. Bản thân Metternich đã lên đường vào ngày 13 tháng 6 để ra tiền tuyến, chuẩn bị cho một cuộc chiến trường kỳ chống lại Napoléon. Tuy nhiên, Napoléon đã bị đánh bại một cách dứt khoát trong Trận Waterloo vào ngày 18 tháng 6.^[46]

Metternich đã sớm trở lại với các đồng minh trong liên minh ở Paris, một lần nữa thảo luận về các điều khoản hòa bình. Sau 133 ngày đàm phán, lâu hơn cả tình trạng hỗn loạn, Hiệp ước Paris thứ hai đã được ký kết vào ngày 20 tháng 11. Metternich, cho rằng nước Pháp không nên bị chia cắt, hài lòng với kết quả:^[48] Pháp chỉ mất một vùng đất nhỏ dọc theo biên giới phía Đông, 700 triệu franc Pháp và các tác phẩm nghệ thuật mà nước này đã cướp được. Vương quốc Pháp cũng chấp nhận một đội quân chiếm đóng lên tới 150.000 người.^[45] Trong khi chờ đợi, một hiệp ước riêng biệt, do Alexander đề xuất và Metternich soạn thảo lại, đã được ký kết vào ngày 26 tháng 9. Điều này đã tạo ra một Liên minh Thần thánh mới tập trung vào Nga, Phổ và Áo; đó là một tài liệu mà Metternich không thúc đẩy cũng không mong muốn, do tình cảm tự do mơ hồ của nó.^[49] Đại diện của hầu hết các quốc gia châu Âu cuối cùng đã ký kết, ngoại trừ Lãnh địa Giáo hoàng, Vương quốc Anh và Đế chế Ottoman. Ngay sau đó, một hiệp ước riêng biệt đã tái khẳng định Liên minh Bốn bên và thiết lập thông qua điều khoản thứ sáu của nó Hệ thống các cuộc họp ngoại giao thường kỳ của Đại hội hội. Khi châu Âu hòa bình, lá cờ Áo giờ đây đã tung bay trên 50% diện tích đất liền so với khi Metternich trở thành Bộ trưởng Ngoại giao.^[48]

Metternich hiện quay trở lại câu hỏi về Bán đảo Ý, thực hiện chuyến thăm đầu tiên đến đất nước này vào đầu tháng 12 năm 1815. Sau khi thăm Venice, gia đình ông đã cùng ông đến Milan vào ngày 18 tháng 12. Lần đầu tiên, Metternich đóng vai người theo chủ nghĩa tự do, thúc giục Hoàng đế Francis trao cho khu vực một số quyền tự trị một cách vô ích. Metternich đã dành bốn tháng ở Ý, bận rộn vô tận và bị viêm mí mắt mãn tính. Ông cố gắng kiểm soát chính sách đối ngoại của Áo từ Milan và khi có bất đồng nghiêm trọng giữa Đế chế Áo và Vương quốc Bayern, ông đã bị chỉ trích nặng nề vì vắng mặt. Tuy nhiên, kẻ thù của ông ta không thể tận dụng điều này; Stadion bận rộn với công việc của mình với tư cách là bộ trưởng tài chính và Hoàng hậu Maria Ludovika, một người chỉ trích gay gắt các chính sách của Metternich, qua đời vào tháng 4.^[50] Khoảng cách không bình thường giữa quan điểm của Metternich và hoàng đế của ông chỉ được xoa dịu bằng sự thỏa hiệp tích cực của các đề xuất. Metternich trở lại Vienna vào ngày 28 tháng 5 năm 1816 sau gần một năm vắng bóng. Về mặt chuyên môn, phần còn lại của năm 1816 lặng lẽ trôi qua đối với vị Bộ trưởng mệt mỏi, người quan tâm đến chính sách tài khóa và theo dõi sự lan rộng của chủ nghĩa tự do ở Đức và chủ nghĩa dân tộc ở Ý. Cá nhân ông ấy đã bị chấn động vào tháng 11 trước cái chết của Julie Zichy-Festetic. Hai năm sau, ông ấy viết rằng "cuộc đời đã kết thúc ở đó" và sự phù phiếm cũ của ông ấy đã mất một thời gian để quay trở lại. Niềm an ủi duy nhất là tin tức vào tháng 7 rằng Metternich sẽ nhận được các điền trang mới dọc theo sông Rhine tại Johannisberg, chỉ 25 dặm (40 km) từ nơi sinh của ông tại Koblenz.^[50]

Vào tháng 6 năm 1817, Metternich được yêu cầu hộ tống con gái mới cưới của hoàng đế là Maria Leopoldine của Áo lên một con tàu ở Livorno. Có sự chậm trễ khi họ đến nơi, và Metternich lại dành thời gian đi du lịch vòng quanh nước Ý; ông ấy đã đến thăm Venice, Padua, Ferrara, Pisa, Florence và Lucca. Mặc dù lo lắng trước những diễn biến (ông lưu ý rằng nhiều nhượng bộ của hoàng đế Francis vẫn chưa được thực hiện), ông vẫn lạc quan và đưa ra một lời kêu gọi khác về phân quyền vào ngày 29 tháng 8.^[51] Sau khi điều này thất bại, Metternich quyết định mở rộng nỗ lực của mình sang cải cách hành chính chung để tránh có vẻ như ủng hộ người Ý hơn phần còn lại của Đế chế. Trong khi làm việc này, ông trở lại Vienna vào ngày 12 tháng 9 năm 1817 để ngay lập tức bị cuốn vào việc tổ chức hôn lễ của con gái ông là Maria với Bá tước Joseph Esterházy chỉ 3 ngày sau đó. Nó đã chứng minh quá nhiều, và Metternich bị ốm. Sau một thời gian trì hoãn để phục hồi, Metternich đã cô đọng các đề xuất của mình cho Ý thành ba tài liệu mà ông đệ trình lên Hoàng đế Francis, tất cả đều đề ngày 27 tháng 10 năm 1817. Chính quyền sẽ vẫn phi dân chủ, nhưng sẽ có một Bộ Tư pháp mới và bốn bộ trưởng mới—mỗi người có tiền gửi địa phương, bao gồm một cho "Ý".^[51] Điều quan trọng là, sự phân chia sẽ mang tính khu vực chứ không phải quốc gia.^[44] Cuối cùng, hoàng đế đã chấp nhận các đề xuất sửa đổi, mặc dù có một số thay đổi và hạn chế.^{[51][nb 5]}

Trọng tâm chính của Metternich vẫn là duy trì sự thống nhất giữa các cường quốc châu Âu và do đó, quyền lực của chính ông với tư cách là người hòa giải. Ông cũng lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Ioannis Kapodistrias có đầu óc tự do đối với Sa hoàng Alexander và mối đe dọa liên tục của việc Nga sáp nhập các khu vực rộng lớn của Đế quốc Ottoman đang suy tàn (cái gọi là Câu hỏi phương Đông).^[52] Như ông đã dự tính trước đó, vào tháng 4 năm 1818, nước Anh đã soạn thảo và Metternich đã thông qua các đề xuất tổ chức Đại hội tại Aachen, khi đó là một thị trấn biên giới của Vương quốc Phổ, 6 tháng sau. Trong khi đó, Metternich được khuyên nên đến thị trấn spa Karlsbad để điều trị chứng thấp khớp ở lưng.^[53] Đó là một chuyến đi thú vị kéo dài 1 tháng, mặc dù ở đó ông nhận được tin cha mình qua đời ở tuổi 72.^[54] Ông đã đến thăm điền trang của gia đình tại Königswart và sau đó là Frankfurt vào cuối tháng 8 để khuyến khích các quốc gia thành viên của Bang liên Đức thống nhất về các vấn đề thủ tục. Bây giờ ông ấy cũng có thể đến thăm Koblenz lần đầu tiên sau 25 năm và điền trang mới của ông ấy tại Johannisberg. Đi cùng Hoàng đế Francis, ông được các thị trấn Công giáo dọc theo sông Rhine chào đón nồng nhiệt khi ông tiến về phía Aachen.^[52] Ông đã sắp xếp trước để các tờ báo đưa tin về đại hội thời bình đầu tiên của loại hình này. Khi các cuộc thảo luận bắt đầu, Metternich đã thúc đẩy việc rút quân đồng minh khỏi Pháp và các biện pháp để duy trì sự thống nhất của các cường quốc châu Âu. Thỏa thuận đầu tiên đã được đồng ý gần như ngay lập tức, nhưng thỏa thuận thứ hai chỉ mở rộng để duy trì Liên minh Bộ tứ. Metternich từ chối các kế hoạch lý tưởng của Sa hoàng về (trong số những thứ khác) một đội quân châu Âu duy nhất. Các khuyến nghị của chính ông với người Phổ về việc kiểm soát nhiều hơn quyền tự do ngôn luận cũng khó không kém đối với các cường quốc khác như Anh để ủng hộ một cách công khai.^[52]

“	Ngày nay, tội ác lớn nhất – và do đó, ngay lập tức nhất – là báo chí.	”
—Metternich đến Gentz, tháng 6 năm 1819 (Palmer 1972, tr. 182).

