beat ‘em up

Gatunek z pogranicza gier akcji i bijatyk, w którym postać gracza korzysta z rozbudowanego systemu walki, by stawiać czoła zastępom przeciwników, mając do dyspozycji gołe pięści, ewentualnie także broń białą i, w śladowych ilościach, palną.

Cykl Double Dragon miał wielki wkład w popularyzację gatunku brawlerów na całym świecie. Na obrazku – reedycja wydana na urządzenia mobilne.

W tradycyjnych pozycjach tego typu rozgrywka prezentowana jest zazwyczaj w perspektywie bocznej (side-scroll), a bohater przemierza dwuwymiarowe etapy, walcząc z napotkanymi oponentami. Poziomy wieńczą starcia z bossami, których pokonanie wymaga najczęściej nie tylko wykazania się zręcznością i refleksem, lecz również odkrycia słabych punktów przeciwnika. Wyprowadzane przez protagonistę ataki łączą się w efektowne kombinacje, których wachlarz może ulegać zwiększeniu w miarę czynionych przez gracza postępów.

Podwaliny pod gatunek podłożyła gra Kung-Fu Master z 1984 roku, a jego popularność przypieczętował wydany dwa lata później Renegade. Do najważniejszych gier tego typu zalicza się między innymi serię Double Dragon, Streets of Rage, a także Golden Axe.

Choć beat ‘em upy okres świetności mają już za sobą, produkcje tego typu wciąż trafiają do sprzedaży. Na zdjęciu Shadow of the Beast, czyli przykład uwspółcześnionej wersji kultowego beat ‘em upa z 1989 roku.

Złota era brawlerów, zwanych także „chodzonymi bijatykami”, przypadła na lata dziewięćdziesiąte XX wieku. W późniejszym okresie gatunek został wyparty z głównego nurtu, jednak w ostatnich latach obserwuje się swoisty renesans klasycznych beat 'em upów, głównie dzięki grom niezależnym. Obecnie produkcje tego typu wzbogacane są o elementy zapożyczane z innych gatunków, takich jak choćby metroidvania.

Obecnie terminu beat 'em up używa się w odniesieniu również do gier z perspektywą inną niż boczna. Kamera równie dobrze może być umieszczona za plecami postaci (TPP), na wysokości jej głowy (FPP) czy też w rzucie izometrycznym.