Urlop rodzicielski to jeden z przywilejów pracowniczych związanych z posiadaniem potomstwa. W przeciwieństwie do urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski przysługuje zarówno matce, jak i ojcu.
Urlop rodzicielski: komu przysługuje i jak się o niego ubiegać?
Rodzice jednak muszą wspólnie podjąć decyzję, kto i kiedy będzie z niego korzystał oraz w jakim wymiarze. Istnieje możliwość wykorzystania go przez jednego rodzica - wówczas drugi musi napisać odpowiednie oświadczenie o zrzeczeniu się urlopu. Druga opcja to wspólne korzystanie z niego, nawet w tym samym czasie. Ważne jest jednak, aby w takim przypadku łącznie długość urlopu rodzicielskiego nie przekroczyła jego ustawowego wymiaru.
Urlop rodzicielski udzielany jest na wniosek pracownika. Warto pamiętać o tym, że istnieją pewne terminy, których należy przestrzegać, jeśli zależy nam na konkretnych rozwiązaniach dotyczących wysokości zasiłku macierzyńskiego. Wniosek o urlop rodzicielski powinien trafić do pracodawcy nie później niż w ciągu 14 dni od porodu. Najpierw jednak konieczne jest zadeklarowanie chęci wykorzystania całego urlopu macierzyńskiego, bowiem urlop rodzicielski udzielany jest tylko i wyłącznie po całkowitym wykorzystaniu tego pierwszego.
Urlop rodzicielski dla ojca, a urlop ojcowski - czym się różnią?
Urlop rodzicielski, jak sama nazwa wskazuje, przysługuje także ojcu dziecka. Może on z niego skorzystać w pełnym wymiarze lub częściowo. Może także przebywać na nim jednocześnie z matką dziecka.
Nie należy go mylić z urlopem ojcowskim, który należy się wyłącznie ojcu dziecka. Urlop ten wynosi 14 dni kalendarzowych i jest płatny. Pracownikowi należy się za czas wykorzystywania go wynagrodzenie w wysokości 100 proc. średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Czas przysługujący na skorzystanie z urlopu ojcowskiego wynosi 24 miesiące od momentu urodzenia dziecka.
Ile trwa urlop rodzicielski?
Urlop rodzicielski trwa 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka, a 34 w przypadku urodzenia (podczas jednego porodu) dwójki lub więcej dzieci. W trakcie trwania urlopu rodzicielskiego rodzic może podjąć zatrudnienie u swojego pracodawcy w maksymalnym wymiarze 1/2 etatu.
Długość urlopu rodzicielskiego
Długość urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka. Oznacza to, ze jeżeli oboje rodziców decyduje się skorzystać z tego przywileju po równo, wówczas każde otrzyma 16 tygodni urlopu. Może to być również podzielone w innej konfiguracji, ważne by łącznie nie przekroczyć wskazanej liczby.
Urlop rodzicielski w częściach
Zdecydowana większość rodziców decyduje się na wariant, w którym to matka bezpośrednio po urlopie macierzy�skim wykorzystuje urlop rodzicielski, dzięki czemu przez okrągły rok może zapewnić osobistą opiekę dziecku. Przez ten czas otrzymuje także świadczenie pieniężne - zasiłek macierzyński. Jeśli od razu po porodzie (do 21 dni po nim) zadeklaruje chęć wykorzystania obu urlopów, wówczas przez cały ten okres otrzymuje 80 proc. jej średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy.
Jeśli wniosek zostanie złożony po terminie, wówczas za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzic otrzyma 100 proc. średniego wynagrodzenia, natomiast za pozostałe - 60 proc. Aby otrzymać zasiłek konieczne jest opłacanie składek chorobowych. Objęte są nimi osoby zatrudnione na etacie. Pracownicy wykonujący pracę na podstawie umów cywilnoprawnych mogą dobrowolnie odprowadzać takie składki, co powoduje, że również posiadają prawo do tego świadczenia.
Urlop rodzicielski można wykorzystać maksymalnie w 3 częściach, jednak jedna z nich musi nastąpić bezpośrednio po urlopie macierzyńskim i wynosić minimum 8 tygodni. Czas na ich wykorzystanie upływa wraz z końcem roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia.