Metternich đã cùng Thân vương phu nhân Dorothea von Lieven đến Brussels ngay sau khi đại hội tan rã, và mặc dù ông không thể ở lại quá vài ngày, nhưng cặp đôi đã trao đổi thư từ trong 8 năm tiếp theo. Ông đến Viên vào ngày 11 tháng 12 năm 1818 và cuối cùng đã có thể dành thời gian đáng kể cho các con của mình.^[52] Ông ấy đã tiếp đãi Sa hoàng trong mùa Giáng sinh và dành 12 tuần để theo dõi Bán đảo Ý và Đức trước khi lên đường cùng Hoàng đế trong chuyến đi thứ ba tới Ý. Chuyến đi bị cắt ngắn do vụ ám sát nhà viết kịch bảo thủ người Đức August von Kotzebue. Sau một thời gian ngắn trì hoãn, Metternich quyết định rằng nếu chính phủ Đức không hành động để giải quyết vấn đề đã được nhận thức này, thì Áo sẽ phải buộc họ. Ông triệu tập một hội nghị không chính thức ở Karlsbad^[53] và bày tỏ trước sự ủng hộ của Phổ bằng cuộc gặp với Friedrich Wilhelm III tại Teplice vào tháng 7.^[53][55] Metternich đã thực hiện ngày đó, sử dụng một nỗ lực gần đây về cuộc đời của Bộ trưởng Nassau, Carl Ibell để giành được sự đồng ý cho chương trình bảo thủ hiện được gọi là Công ước Teplitz. Hội nghị Karlsbad khai mạc vào ngày 6 tháng 8 và kéo dài đến hết tháng.^[53] Metternich đã vượt qua bất kỳ sự phản đối nào đối với "nhóm các biện pháp phản cách mạng, đúng đắn và phủ đầu" do ông đề xuất, mặc dù chúng bị người ngoài lên án.^[53] Bất chấp sự chỉ trích, Metternich rất hài lòng với kết quả này,^[53] được gọi là Nghị định Carlsbad.^[44][55]

Tại hội nghị ở Viên vào cuối năm đó, Metternich thấy mình bị các Vua của Württemberg và Bayern ép buộc phải từ bỏ kế hoạch cải cách Bang liên Đức.^[56] Bây giờ ông ấy hối hận vì đã nhanh chóng thông qua hiến pháp ban đầu của nó 5 năm trước. Tuy nhiên, ông vẫn giữ vững quan điểm về các vấn đề khác và Đạo luật cuối cùng của Hội nghị có tính phản động cao, giống như Metternich đã dự tính. Ông ở lại Kinh đô Viên cho đến khi kết thúc vào tháng 5 năm 1820, và nhận thấy toàn bộ công việc trở nên nhàm chán. Vào ngày 6 tháng 5, ông nghe tin con gái mình Klementine qua đời vì bệnh lao. Đang trên đường đến Praha, ông nghe tin con gái lớn Maria của mình cũng mắc bệnh. Metternich đã ở bên giường bệnh của cô ấy ở Baden bei Wien khi cô ấy qua đời vào ngày 20 tháng 7.^[57] Điều này đã thôi thúc Eleonore và những đứa trẻ còn lại rời đến nước Pháp có không khí trong lành hơn.^[58] Phần còn lại của năm 1820 tràn ngập các cuộc nổi dậy của phe tự do mà Metternich dự kiến ​​sẽ đáp trả. Cuối cùng, Bộ trưởng Ngoại giao Áo đã bị giằng xé giữa việc tuân theo cam kết bảo thủ của mình (một chính sách được người Nga ủng hộ) và tránh xa một quốc gia mà Áo không có lợi ích (được người Anh ủng hộ). Ông đã chọn "không hành động thông cảm" đối với Tây Ban Nha^{[nb 6]}, nhưng trước sự thất vọng và ngạc nhiên của ông, Guglielmo Pepe đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy ở Napoli kinh đô của Vương quốc Hai Sicilia vào đầu tháng 7 và buộc Vua Ferdinand I phải chấp nhận một hiến pháp mới.^[57] Metternich miễn cưỡng đồng ý tham dự Đại hội Troppau do Nga khởi xướng vào tháng 10 để thảo luận về những sự kiện này. Ông không cần phải lo lắng: Sa hoàng đã nhượng bộ và chấp nhận một đề nghị thỏa hiệp về chủ nghĩa can thiệp ôn hòa.[58] Vẫn lo lắng về ảnh hưởng của Kapodistrias đối với Sa hoàng, ông đã đặt ra các nguyên tắc bảo thủ của mình trong một bản ghi nhớ dài, bao gồm cả việc tấn công báo chí tự do và sáng kiến của tầng lớp trung lưu.^[57]

Đại hội giải tán vào tuần thứ ba của tháng 12, và bước tiếp theo sẽ là một Đại hội tại Laibach để thảo luận về việc can thiệp với Ferdinand để kiềm chế cách mạng tự do tại Vương quốc Hai Sicilia.^[58] Metternich nhận thấy mình có thể nắm đại hội Laibach dưới bàn tay của mình hơn bất kỳ đại hội nào khác, giám sát việc Ferdinand từ chối hiến pháp tự do mà ông đã đồng ý chỉ vài tháng trước đó. Quân đội Áo hành quân đến kinh đô Napoli vào tháng 2 và tiến vào thành phố vào tháng 3. Đại hội đã bị hoãn lại, nhưng, được báo trước hoặc do may mắn, Metternich đã theo sát các đại diện của các cường quốc cho đến khi cuộc nổi dậy bị dập tắt.^[59] Kết quả là, khi các cuộc nổi dậy tương tự nổ ra ở Piedmont vào giữa tháng 3, Metternich đã nắm được Sa hoàng trong tay, người đã đồng ý cử 90.000 người đến biên giới để thể hiện tình đoàn kết. Viên ngày càng lo ngại rằng chính sách của Metternich quá đắt. Ông ấy trả lời rằng Napoli và Piedmont sẽ trả giá cho sự ổn định; tuy nhiên, rõ ràng ông cũng lo lắng cho tương lai của Bán đảo Ý. Ông cảm thấy nhẹ nhõm khi được Hoàng đế Áo trao cho ghế Chưởng ấn triều đình và Chưởng ấn Nhà nước vào ngày 25 tháng 5, một vị trí bị bỏ trống kể từ cái chết của Kaunitz vào năm 1794. Ông cũng hài lòng về sự gần gũi mới (nếu mong manh) giữa Áo, Phổ và Nga;^[59] tuy nhiên, nó đã phải trả giá bằng cái giá của hiệp định Anh-Áo.^[60]

Năm 1821, trong khi Metternich vẫn đang ở Laibach cùng với Sa hoàng Alexander, cuộc nổi dậy của Hoàng thân Alexander Ypsilantis đe dọa đưa Đế chế Ottoman đến bờ vực sụp đổ. Muốn có một Đế chế Ottoman hùng mạnh để đối trọng với Đế quốc Nga,^[61] Metternich phản đối mọi hình thức của chủ nghĩa dân tộc Hy Lạp.^[62] Trước khi Alexander trở về Nga, Metternich đã đảm bảo thỏa thuận không hành động đơn phương và sẽ viết thư cho Sa hoàng hết lần này đến lần khác yêu cầu ông không can thiệp.^[61] Để được hỗ trợ thêm, ông đã gặp Tử tước Castlereagh (nay cũng là Hầu tước xứ Londonderry) và Vua George IV của Vương quốc Anh tại Hannover vào tháng 10. Sự chào đón nồng nhiệt của Metternich được làm dịu đi bởi lời hứa của ông sẽ giải quyết một phần các khoản nợ tài chính của Áo đối với Anh.^[61] Do đó, hiệp định Anh-Áo trước đó đã được khôi phục,^[60] và cặp đôi đồng ý rằng họ sẽ ủng hộ quan điểm của Áo liên quan đến vùng Balkan. Metternich vui vẻ ra về, nhất là vì ông đã gặp lại Dorothea Lieven một lần nữa.^[61]

Vào dịp Giáng sinh, Sa hoàng dao động nhiều hơn những gì Metternich mong đợi và cử Dmitry Tatishchev đến Viên vào tháng 2 năm 1822 để nói chuyện với Tể tướng đại thần Áo. Metternich sớm thuyết phục được người Nga "tự phụ và đầy tham vọng" để ông dàn xếp cho các sự kiện.^[61] Đổi lại, Áo hứa sẽ hỗ trợ Nga thực thi các hiệp ước với Ottoman nếu các thành viên liên minh khác cũng làm như vậy; Metternich biết rằng điều này là bất khả thi về mặt chính trị đối với người Anh. Đối thủ của Metternich tại triều đình Nga, Kapodistrias, đã nghỉ việc ở đó; tuy nhiên, vào cuối tháng 4, có một mối đe dọa mới: Nga hiện quyết tâm can thiệp vào Tây Ban Nha, hành động mà Metternich mô tả là "hoàn toàn vô nghĩa".^[61] Ông đã câu giờ, thuyết phục đồng minh của mình là Castlereagh đến Viên để đàm phán trước một đại hội dự kiến ở Verona, mặc dù Castlereagh đã tự sát vào ngày 12 tháng 8.^[63] Với việc Castlereagh đã chết và quan hệ với người Anh suy yếu, Metternich đã mất đi một đồng minh hữu ích.^[64] Đại hội Verona là một sự kiện xã hội tốt nhưng kém thành công về mặt ngoại giao. Được cho là quan tâm đến Ý, thay vào đó, Đại hội phải tập trung vào Tây Ban Nha.^[63] Áo kêu gọi không can thiệp, nhưng chính người Pháp đã đưa ra đề xuất của họ về một lực lượng xâm lược chung.^[65] Vương quốc Phổ cam kết cung cấp binh lính,^[65] và Sa hoàng cam kết cử 150.000 người tham chiến.^[63] Metternich lo lắng về những khó khăn trong việc vận chuyển số lượng quân lớn như vậy đến Tây Ban Nha và về tham vọng của Pháp, nhưng vẫn cam kết hỗ trợ (nếu chỉ về mặt tinh thần) cho lực lượng chung.^[63]

