Piranha Bytes
Firma producent
Piranha Bytes to marka handlowa niemieckiego studia deweloperskiego, znanego głównie za sprawą popularnych w Polsce serii RPG akcji Gothic oraz Risen. Dyrektorem zarządzającym Piranha Bytes z siedzibą w Essen (w samym sercu przemysłowej części Niemiec zwanej Zagłębiem Ruhry) był Michael Rüve.
Od 2002 roku studio było własnością firmy Pluto 13, jednak w maju 2019 roku zostało przejęte przez THQ Nordic. W lipcu 2024 roku pojawiły się nieoficjalne doniesienia, zgodnie z którymi pozbawiony finansowania ze strony swojej firmy-matki zespół miał zostać zamknięty.
Na przestrzeni lat studio Piranha Bytes wyspecjalizowało się w tworzeniu rozbudowanych i wielowątkowych RPG akcji; portfolio firmy składa się wyłącznie z produkcji tego gatunku. W przeciwieństwie do dwóch pierwszych marek studia: Gothic oraz Risen, osadzonych w dość typowych realiach nurtu fantasy, wraz z wydaną w 2017 roku grą Elex Piranha Bytes zwróciło się nieco bardziej w stronę science fiction, oferując graczom zupełnie nowe, postapokaliptyczne uniwersum, w którym współistnieją ze sobą magia oraz technologia.
Historia
Epoka Gothica
Studio Piranha Bytes zostało utworzone w październiku 1997 roku, już podczas prac nad pierwszą odsłoną serii Gothic, a wśród jego założycieli znaleźli się byli pracownicy firmy Greenwood Entertainment: Alex Brueggemann, Michael Hoge, Stefan Nyul oraz Tom Putzki. W 1999 roku liczące sobie kilkanaście osób studio stało się własnością niemieckiego koncernu Phenomedia AG i pozostało nią aż do roku 2002, kiedy na skutek afery finansowej firma ta zbankrutowała, a jej kierownictwo postawione zostało przed sądem. W międzyczasie, czyli w marcu 2001 roku, nakładem firmy Egmont Interactive na rynku niemieckim ukazała debiutancka produkcja studia – RPG akcji Gothic. Kilka miesięcy później gra trafiła także na rynek europejski oraz amerykański i okazała się sporym sukcesem komercyjnym.
W roku 2002 utworzona została spółka Pluto 13 GmbH, której udziałowcami byli sami pracownicy Piranha Bytes. Choć firma ta przejęła pełnię praw do marki Gothic, zdecydowano się pozostać przy dotychczasowej nazwie studia, która od tego momentu stała się wyłącznie jej marką handlową. Tymczasowe prawa wydawnicze do serii zyskała zaś firma JoWooD Entertainment, której nakładem ukazały się jej dwie kolejne odsłony: Gothic II (2002) oraz Gothic 3 (2006), powtarzając ogromny sukces poprzedniczki. W maju 2007 roku studio Piranha Bytes ogłosiło rozbrat z JoWooD Entertainment i choć rok później doszło do ponownego ocieplenia stosunków obu firm, wydawaniem kolejnych gier studia zajął się koncern Deep Silver/Koch Media. Niestety, oryginalnym twórcom serii nie udało się odzyskać praw do marki Gothic, w skutek czego wydany w 2007 roku dodatek do „trójki” oraz czwarta pełnoprawna część serii Arcania: A Gothic Tale przygotowane zostały już przez inne studia (odpowiednio Trine Game Studios oraz Spellbound Entertainment).
Czas Risena
Po utracie praw do Gothica, studio Piranha Bytes zaprezentowało światu zupełnie nową markę Risen (2009), która, choć nie przebiła popularnością wspomnianej serii, zyskała równie pochlebne recenzje – zarówno branży, jak i samych graczy. We współpracy z Deep Silver/Koch Media ukazały się kolejne odsłony cyklu: Risen 2: Mroczne Wody (2012) oraz Risen 3: Władcy Tytanów (2014). W 2011 roku doszło do upadku JoWooD Entertainment, zaś studio Piranha Bytes odzyskało prawa do marki Gothic i podpisało nową umowę dystrybucyjną ze szwedzkim wydawcą Nordic Games (obecnie THQ Nordic), który przejął prawa do wszystkich pozostałych produktów i marek JoWooD. O ewentualnej kontynuacji tej kultowej serii nie było wówczas mowy, a w połowie 2015 roku niemiecki deweloper ogłosił, że pracuje nad kolejną nową marką. Okazała się nią osadzona w realiach science fiction gra RPG Elex.