Ông ấy nán lại Verona cho đến ngày 18 tháng 12, sau đó dành một số ngày ở Venice với Sa hoàng và sau đó một mình ở Munich. Ông trở lại Vienna vào đầu tháng 1 năm 1823 và ở lại cho đến tháng 9; sau Verona, ông ít đi du lịch hơn trước, một phần vì chức vụ Thủ tướng mới và một phần vì sức khỏe giảm sút. Ông ấy đã phấn chấn khi gia đình của mình trở về từ Paris vào tháng 5. Metternich lại một lần nữa tỏa sáng trong xã hội Viên.^[66] Về mặt chính trị, đây là một năm đầy thất vọng. Vào tháng 3, quân Pháp đơn phương vượt qua dãy núi Pyrenees, phá vỡ "tinh thần đoàn kết" được thiết lập tại Verona. Tương tự như vậy, Metternich cho rằng tân Giáo hoàng Leo XII quá thân Pháp, và đã xảy ra rắc rối giữa Áo và một số nhà nước của Đức về lý do tại sao họ không được có mặt tại Đại hội Verona. Hơn nữa, Metternich, khi làm mất uy tín của nhà ngoại giao Nga Pozzo di Borgo, thay vào đó, Sa hoàng lại nghi ngờ ông trước đây. Tồi tệ hơn đến vào cuối tháng 9: khi tháp tùng Hoàng đế đến cuộc gặp với Alexander tại Czernowitz, một khu định cư của Áo, ngày nay nằm trong lãnh thổ của Ukraine, Metternich bị ốm sốt. Ông ta không thể tiếp tục và phải giải quyết bằng cuộc nói chuyện ngắn với Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Bá tước Karl Robert von Nesselrode-Ehreshoven. Tại cuộc hội đàm Czernowitz, khi Metternich vắng mặt, một Sa hoàng thiếu kiên nhẫn đã yêu cầu tổ chức một đại hội ở thủ đô Saint Petersburg của Đế chế Nga lúc bấy giờ để thảo luận về Câu hỏi phương Đông. Metternich, cảnh giác với việc để người Nga chi phối công việc, chỉ có thể câu giờ.^[66]

Đề xuất kép của Sa hoàng cho các cuộc họp ở St Petersburg, một giải pháp cho Câu hỏi phương Đông có lợi cho Nga và quyền tự trị hạn chế cho ba công quốc Hy Lạp, là một cặp đôi không được các cường quốc châu Âu khác ưa thích và những người tham dự tiềm năng như Ngoại trưởng Anh George Canning dần quay lưng, khiến Alexander rất khó chịu. Trong vài tháng sau đó, Metternich tin rằng ông đã đạt được mức độ ảnh hưởng độc nhất vô nhị đối với Sa hoàng.^[66] Trong khi đó, ông đổi mới chương trình bảo thủ mà ông đã vạch ra tại Karlsbad vào 5 năm trước và tìm cách tăng cường hơn nữa ảnh hưởng của Áo đối với Quốc hội Bang liên Đức. Ông cũng thông báo với báo chí rằng họ không còn có thể công khai biên bản các cuộc họp của Nghị viện, mà chỉ có thể công bố các phán quyết của nó.^[67] Vào tháng 1 năm 1825, ông bắt đầu lo lắng cho sức khỏe của vợ mình là Eleonore và ông đã đến giường bệnh của bà ở Paris ngay trước khi bà qua đời vào ngày 19 tháng 3. Thương tiếc cô một cách chân thành, ông cũng nhân cơ hội dùng bữa tối với giới thượng lưu Paris. Ông rời Paris lần cuối vào ngày 21 tháng 4 và cùng với Hoàng đế đến Milan sau khi đến vào ngày 7 tháng 5. Ông từ chối lời mời của Giáo hoàng để trở thành hồng y của nhà thờ. Ngoài ra còn có một chuyến đi ngắn đến Genoa. Đầu tháng 7, triều đình ngừng làm việc và Metternich đến thăm hai cô con gái Leontine (14 tuổi) và Hermine (chín tuổi) tại thị trấn Bad Ischl yên tĩnh. Bất chấp việc sống ẩn dật, Metternich liên tục nhận được các báo cáo, bao gồm cả những báo cáo về những diễn biến đáng ngại ở Đế chế Ottoman, nơi cuộc nổi dậy của người Hy Lạp nhanh chóng bị Ibrahim Ali của Ai Cập dập tắt. Ông cũng phải đối phó với hậu quả từ St. Petersburg, nơi Sa hoàng, mặc dù không thể triệu tập một đại hội đầy đủ, nhưng đã nói chuyện với tất cả các đại sứ của nước lớn. Đến giữa tháng 5, rõ ràng là các đồng minh không thể quyết định hướng hành động và do đó, Liên minh Thần thánh không còn là một thực thể chính trị khả thi nữa.^[68]

Vào đầu những năm 1820, Metternich đã khuyên Hoàng đế Francis rằng việc triệu tập Nghị viện Hungary sẽ giúp cải cách tài chính được chấp thuận. Trên thực tế, Nghị viện từ năm 1825 đến năm 1827 đã chứng kiến 300 phiên họp đầy rẫy những lời chỉ trích về cách Đế chế đã làm xói mòn các quyền lịch sử của giới quý tộc Vương quốc Hungary. Metternich phàn nàn rằng nó "làm cản trở thời gian của [ông ấy], phong tục của [ông ấy] và cuộc sống hàng ngày của [ông ấy]", khi ông ấy buộc phải tới Pressburg (Bratislava ngày nay) để thực hiện các nhiệm vụ nghi lễ và quan sát.^[69] Ông lo lắng trước sự phát triển của tình cảm dân tộc Hungary và cảnh giác với ảnh hưởng ngày càng tăng của những người theo chủ nghĩa dân tộc như István Széchenyi, người mà ông đã gặp hai lần vào năm 1825. Trở lại Kinh thành Viên, vào giữa tháng 12, ông nghe tin Sa hoàng Alexander qua đời với nhiều cảm xúc lẫn lộn. Ông ta biết rõ về Sa hoàng và được nhắc nhở về sự yếu đuối của chính mình, mặc dù cái chết có khả năng xóa sạch những phương tiện ngoại giao chua chát tồn tại trước đó giữa ông và vị hoàng đế này. Hơn nữa, ông ta có thể tuyên bố công lao vì đã thấy trước cuộc nổi dậy của phe tự do tháng Chạp mà Sa hoàng Nicholas I mới lên ngôi mà phải đương đầu. Ngay thời điểm đó, Metternich đã 53 tuổi, ông chọn cử Đại công tước Ferdinand để thiết lập liên lạc đầu tiên với Nicholas. Metternich cũng thân thiện với sứ thần Anh (Công tước xứ Wellington) và tranh thủ sự giúp đỡ của ông ta để quyến rũ Nicholas. Mặc dù vậy, 18 tháng đầu tiên dưới triều đại của Nicholas không suôn sẻ đối với Metternich: thứ nhất, người Anh được chọn thay vì người Áo để giám sát các cuộc đàm phán Nga-Ottoman;^{[nb 7]} và kết quả là Metternich không thể có ảnh hưởng gì đối với kết quả của Công ước Akkerman. Nước Pháp cũng bắt đầu xa rời quan điểm không can thiệp của Metternich. Vào tháng 8 năm 1826, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Nesselrode từ chối đề xuất của Metternich về việc triệu tập một đại hội để thảo luận về các sự kiện cuối cùng đã dẫn đến sự bùng nổ của cuộc Nội chiến Bồ Đào Nha, nơi mà hai anh em ruột Pedro I của Brazil thuộc chủ nghĩa tự do và Miguel I của Bồ Đào Nha theo chủ nghĩa chuyên chế tranh dành ngai vàng. Ngoại trưởng Áo chấp nhận điều này với "sự kiên cường đáng ngạc nhiên".^[69] Vào ngày 29 tháng 3 năm 1827, Metternich đã phát biểu và tham dự Đám tang của Beethoven, người mà ông có thể đã gặp trong Đại hội Viên.

Vào ngày 5 tháng 11 năm 1827 Nữ Nam tước Antoinette von Leykam, con gái của nhà ngoại giao Christoph Ambros Nam tước von Leykam (1777–1830) và Donna Antonia Caputo dei Marchesi della Petrella (b.1783), trở thành vợ thứ hai của Metternich. Cô ấy chỉ mới 20 tuổi, và cuộc hôn nhân của họ, một chuyện nhỏ ở Hetzendorf (một ngôi làng ngay bên ngoài Vienna), đã bị chỉ trích đáng kể vì sự khác biệt về địa vị của họ. Cô thuộc tầng lớp quý tộc thấp hơn nên bị xem là quý tiện kết hôn, nhưng sự duyên dáng và quyến rũ của Antoinette đã sớm chiếm được cảm tình của xã hội Vienna.^[69] Cùng ngày, các lực lượng Anh, Nga và Pháp đã tiêu diệt hạm đội Ottoman trong Trận Navarino. Metternich lo lắng rằng nếu tiếp tục can thiệp sẽ lật đổ Đế quốc Ottoman, điều này sẽ làm đảo lộn thế cân bằng được tạo ra một cách cẩn thận vào năm 1815. Thật nhẹ nhõm cho ông, tân Thủ tướng Anh Công tước Wellington và nội các của ông cũng lo sợ không kém việc nhường thế thượng phong cho Nga ở Balkan.^[70] Sau khi một loạt các đề xuất khác của ông về các đại hội bị từ chối, Metternich đứng ra khỏi Câu hỏi phương Đông, chứng kiến Hiệp ước Adrianople (1829) được ký kết vào tháng 9 năm 1829. Mặc dù ông công khai chỉ trích hiệp định này là quá khắc nghiệt đối với Thổ, nhưng về mặt cá nhân, ông hài lòng với sự khoan hồng của nó. và hứa hẹn về quyền tự trị của Hy Lạp, khiến nước này trở thành vùng đệm chống lại sự bành trướng của Nga hơn là một quốc gia vệ tinh của Nga. Cuộc sống riêng tư của Metternich đầy đau buồn. Vào tháng 11 năm 1828, mẹ ông qua đời, và vào tháng 1 năm 1829, Antoinette qua đời, năm ngày sau khi sinh con trai của họ, Richard von Metternich. Sau khi chiến đấu với bệnh lao trong nhiều tháng, Viktor, con trai của Metternich, khi đó là một nhà ngoại giao cấp dưới, qua đời vào ngày 30 tháng 11 năm 1829. Do đó, ông đã trải qua lễ Giáng sinh một mình và chán nản, lo lắng trước những phương pháp hà khắc của một số người bảo thủ đồng nghiệp của mình và trước làn sóng đổi mới của chủ nghĩa tự do.^[71]

“	Công việc cả đời của tôi bị phá hủy.	”
—Metternich khi nghe tin về Cách mạng tháng Bảy của Pháp (Palmer 1972, tr. 246).

Vào tháng 5, Metternich đã có một kỳ nghỉ tại điền trang của mình ở Johannisberg. Ông trở lại Vienna một tháng sau đó, vẫn còn lo lắng về "sự hỗn loạn ở London và Paris" và khả năng ngăn chặn nó đang suy giảm.^[71] Nghe tin Nesselrode sẽ đi lấy nước tại Karlsbad, hai người đã gặp nhau ở đó vào cuối tháng Bảy. Metternich mắng mỏ Nesselrode trầm lặng, nhưng không có hành vi xúc phạm nào. Hai người đã sắp xếp một cuộc gặp thứ hai vào tháng 8. Trong thời gian tạm thời, Metternich đã nghe nói về cuộc Cách mạng Tháng Bảy của Pháp, điều này khiến ông vô cùng sốc và về mặt lý thuyết, cần phải tổ chức một đại hội của Liên minh Bộ tứ.^[72] Thay vào đó, Metternich gặp Nesselrode như đã định và trong khi người Nga từ chối kế hoạch khôi phục lại Liên minh cũ của ông ta, cả hai đồng ý về Chiffon de Carlsbad: sự hoảng loạn đó là không cần thiết trừ khi chính phủ mới thể hiện tham vọng lãnh thổ ở châu Âu.^[73] Mặc dù hài lòng về điều này, nhưng tâm trạng của Metternich trở nên tồi tệ trước tin tức về tình trạng bất ổn ở Brussels (khi đó vẫn còn là một phần của Hà Lan), việc Wellington từ chức ở London và những lời kêu gọi hợp hiến ở Đức. Ông ấy đã viết với sự u ám: "thú vị gần như bệnh hoạn" rằng đó là "sự khởi đầu của sự kết thúc" của Châu Âu già. Tuy nhiên, ông ấy rất phấn khích trước thực tế là Cách mạng Tháng Bảy đã khiến liên minh Pháp-Nga không thể tồn tại và Hà Lan đã triệu tập một đại hội kiểu cũ theo kiểu mà ông ấy rất thích. Cuộc triệu tập Nghị viện Hungary năm 1830 cũng thành công hơn những lần trước, phong Đại công tước Ferdinand làm Vua của Hungary mà không có bất kỳ ý kiến phản đối nào. Hơn nữa, vào tháng 11, lễ đính hôn của ông với Nữ bá tước 25 tuổi Melanie Zichy-Ferraris, người xuất thân từ một gia đình quý tộc Hungary mà Metternichs đã biết từ lâu, đã được đồng ý. Thông báo này khiến Vienna ít kinh ngạc hơn nhiều so với cô dâu trước của Metternich, và họ kết hôn vào ngày 30 tháng 1 năm 1831.^[72]

Vào tháng 2 năm 1831 quân nổi dậy chiếm các thành phố Parma, Modena, Bologna và kêu gọi sự giúp đỡ của Pháp. Những người chủ cũ của họ đã kêu gọi sự giúp đỡ từ Áo, nhưng Metternich lo lắng không được đưa quân Áo vào Lãnh địa Giáo hoàng mà không có sự cho phép của Giáo hoàng mới Gregory XVI. Tuy nhiên, ông đã chiếm đóng Parma và Modena, và cuối cùng đã xâm nhập vào lãnh thổ của Giáo hoàng. Kết quả là, Ý đã được bình định vào cuối tháng 3. Ông cho phép rút quân khỏi Lãnh địa Giáo hoàng vào tháng 7, nhưng đến tháng 1 năm 1832, họ quay lại dẹp loạn lần thứ hai.^[72] Lúc này Metternich đã già đi rõ rệt: tóc bạc và khuôn mặt hốc hác, mặc dù vợ ông vẫn rất thích bầu bạn với ông. Vào tháng 2 năm 1832, một cô con gái, cũng được đặt lên là Melanie, chào đời; năm 1833, một bé trai tên Klemens chào đời, mặc dù cậu bé này qua đời khi mới 2 tháng tuổi; vào tháng 10 năm 1834, con trai thứ hai, Paul; và vào năm 1837, một đứa con trai thứ 3 của ông với Melanie, Lothar chào đời. Về mặt chính trị, Metternich có một đối thủ mới, Lãnh chúa Palmerston, người đã tiếp quản Bộ Ngoại giao Anh vào năm 1830. Đến cuối năm 1832, họ đã xung đột về hầu hết mọi vấn đề. "Tóm lại," Metternich viết, "Palmerston đã sai về mọi thứ".^[74] Phần lớn, Metternich khó chịu vì ông khăng khăng rằng theo thỏa thuận năm 1815, ông có quyền phản đối việc Áo thắt chặt kiểm soát các hội nghị ở Đức, như Metternich đã làm một lần nữa vào năm 1832. Metternich cũng lo lắng rằng nếu các đại hội trong tương lai được tổ chức ở Anh, như Palmerston muốn, sức ảnh hưởng của chính ông ta sẽ giảm đi đáng kể.^[74]

Năm 1831, Ai Cập xâm lược Đế quốc Ottoman. Có những lo ngại về sự sụp đổ hoàn toàn của Đế chế này, theo đó Đế chế Áo sẽ thu được rất ít quyền lợi. Do đó, Metternich đã đề xuất hỗ trợ đa phương cho Ottoman và một Đại hội Viên để sắp xếp chi tiết, nhưng người Pháp lảng tránh và người Anh thì từ chối ủng hộ bất kỳ đại hội nào được tổ chức tại Viên. Vào mùa hè năm 1833, quan hệ Anh-Áo xuống một mức thấp mới. Với Nga, Metternich tự tin hơn trong việc gây ảnh hưởng. Tuy nhiên, ông đã nhầm lẫn và phải quan sát từ xa sự can thiệp của Nga vào khu vực (đỉnh điểm là Hiệp ước Hünkâr İskelesi). Ông vẫn sắp xếp để gặp Vua nước Phổ tại Teplitz và tháp tùng Hoàng đế Francis đến gặp Sa hoàng Nicholas tại Münchengrätz vào tháng 9 năm 1833. Cuộc gặp trước đó diễn ra tốt đẹp: Metternich vẫn cảm thấy có thể thống trị người Phổ, bất chấp vị thế kinh tế đang lên của họ ở châu Âu.^[74] Sau này căng thẳng hơn, nhưng khi Nicholas ấm lên, ba Thỏa thuận Münchengrätz đã đạt được và hình thành nên một liên minh bảo thủ mới nhằm duy trì trật tự hiện có ở Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan và các nơi khác.^[76] Metternich rời đi trong hạnh phúc; nỗi thất vọng duy nhất của ông là phải cam kết cứng rắn hơn với những người theo chủ nghĩa dân tộc Ba Lan.^[74] Gần như ngay lập tức, ông nghe nói về việc thành lập Liên minh Bốn bên năm 1834 giữa Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Liên minh của những người theo chủ nghĩa tự do này là một sự sỉ nhục đối với các giá trị của Áo đến nỗi Palmerston đã viết rằng: ông "rất muốn nhìn thấy khuôn mặt của Metternich khi ông ấy đọc hiệp ước của chúng ta". Nó thực sự đã bị lên án gay gắt, chủ yếu là vì nó tạo cơ hội cho chiến tranh bùng nổ. Metternich đã thử hai chiến thuật: âm mưu phế truất Ngoại trưởng Anh và cố gắng (vô ích) xây dựng các thỏa thuận giữa các khối quyền lực. Palmerston thực sự đã rời nhiệm sở vào tháng 11, nhưng chỉ tạm thời và không phải do bất kỳ nỗ lực nào của Metternich. Tuy nhiên, chiến tranh quy mô lớn đã tránh được và Liên minh Bốn bên đang bắt đầu tan rã.^[74]