Świt Elexa
Elex trafił na komputery osobiste, PlayStation 4 oraz Xboksa One w październiku 2017 roku. Produkcja doczekała się umiarkowanie ciepłego przyjęcia ze strony graczy i recenzentów. Po premierze tego tytułu w temacie studia zapadła cisza, która trwała aż do maja 2019, kiedy to firma THQ Nordic ogłosiła, że stała się jego nowym właścicielem; poza tym wydawca przejął od firmy Pluto 13 prawa do marek Gothic, Risen oraz Elex. Nowy właściciel postanowił nie ingerować w skład ekipy i jej twórczość, ograniczając swoją rolę do zapewnienia jej większej ilości środków na realizację nowych projektów.
W połowie czerwca 2021 roku Piranha Bytes zapowiedziało swój nowy projekt: Elex 2. Produkcja trafiła na komputery osobiste i konsole ósmej oraz dziewiątej generacji 1 marca 2022 roku. Dzieło Piranha Bytes doczekało się umiarkowanie ciepłego przyjęcia, w zależności od platformy mogąc pochwalić się średnią ocen z przedziału 64-74/100 (według serwisu Metacritic). Gracze przyjęli ten tytuł nieco cieplej, o czym świadczyły między innymi „w większości pozytywne” noty na platformie Steam. Niestety na tej ostatniej gra cieszyła się mniejszą popularnością niż jej poprzedniczka, co nie zwiastowało sukcesu komercyjnego.
W maju 2023 roku dowiedzieliśmy się, że Piranha Bytes otrzymało od niemieckiego Ministerstwa Gospodarki 3 miliony euro dofinansowania do swojego następnego projektu, noszącego kodową nazwę WIKI6. Jako że historia rozpoczęta w pierwszym Eleksie i kontynuowana w drugim nie została jeszcze zwieńczona, można było podejrzewać, że mowa o trzeciej odsłonie tego cyklu. Premiera tej enigmatycznej pozycji miałaby nastąpić w 2026 roku.
Widmo problemów
Niestety w kolejnych miesiącach wyszło na jaw, że sprawy nie toczą się po myśli deweloperów. W styczniu 2024 roku, po kilku tygodniach całkowitej ciszy ze strony autorów, fani zaczęli domyślać się, że Piranha Bytes mierzy się z problemami. Niedługo później pojawiły się nieoficjalne doniesienia, zgodnie z którymi firma THQ Nordic miała nosić się z zamiarem sprzedaży studia; jakby tego było mało, jego szeregi rzekomo miał opuścić Björn Pankratz, czyli reżyser kreatywny, który był członkiem zespołu od czasów Gothica. Z drugiej strony niemieckie Ministerstwo Gospodarki potwierdziło, że projekt WIKI6 zmienił swoją nazwę roboczą na Currywurst i wciąż znajduje się w fazie rozwoju.
Wreszcie kilka dni później głos w sprawie zabrało samo Piranha Bytes, które oficjalnie przyznało, że znajduje się w trudnym położeniu. Jednocześnie autorzy zapewnili graczy, że aktywnie działają na rzecz poprawy tego stanu rzeczy i poszukują partnera do realizacji swoich projektów. Choć nie powiedziano tego wprost, wyglądało na to, że w istocie drogi Piranha Bytes i THQ Nordic miały się rozejść.
Cichy i smutny koniec?
Niestety w lipcu 2024 roku gruchnęła nieoficjalna wiadomość o tym, że studio Piranha Bytes zostało zamknięte. Powołując się na wieści otrzymane od jednego z pracowników tej firmy, serwis CD-Action informował wówczas, że zespół zakończył działalność z końcem czerwca. Choć wydawało się, że ekipa zdoła przetrwać za sprawą zastrzyku gotówki od inwestorów, którzy „pojawiali się co jakiś czas”, ostatecznie na otrzymanie dofinansowania nie wystarczyło czasu; kiedy zaś wyczerpały się środki od Embracer Group, studio musiało zostać rozwiązane.
Niejako na otarcie łez tego samego dnia Björn i Jenny Pankratz, którzy wcześniej odgrywali pierwsze skrzypce w Piranha Bytes, ogłosili powstanie nowej firmy. Pithead Studio miało zająć się tworzeniem mniejszych, ale też „odważniejszych i bogatszych” produkcji, łączących elementy RPG i horroru z „głębokimi historiami”.