Vào ngày 2 tháng 3 năm 1835, Hoàng đế Francis qua đời, người con trai mắc bệnh động kinh của ông là Ferdinand I lên kế vị. Metternich sớm tháp tùng Ferdinand trong cuộc gặp đầu tiên với Sa hoàng Nicholas và Vua Phổ, một lần nữa tại Teplitz. Ferdinand bị choáng ngợp, đặc biệt là khi các phái đoàn diễu hành vào Praha. Tuy nhiên, về tổng thể, đó là một cuộc họp không có gì rắc rối.^[77] Vài năm tiếp theo trôi qua tương đối yên bình đối với Metternich: sự cố ngoại giao chỉ giới hạn ở việc thỉnh thoảng trao đổi giận dữ với Lãnh chúa Palmerston và việc Metternich không thể làm trung gian hòa giải giữa Anh và Nga về tranh chấp Biển Đen của họ. Ông cũng nỗ lực đưa công nghệ mới như đường sắt vào Đế chế Áo. Vấn đề cấp bách nhất là Hungary, nơi Metternich vẫn miễn cưỡng ủng hộ Széchenyi theo đường lối trung dung (nhưng vẫn theo chủ nghĩa dân tộc). Sự do dự của ông là "một bài bình luận đáng buồn về quyền lực hiện diện chính trị đang suy giảm của ông".^[78] Tại triều đình, Metternich ngày càng mất quyền lực vào tay ngôi sao đang lên Franz Anton von Kolowrat-Liebsteinsky, đặc biệt là trong các đề xuất tăng ngân sách quân sự của ông. Sau nỗ lực thất bại vào năm 1836 nhằm buộc cải cách hiến pháp (điều này sẽ mang lại cho ông ảnh hưởng lớn hơn) — phần lớn bị cản trở bởi Đại công tước John của Áo có tư tưởng tự do hơn — Metternich buộc phải chia sẻ nhiều quyền lực hơn với Kolowrat và Đại công tước Ludwig như một phần của Hội nghị Nhà nước Bí mật của Áo. Việc ra quyết định tạm dừng.^[78][79] Việc giải trí và duy trì các điền trang của ông tại Johannisberg, Königswart và Plasy (cùng với Mariánská Týnice) tiêu tốn nhiều nguồn lực của ông vào thời điểm ông phải nuôi bốn đứa con nhỏ, khiến ông thêm căng thẳng.^[78]

Metternich đã dự đoán từ lâu về một cuộc khủng hoảng mới ở phương Đông, và khi Chiến tranh Ottoman-Ai Cập lần thứ hai nổ ra vào năm 1839, ông rất nóng lòng muốn thiết lập lại uy tín ngoại giao của Áo. Ông nhanh chóng tập hợp các đại diện ở Vienna, từ đó vào ngày 27 tháng 7, họ đưa ra một thông cáo gửi tới Constantinople cam kết hỗ trợ Ottoman. Tuy nhiên, Sa hoàng Nicholas đã gửi cho Metternich một thông điệp từ St Petersburg thách thức tuyên bố của Vienna về vai trò trung tâm ngoại giao. Metternich làm việc cật lực đến nỗi ngã bệnh, dành 5 tuần tiếp theo để nghỉ ngơi tại Johannisberg.^[80] Người Áo mất thế chủ động và Metternich phải chấp nhận rằng London sẽ là trung tâm đàm phán mới về Câu hỏi phương Đông. Chỉ ba tuần sau khi được thành lập, Liên minh các cường quốc châu Âu của Metternich (phản ứng ngoại giao của ông đối với các động thái gây hấn của Thủ tướng Pháp Adolphe Thiers) đã trở thành một sự tò mò đơn thuần. Người ta cũng ít nghe về đề xuất tổ chức đại hội ở Đức của ông. Một nỗ lực riêng nhằm tăng cường ảnh hưởng của các đại sứ đóng tại Viên cũng bị từ chối. Điều này tạo ra tiếng vang cho phần còn lại của chức vụ thủ tướng của Metternich.^[80] Đối với những người khác, căn bệnh của ông ấy dường như đã phá vỡ niềm yêu thích làm việc tại văn phòng. Trong thập kỷ tiếp theo, vợ ông lặng lẽ chuẩn bị cho việc ông nghỉ hưu hoặc qua đời khi còn tại chức. Công việc của Metternich vào đầu những năm 1840 lại bị thống trị bởi Hungary và nói chung là các câu hỏi về bản sắc dân tộc đa dạng trong Đế quốc Áo. Tại đây, Metternich đã "cho thấy [khoảnh khắc] nhận thức sâu sắc". Tuy nhiên, các đề xuất về Hungary của ông đã đến quá muộn, vì Lajos Kossuth đã dẫn đầu sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc Hungary mạnh mẽ. Sự ủng hộ của Metternich đối với các quốc tịch khác không đồng đều vì ông chỉ phản đối những quốc gia đe dọa sự thống nhất của Đế chế.^[81]

Tại Đại hội Nhà nước, Metternich đã mất đi đồng minh chính của mình là Bá tước Karl von Clam-Martinic vào năm 1840, điều này càng làm cho chính phủ Áo ngày càng tê liệt. Metternich giờ đây đã phải vật lộn để thực thi ngay cả mức độ kiểm duyệt mà ông ấy mong muốn. Không có thách thức lớn nào đối với chế độ từ bên ngoài.^[81] Bán đảo Ý yên lặng, và việc Metternich cố gắng thuyết phục vị vua mới của Phổ Frederick William IV cũng như sự nhàm chán của Nữ hoàng mới của Anh là Victoria trong cuộc gặp đầu tiên của họ đã đặt ra những vấn đề ngay lập tức. Đáng lo ngại hơn nhiều là Sa hoàng Nicholas, người có đánh giá thấp về triều đại Habsburg và Đế chế Áo. Sau chuyến công du ngẫu hứng đến Ý vào năm 1845, Sa hoàng bất ngờ dừng lại ở Vienna. Vốn đã có tâm trạng không tốt, ông ấy là một vị khách khó tính, mặc dù giữa những lời chỉ trích Áo, ông ấy đã trấn an Metternich rằng Nga sẽ không xâm lược Đế chế Ottoman một lần nào nữa. Hai tháng sau, các quốc gia trong liên minh được yêu cầu hợp tác cùng nhau trong cuộc Thảm sát Galicia và tuyên bố độc lập khỏi Kraków. Metternich cho phép chiếm đóng thành phố và sử dụng quân đội để lập lại trật tự ở các khu vực xung quanh, với ý định hủy bỏ nền độc lập giả tạo đã được trao cho Kraków vào năm 1815. Sau nhiều tháng đàm phán với Phổ và Nga, Áo đã sáp nhập thành phố vào tháng 11 năm 1846 Metternich coi đó là một chiến thắng cá nhân, nhưng đó là một hành động có ích lợi đáng ngờ: không chỉ những người bất đồng chính kiến Ba Lan bây giờ chính thức là một phần của Áo, phong trào bất đồng chính kiến Ba Lan trên toàn châu Âu hiện đang hoạt động tích cực chống lại "hệ thống Metternich" đã lật đổ chế độ quyền được tôn trọng vào năm 1815. Anh và Pháp cũng tỏ ra phẫn nộ tương tự, mặc dù những lời kêu gọi Metternich từ chức đã bị phớt lờ. Trong hai năm tiếp theo, Hoàng đế Ferdinand không thể thoái vị để ủng hộ cháu trai của mình mà không có quyền nhiếp chính; Metternich tin rằng Áo sẽ cần ông trong thời gian tạm thời để cùng nhau nắm giữ chính phủ.^[81]

Mặc dù Metternich đang mệt mỏi, nhưng các bản ghi nhớ vẫn tiếp tục tuôn ra từ vị trí thủ tướng của ông. Mặc dù vậy, ông đã không lường trước được cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Tân Giáo hoàng Piô IX nổi tiếng là một người theo chủ nghĩa dân tộc tự do, đối trọng với Metternich và Áo; đồng thời, Đế quốc trải qua tình trạng thất nghiệp và giá cả tăng cao do mùa màng thất bát. Metternich đã rất ngạc nhiên trước sự phản đối kịch liệt của người Ý, Giáo hoàng và Palmerston khi ông ra lệnh chiếm đóng Ferrara do Giáo hoàng kiểm soát vào mùa hè năm 1847. Mặc dù đã đạt được thỏa thuận của Pháp lần đầu tiên sau nhiều năm từ François Guizot trong Nội chiến Thụy Sĩ, Pháp và Áo buộc phải ủng hộ các bang ly khai.^[82] Cặp đôi đề xuất một hội nghị, nhưng chính phủ đã dập tắt cuộc nổi dậy. Đó là một đòn giáng mạnh vào uy tín của Metternich, và các đối thủ của ông ở Vienna gọi đó là bằng chứng cho thấy ông kém cỏi. Vào tháng 1 năm 1848, Metternich dự đoán sẽ có rắc rối ở Ý trong năm tới.^{[nb 8]} Ông đã hành động theo phán đoán này bằng cách cử một phái viên, Karl Ludwig von Ficquelmont đến Ý; bằng cách hồi sinh kế hoạch năm 1817 của ông chính là tạo ra một ghế thủ tướng cho Ý; và bằng cách sắp xếp các kế hoạch dự phòng khác nhau với người Pháp. Vào cuối tháng 2, nguyên soái người Áo Joseph Radetsky đã đặt nước Ý thuộc Áo (gọi là Vương quốc Lombardy-Venetia) dưới chế độ thiết quân luật khi những xáo trộn lan rộng. Mặc dù vậy và nghe nói về cuộc cách mạng mới ở Pháp, Metternich vẫn thận trọng, vẫn nghĩ rằng cuộc cách mạng trong nước khó có thể xảy ra.^[82] Ông được một nhà ngoại giao Sachsen mô tả, theo lời của nhà viết tiểu sử Musulin, "đã thu nhỏ lại thành cái bóng của chính mình trước đây".^[83]

“	Tôi không còn là ai nữa... Tôi không còn gì để làm, không còn gì để bàn luận.	”
—Metternich sau khi từ chức (Palmer 1972, tr. 313).

Vào ngày 3 tháng 3, Kossuth đã có một bài phát biểu sôi nổi tại Quốc hội Hungary, kêu gọi xây dựng hiến pháp.^[83] Mãi đến ngày 10 tháng 3, Metternich mới tỏ ra lo ngại về các sự kiện ở Vienna, nơi hiện đang có các mối đe dọa và phản công đang bay tới. Hai kiến nghị đã được tổ chức, kêu gọi tự do, minh bạch và đại diện hơn. Các sinh viên đã tham gia vào một số cuộc biểu tình, đỉnh điểm là vào ngày 13 tháng 3 khi họ cổ vũ hoàng gia thực hiện yêu sách, nhưng họ lại bày tỏ sự tức giận với Metternich. Sau một buổi sáng theo thông lệ, Metternich được gọi đến gặp Đại công tước Ludwig ngay sau buổi trưa.^[82] Thủ tướng đã cử quân xuống đường đồng thời tuyên bố một sự nhượng bộ tối thiểu và đã được sắp xếp trước. Vào buổi chiều, đám đông trở nên thù địch, và một bộ phận quân đội đã nổ súng vào đó, giết chết 5 người. Đám đông bây giờ đã thực sự bị kích động, khi những người theo chủ nghĩa tự do được tham gia bởi những người Vienna kém may mắn bắt đầu tàn phá.^[82] Các sinh viên đề nghị thành lập một Quân đoàn Hàn lâm ủng hộ chính phủ nếu yêu cầu của họ được đáp ứng. Ludwig háo hức chấp nhận và nói với Metternich rằng ông phải từ chức, ông miễn cưỡng đồng ý.^[84] Sau khi ngủ trong Phủ thủ tướng, ông được khuyên nên rút lại đơn từ chức hoặc rời thành phố. Sau khi Ludwig gửi cho ông ta một thông điệp rằng chính phủ không thể đảm bảo an toàn cho ông, Metternich rời đến nhà của Bá tước Taaffe và sau đó, với sự trợ giúp của những người bạn Charles von Hügel và Johann Rechberg, đã đến được nơi ở của gia đình Thân vương Liechtenstein cách đó 40 dặm tại Felsberg, hiện nay là một thị trấn tại Cộng hòa Séc. Con gái của Metternich với Leontine, đi cùng họ vào ngày 21 tháng 3 và đề xuất nước Anh như là một nơi đến an toàn; đồng ý, Metternich, Melanie và Richard 19 tuổi lên đường, để lại những đứa trẻ cho Leontine.^[85] Sự từ chức của Metternich đã nhận được sự cổ vũ ở Vienna, và ngay cả những người dân thường ở Vienna cũng hoan nghênh sự kết thúc của kỷ nguyên xã hội bảo thủ của Metternich.^[86]

Sau một cuộc hành trình đầy lo lắng kéo dài 9 ngày, trong đó họ được chào đón ở một số thị trấn và bị từ chối nhập cảnh ở những thị trấn khác, Metternich, vợ và con trai Richard đã đến thành phố Arnhem của Hà Lan. Họ ở lại cho đến khi Metternich lấy lại sức, sau đó đến Amsterdam và The Hague, nơi họ chờ nghe kết quả của một cuộc biểu tình của các nhà lập biểu người Anh, dự kiến ​​vào ngày 10 tháng 4. Vào ngày 20 tháng 4, họ đến Blackwall, London, nơi họ ở trong khách sạn Brunswick bên Quảng trường Hannover trong 2 tuần cho đến khi tìm được nơi ở lâu dài. Metternich phần lớn tận hưởng thời gian ở London: Công tước Wellington, hiện đã gần 80 tuổi, cố gắng giúp ông giải trí, và cũng có những chuyến thăm từ Palmerston, Guizot (hiện cũng đang sống lưu vong) và Benjamin Disraeli, những người rất thích cuộc trò chuyện chính trị của ông. Sự thất vọng duy nhất là chính Nữ vương Victoria đã không thừa nhận sự hiện diện của Metternich ở thủ đô. Bộ ba đã thuê một ngôi nhà tại 44 Quảng trường Eaton, trong 4 tháng. Những đứa trẻ nhỏ hơn đã đến cùng với họ trong mùa hè. Ông ấy đã theo dõi các sự kiện ở Áo từ xa,^[85] nổi tiếng phủ nhận việc từng mắc sai lầm; trên thực tế, ông tuyên bố tình trạng hỗn loạn ở châu Âu là minh chứng cho các chính sách của mình. Tại Vienna, một nền báo chí hậu kiểm duyệt thù địch tiếp tục tấn công Metternich; đặc biệt, họ buộc tội ông ấy tham ô và nhận hối lộ, khiến chính quyền phải tiến hành điều tra. Metternich cuối cùng đã được xóa bỏ những cáo buộc cực đoan hơn, và việc tìm kiếm bằng chứng về những tội danh nhẹ hơn cũng như thế. (Rất có thể những tuyên bố chi tiêu lớn của Metternich chỉ là sản phẩm của nhu cầu ngoại giao đầu thế kỷ XIX.) Trong khi đó, khi bị từ chối lương hưu, Metternich đã phụ thuộc một cách trớ trêu vào các khoản vay.^[85]

Vào giữa tháng 9, gia đình chuyển đến 42 Brunswick Terrace, Brighton, trên bờ biển phía Nam nước Anh, nơi cuộc sống yên bình tương phản rất nhiều với châu Âu cách mạng bị bỏ lại phía sau. Các nhân vật trong nghị viện, đặc biệt là Disraeli, đã đến thăm họ, cũng như Dorothea Lieven, người bạn cũ của Metternich (Melanie đã dẫn đầu một cuộc hòa giải giữa hai người). Mong đợi chuyến thăm từ Leontine, con gái của Metternich và con gái riêng của cô ấy là Pauline, gia đình chuyển đến một dãy phòng tại Cung điện Richmond vào ngày 23 tháng 4 năm 1849. Những vị khách bao gồm Công tước Wellington, người vẫn theo dõi Metternich; Johann Strauss I, nhà soạn nhạc; và Dorothea de Dino, em gái của người tình cũ của Metternich, Wilhemine xứ Sagan;^{[nb 9]} và người tình cũ Catherine Bagration.^[87] Metternich đã già đi và việc ông thường xuyên ngất xỉu là điều đáng lo ngại. Cựu Thủ tướng cũng chán nản vì thiếu thông tin liên lạc từ Hoàng đế mới Franz Joseph I và chính phủ của ông. Leontine đã viết thư cho Vienna để cố gắng khuyến khích liên hệ này, và vào tháng 8, Metternich nhận được một lá thư ấm áp từ Hoàng đế Franz Joseph; chân thành hay không, điều đó đã khích lệ Metternich đáng kể. Từ giữa tháng 8, Melanie bắt đầu thúc đẩy việc chuyển đến Brussels, một thành phố có chi phí sinh hoạt rẻ hơn và gần với các vấn đề lục địa hơn. Họ đến vào tháng 10, nghỉ qua đêm tại khách sạn Bellevue. Khi cuộc cách mạng lắng xuống, Metternich hy vọng họ sẽ quay trở lại Vienna. Trên thực tế, thời gian lưu trú của họ kéo dài hơn 18 tháng trong khi Metternich chờ cơ hội tái gia nhập chính trường Áo. Đó là một kỳ nghỉ vừa đủ dễ chịu (và rẻ), đầu tiên là ở Boulevard de l'Observatoire và sau đó là ở khu vực Sablon, Brussels—đầy những chuyến viếng thăm của các chính trị gia, nhà văn, nhạc sĩ và nhà khoa học. Tuy nhiên, đối với Metternich, sự tẻ nhạt và nỗi nhớ nhà chỉ tăng lên. Vào tháng 3 năm 1851, Melanie thuyết phục ông ta viết thư cho lực lượng chính trị mới ở Vienna, Hoàng thân Schwarzenberg, để hỏi liệu ông ta có thể trở lại nếu hứa sẽ không can thiệp vào các vấn đề nhà nước hay không. Vào tháng 4, ông nhận được câu trả lời "được phép quay về Áo", và câu trả lời này được ủy quyền bởi Hoàng đế Franz Joseph.^[87]

Vào tháng 5 năm 1851, Metternich rời đến điền trang Johannisberg của mình, nơi ông đến thăm lần cuối vào năm 1845. Mùa hè năm đó, Metternich rất thích bầu bạn với đại diện nước Phổ Otto von Bismarck. Ông ta cũng rất thích chuyến thăm của Frederick William, mặc dù Nhà vua đã chọc tức Metternich bằng cách coi ông như một công cụ chống lại Schwarzenberg. Vào tháng 9, Metternich quay trở lại Vienna, dọc đường được tiếp đón bởi nhiều Thân vương Đức.^[87] Metternich đã được hồi sinh, rũ bỏ nỗi nhớ và sống ở hiện tại lần đầu tiên sau một thập kỷ. Hoàng đế Franz Josef đã xin lời khuyên của Metternich về nhiều vấn đề (mặc dù ông ấy quá cứng đầu để bị ảnh hưởng nhiều bởi nó), và cả hai phe mới nổi ở Vienna đều cố thân thiết với Metternich; ngay cả Sa hoàng Nicholas cũng đã đến thăm ông trong một chuyến thăm cấp nhà nước. Metternich không mặn mà với Bộ trưởng Ngoại giao mới, Bá tước Karl Ferdinand von Buol, vì cho rằng ông ấy kém cỏi đến mức có thể gây ấn tượng. Lời khuyên của Metternich có chất lượng khác nhau; tuy nhiên, một trong số đó rất hữu ích, ngay cả trong các vấn đề hiện đại. Lúc bấy giờ Metternich bị điếc, ông đã viết không ngừng, đặc biệt là cho Hoàng đế Franz Josef bằng tất cả lòng cảm kích vì đã cho ông hồi hương. Ông muốn Áo trung lập trong Chiến tranh Krym, mặc dù Buol thì không.^{[nb 10]} Sau khi lên nắm quyền vào đầu năm 1856, ông bận rộn chuẩn bị cho cuộc hôn nhân giữa con trai Richard và cháu gái Pauline (con gái của chị kế của Richard) và tiến hành nhiều chuyến du lịch hơn. Vua của Bỉ đến thăm, Bismarck cũng vậy, và vào ngày 16 tháng 8 năm 1857, ông tiếp đãi Edward VII, vị vua tương lai của Vương quốc Anh. Tuy nhiên, Buol ngày càng phẫn nộ với lời khuyên của Metternich, đặc biệt là về Bán đảo Ý. Vào tháng 4 năm 1859, Hoàng đế Franz Josef đến hỏi ông về những gì nên làm ở Ý. Theo Pauline, Metternich cầu xin ông đừng gửi tối hậu thư cho Ý, và Franz Josef giải thích rằng tối hậu thư đó đã được gửi đi.^[88]

Theo cách này, trước sự thất vọng của Metternich và sự bối rối của hoàng đế, Áo bắt đầu tham gia Chiến tranh giành độc lập lần thứ hai của Ý chống lại lực lượng tổng hợp của Vương quốc Piedmont-Sardinia do Vua Victor Emmanuel II đứng đầu và đồng minh của nó là Đệ Nhị Đế chế Pháp của Hoàng đế Napoleon III. Mặc dù Metternich đã có thể đảm bảo việc thay thế Buol bằng người bạn Rechberg, người đã giúp đỡ ông rất nhiều vào năm 1848, nhưng bản thân việc tham gia vào cuộc chiến giờ đây đã vượt quá khả năng của ông. Ngay cả một nhiệm vụ đặc biệt do Hoàng đế Franz Josef giao cho ông vào tháng 6 năm 1859— soạn thảo các giấy tờ bí mật đề cập đến sự kiện cái chết của Franz Josef — giờ đây cũng quá nặng nề. Ngay sau đó Metternich qua đời tại Viên vào ngày 11 tháng 6 năm 1859, hưởng thọ 86 tuổi, và là nhân vật vĩ đại cuối cùng trong thế hệ của ông. Hầu như tất cả những người nổi tiếng ở Vienna đều đến để tỏ lòng thành kính; trên báo chí nước ngoài, cái chết của ông hầu như không được chú ý.^[88]

Các nhà sử học đánh giá cao về kỹ năng ngoại giao của Metternich và sự cống hiến của ông cho chủ nghĩa bảo thủ. Theo Arthur May, ông tin rằng:

đông đảo người châu Âu khao khát an ninh, yên tĩnh và hòa bình, đồng thời coi những khái niệm trừu tượng tự do là đáng ghê tởm hoặc hoàn toàn thờ ơ với chúng. Ông khẳng định, mô hình tốt nhất trong tất cả các mô hình chính phủ là chế độ chuyên chế độc đoán, được hỗ trợ bởi một đội quân trung thành, bởi bộ máy quan liêu và cảnh sát phục tùng, hiệu quả, và bởi những giáo sĩ đáng tin cậy.^[89]

Đặc biệt trong thời gian còn lại của thế kỷ XIX, Metternich bị chỉ trích nặng nề, bị coi là người đã ngăn cản Áo và phần còn lại của Trung Âu "phát triển theo đường lối tự do và hợp hiến bình thường".^[90] Nếu Metternich không cản trở "sự tiến bộ", Áo có thể đã cải cách, giải quyết tốt hơn các vấn đề về quốc tịch và Chiến tranh thế giới thứ nhất có thể đã không bao giờ xảy ra.^[90] Thay vào đó, Metternich đã chọn chiến đấu trong một cuộc chiến vô nghĩa áp đảo chống lại các lực lượng của chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa dân tộc.^[91] Kiểm duyệt gắt gao chỉ là một trong một loạt các công cụ đàn áp của nhà nước dành cho ông ta, bao gồm cả một mạng lưới gián điệp rộng lớn.^[67]] Metternich phản đối cải cách bầu cử, chỉ trích Dự luật Cải cách năm 1832 của Anh.^[92] Nói tóm lại, ông ta tự giam mình trong một trận chiến cay đắng chống lại "tâm trạng thịnh hành của thời đại mình".^[93]

Mặt khác, tài ngoại giao và tài chính trị của Metternich đã trở thành tâm điểm ca ngợi trong thế kỷ XX từ các nhà sử học có khuynh hướng ưu ái hơn, đặc biệt là nhà viết tiểu sử Heinrich von Srbik.^[94] Ví dụ, đặc biệt là sau Thế chiến thứ hai, các nhà sử học có nhiều khả năng sẽ bảo vệ các chính sách của Metternich như những nỗ lực hợp lý để đạt được các mục tiêu của ông, chủ yếu là cân bằng quyền lực ở châu Âu.^[95] Các nhà sử học thông cảm chỉ ra rằng Metternich đã dự đoán chính xác và làm việc để ngăn chặn sự thống trị của Nga ở châu Âu, thành công ở nơi mà những người kế vị ông sẽ thất bại 130 năm sau.^[95] Theo lập luận của Srbik, chính Metternich đã theo đuổi tính hợp pháp, hợp tác và đối thoại, và do đó đã giúp đảm bảo 30 năm hòa bình, "Kỷ nguyên Metternich". Các tác giả như Peter Viereck và Ernst B. Haas cũng ghi nhận Metternich vì những lý tưởng tự do hơn của ông, ngay cả khi chúng có trọng lượng tương đối nhỏ trong các chính sách tổng thể của ông.^[96]

Các quan điểm chỉ trích cho rằng Metternich có khả năng định hình châu Âu một cách thuận lợi nhưng đã chọn không làm như vậy. Nhiều bài phê bình hiện đại hơn như của A. J. P. Taylor đã đặt câu hỏi về mức độ ảnh hưởng của Metternich trên thực tế.^[90] Robin Okey, một nhà phê bình Metternich, lưu ý rằng ngay cả trong lĩnh vực đối ngoại, Metternich "chỉ có sức thuyết phục của riêng mình để dựa vào", và điều này đã suy giảm theo thời gian.^[94] Theo cách giải thích này, nhiệm vụ của ông ta là tạo ra một "màn khói" che giấu điểm yếu thực sự của Áo. Khi nói đến việc chọn một tập hợp các nguyên tắc hợp lý, Taylor viết, "hầu hết đàn ông có thể làm tốt hơn khi cạo râu."^[97] Kết quả là Metternich không phải là nhà ngoại giao hấp dẫn: Taylor mô tả ông là "người đàn ông nhàm chán nhất trong lịch sử châu Âu".^[90] Các nhà phê bình lập luận rằng những thất bại của ông không chỉ giới hạn trong các vấn đề đối ngoại: ở trong nước, ông cũng bất lực không kém, thậm chí không thực hiện được các đề xuất cải cách hành chính của chính mình.^[94] Ngược lại, những người đã cố gắng phục hồi ánh hào quang của Metternich mô tả ông là "không còn nghi ngờ gì nữa [một] bậc thầy về ngoại giao",^[98] người đã hoàn thiện và thực sự định hình bản chất của ngoại giao trong thời đại của ông.^[93] Theo cách tương tự, Alan Sked lập luận rằng "màn khói" của Metternich có thể đã phục vụ mục đích thúc đẩy một bộ nguyên tắc tương đối mạch lạc.^[96]

Con, cháu và chắt của Metternich là (tên vẫn giữ nguyên bằng tiếng Đức):^[99]

•  Đế quốc Áo:
  • Thập tự lớn Huân chương Hoàng gia Thánh Stephen, bằng kim cương, 1805^[100]
  • Hiệp sĩ Lông cừu vàng, 1805^[101]
  • Chữ thập vàng dân sự "Vì công trạng" (1813/1814)^[101]
  • Chancellor của Huân chương Quân sự Maria Theresa^[101]
•  Vương quốc Bayern: Hiệp sĩ Thánh Hubert, 1813^[102]
• Vương quốc Pháp:
  • Thập tự lớn Bắc Đẩu Bội tinh, 1814^[103]
  • Hiệp sĩ Chúa Thánh thần, 30 tháng 05 năm 1825^[104]
  • Hiệp sĩ Thánh Michael
•  Đế quốc Nga:
  • Hiệp sĩ Thánh Andrew, 27 tháng 8 năm 1813^[105]
  • Hiệp sĩ Thánh Alexander Nevsky, 27 tháng 8 năm 1813
  • Hiệp sĩ Thánh Anna, hạng nhất, 27 tháng 8 năm 1813
• Vương quốc Phổ:
  • Hiệp sĩ Đại bàng đen, 13 tháng 9 năm 1813^[106]
  • Thập tự lớn của Đại bàng đỏ, 13 tháng 9 năm 1813
  • Pour le Mérite (dân sự), 31 tháng 5 năm 1842^[107]
• Thụy Điển: Hiệp sĩ Seraphim, 12 tháng 4 năm 1814^[108]
•  Đan Mạch: Hiệp sĩ Voi, 7 tháng 12 năm 1814^[109]
• Vương quốc Sardegna: Hiệp sĩ Truyền tin, 4 tháng 1 năm 1815^[110]
• Đại công quốc Baden: Thập tự lớn Huân chương Nhà Fidelity, bằng kim cương, 1815^[111]
•  Vương quốc Sachsen: Hiệp sĩ Vương miện Rue, 1815^[112]
•  Vương quốc Hanover:^[113]
  • Thập tự lớn của Huân chương Hoàng gia Guelphic, 1816
  • Hiệp sĩ Thánh George, 1841
• Công quốc Parma: Senator Grand Cross Huân chương Constantinian của Thánh George, 1816^[114]
•  Hai Sicilia:^[115][116]
  • Hiệp sĩ Thánh Januarius, 1816
  • Thập tự lớn Huân chương Thánh Ferdinand và Công lao, 1816
  • Công tước xứ Portella, 1818
• Tuyển hầu quốc Hessen: Thập tự lớn Huân chương Sư tử vàng, ngày 25 tháng 5 năm 1817^[117]
• Tây Ban Nha:^[118][119]
  • Thập tự lớn Huân chương Carlos III, với Cổ áo, 20 tháng 10 năm 1817
  • Grandee hạng nhất, 1824
• Vương quốc Württemberg: Hiệp sĩ Đại bàng vàng, 1818^[120]
• Đại công quốc Hessen: Thập tự lớn của Huân chương Ludwig, 5 tháng 2 năm 1820^[121]
• Công quốc Sachsen-Weimar-Eisenach: Thập tự lớn của Huân chương Chim ứng trắng, 20 tháng 6 năm 1820^[122]
• Các công quốc Ernestine: Thập tự lớn của Huân chương Nhà Sachsen-Ernestine, tháng 8 năm 1835^[123]
• Các Công quốc Ascania: Thập tự lớn Huân chương Albert Gấu, tháng 3 năm 1837^[124]
• Vương quốc Bỉ: Dải lớn Huân chương Leopold^[114]
• Đế quốc Brasil: Thập tự lớn của Huân chương Thập tự Phương Nam^[114]
•  Brunswick: Thập tự lớn của Huân chương Henrich Sư tử^[114]
• Vương quốc Hy Lạp: Thập tự lớn của Huân chương Redeemer^[114]
• Thân vương quốc Hohenzollern-Sigmaringen: Thập tự của Huân chương Triều đại Hohenzollern, hạng nhất^[125]
• Lãnh địa Giáo hoàng: Thập tự lớn Huân chương Thánh Gregory Cả^[114]
• Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta: Bailiff Grand Cross of Honour and Devotion^[114]
•  Netherlands: Thập tự lớn Huân chương Sư tử Hà Lan^[114]
• Vương quốc Bồ Đào Nha:^[114]
  • Thập tự lớn Huân chương Quân sự Christ
  • Thập tự lớn Huân chương Tháp và Kiếm
• Đại công quốc Toscana: Thập tự lớn của Huân chương Thánh Joseph^[114]

Huy hiệu của Thân vương xứ Metternich	Chân dung Hoàng thân Klemens von Metternich năm 1836 trong bộ lễ phục	Huy hiệu Thân vương xứ Metternich-Winneburg

Năm 1823, nhà thực vật học Johann Christian Mikan đã công bố một chi thực vật có hoa từ Brazil, thuộc họ Solanaceae với tên gọi Meternichia để vinh danh ông.^[126] Chi này chỉ có một loài duy nhất, đó là Metternichia principis, tên loài được đặt theo tiếng La Tinh, "principis" có nguồn gốc từ "Princeps" có nghĩa là quan trọng nhất.^[127]

• Carlo Ferdinando của Hai Sicilie: Thân vương Metternich đã phản đối việc Vương tử Carlo của Hai Sicilie ứng cử lên ngai vàng của Vương quốc Hy Lạp.

• Bertier de Sauvigny, Guillaume de (1962). Metternich and His Times. Peter Ryde biên dịch. London: Darton, Longman and Todd.
• Cecil, Algernon (1947). Metternich (ấn bản thứ 3). London: Eyre and Spottiswoode.
• Ford, Franklin L. (1971). Europe, 1780–1830. Hong Kong: Longman. ISBN 978-0-582-48346-0.
• Hamilton-Williams, David (1996). Waterloo New Perspectives: the Great Battle Reappraised. Wiley. ISBN 0-471-05225-6.
• May, Arthur J. (1963). The Age of Metternich 1814–1848.
• Musulin, Stella (1975). Vienna in the Age of Metternich. London: Faber and Faber. ISBN 0-571-09858-4.
• Nadeau, Ryan M. (2016). “Creating a Statesman: The Early Life of Prince Clemens von Metternich and its Effect on his Political Philosophy”. The Gettysburg Historical Journal. 15. ISSN 2327-3917. OCLC 830314384.
• Phillips, Walter Alison (1911). “Metternich-Winneburg, Clemens Wenzel Lothar” . Trong Chisholm, Hugh (biên tập). Encyclopædia Britannica. 18 (ấn bản thứ 11). Cambridge University Press. tr. 301–307.
• Riley, J. P. (2013). Napoleon and the World War of 1813: Lessons in Coalition Warfighting. Routledge.
• Okey, Robin (2001). The Habsburg Monarchy, c. 1765–1918. Macmillan. ISBN 978-0-333-39654-4.
• Ross, Stephen T. (1969). European Diplomatic History 1789–1815: France against Europe.
• Palmer, Alan (1972). Metternich: Councillor of Europe . London: Orion. ISBN 978-1-85799-868-9.
• Sked, Alan (1983). “Metternich”. History Today. 33 (6).
• Sked, Alan (2008). Metternich and Austria: An Evaluation. Basingstoke, England: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-9114-0.

• Walker, Mack, ed. Metternich's Europe: Selected Documents (1968) 352 pp. of primary sources in English translation.

• Pásztorová, Barbora (2022). Metternich, the German Question and the Pursuit of Peace (bằng tiếng Anh). De Gruyter. ISBN 978-3-11-076903-6.
• Šedivý, Miroslav. Metternich, the Great Powers and the Eastern Question (Pilsen: University of West Bohemia Press, 2013) major scholarly study 1032pp
• Siemann, Wolfram. Metternich: Strategist and Visionary (Belknap Press of Harvard University Press, 2019). A major scholarly work presenting Metternich as a thwarted innovator in the national industrial policy.

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Klemens von Metternich.

Wikisource có văn bản gốc từ các bài viết của 1911 Encyclopædia Britannica Metternich-Winneburg, Clemens Wenzel Lothar.

• Metternich's Political Profession of Faith
• Metternich on censorship
• Fürst von Metternich sparkling wine
• Castle Kynžvart (Königswart) in Western Bohemia – Metternich's residence with collections, now open to the public
• Metternich's Political Profession of Faith