�wi�teczne menu: smaczne i zdrowe? Wystarczy zna� par� trik�w

Dla os�b, kt�re dbaj� o sylwetk� lub dla tych, kt�rzy maj� problemy zdrowotne, �wi�ta to niejednokrotnie okres stresu i dylemat�w zwi�zanych z wyborem potraw oraz ich ilo�ci�. Poznaj wskaz�wki dietetyka, kt�re pozwol� nie zwi�kszy� masy cia�a lub nie "odchorowa�? �wi�t. Najpopularniejsze przepisy w wersji przyjaznej dla zdrowia.
�wi�teczny karp �wi�teczny karp Shutterstock

Karp

Ryba s�odkowodna, p�t�usta, jeden filet (170 g) gotowany/pieczony to oko�o 275 kcal, 39 g bia�ka, 12 g t�uszczu, ale co istotne - to �r�d�o dobrych t�uszczy z grupy omega-3 i omega-6 (NNKT), kt�re wykazuj� dzia�anie profilaktyczne chor�b cywilizacyjnych taki jak: nadci�nienie, mia�d�yca, chor�b uk�adu kr��enia, a nawet nowotwory, czy depresja. Zwi�kszenie ich zawarto�ci w diecie kosztem t�uszcz�w nasyconych (mi�so, mas�o, nabia�) zmniejsza ryzyko zawa�u, w pewnym stopniu zmniejsza zmiany mia�d�ycowe, wycisza stany zapalne w organizmie, zwi�ksza odporno��.

Niemal�e dla ka�dego najzdrowsz� form� b�dzie karp w galarecie z warzywami, faszerowany lub pieczony. Najbardziej ci�kostrawna b�dzie forma sma�ona, zw�aszcza, �e t�uszcze NNKT pod wp�ywem temperatury sma�enia zmieni� swoj� form� na szkodliw� dla zdrowia - rakotw�rcz�.

Czytaj tak�e:

Ryby - dobre nie tylko od �wi�ta

Jak zdrowo przetrwa� okres �wi�teczny radzi dietetyk, specjalista ds. �ywno�ci i �ywienia Joanna Giza. Obecnie dietetyk w NZOZ Solec w Warszawie, zajmuj� si� prowadzeniem pacjent�w diabetologicznych, a tak�e tych z chorobami uk�adu pokarmowego (m.in. w�troby, trzustki), kr��enia, reumatoidalnym zapaleniem staw�w i innych. Prowadzi szko�� rodzenia z zakresu �ywienia oraz pracuje r�wnie� jako konsultant �ywieniowy m�odych mam. W�a�cicielka Smak Fit.

Zdj�cie Karolina P�misek du�y Hiruni Zdj�cie P�misek 33cm 101697 Zdj�cie Sagaform PAUS P�misek 5026029
Karolina P�misek du�y Hna karpia P�misek na ryb� Sagaform PAUS P�misek
Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ?
�r�d�o: Okazje.info
Sposob�w przygotowywania i podawania �wi�tecznej kapusty jest wiele. W�r�d nich bardziej i mniej zdrowe Sposob�w przygotowywania i podawania �wi�tecznej kapusty jest wiele. W�r�d nich bardziej i mniej zdrowe Pawel Loj, https://www.flickr.com/photos/limaoscarjuliet/, (CC BY 2.0)

Kapusta z grzybami

Kapusta z grzybami pod wzgl�dem ilo�ci energii (kcal), mo�e to danie by� niskokaloryczne, natomiast nie nale�y do lekkostrawnych. Danie to dostarczy nam du�ej ilo�ci b�onnika, kt�ry pozwoli m.in. wyd�u�y� uczucie syto�ci, poprawi perystaltyk� jelit. To tak�e dobre �r�d�o witaminy K i C. Wa�ne jest to, aby dania tego nie przygotowywa� w du�ych ilo�ciach t�uszczu. Aby zwi�kszy� strawno�� potrawy mo�na doda� kminku, majeranku. Kapusty z grzybami powinny unika� osoby maj�ce schorzenia w�troby, dn� moczanow�, wrzody �o��dka i dwunastnicy, ostre i przewlek�e zapalenie trzustki.

Przepis:

kapusta kwaszona ok. 1 kg
4 cebule
150 g grzyb�w podgrzybk�w
200 g pieczarek
4 �y�ki oliwy z oliwek
1/2 �y�eczki soli
2 listki laurowe
3 �y�eczki czarnego pieprzy mielonego

Grzyby namocz na kilka godzin (najlepiej na noc), nast�pnie zagotuj w wodzie, w kt�rej si� moczy�y. Kapust� kwaszon� przep�ucz pod wod�. Nast�pnie zalej wod� z grzyb�w i dodaj pokrojone grzyby wraz z pieczarkami i gotuj do mi�kko�ci. Na koniec pokr�j cebul� i podsma� na oliwie i dodaj do kapusty. Pogotuj jeszcze z 15 min.


100 g takiej kapusty to oko�o 40 kcal, 1,5 g bia�ka, 2,8 g t�uszczu, 3,5 g w�glowodan�w (w tym 2 g b�onnika).


Kiszona kapusta - przepis na m�odo��, odporno�� i szczup�� sylwetk�?

Kiszonki - dlaczego warto je je��?

Farsz i ciasto pierogowe w zasadzie nie musz� by� ani kaloryczne, ani ci�kostrawne Farsz i ciasto pierogowe w zasadzie nie musz� by� ani kaloryczne, ani ci�kostrawne Pawel Loj, https://www.flickr.com/photos/limaoscarjuliet/, (CC BY 2.0)

Pierogi

Pierogi na �wi�ta podawane s� na wiele sposob�w: gotowane, pieczone, sma�one. Ciasto pierogowe mo�na uzna� za lekkostrawne pod warunkiem, �e podane jest ugotowane z wody lub pieczone, ponadto znaczenie w jego warto�ci od�ywczej ma r�wnie� farsz. Mo�emy wykorzysta� farsz zaprezentowany przy kapu�cie z grzybami, jednak je�li zdecydujemy si� wybra� nadzienie wy��cznie z grzyb�w warto wykorzysta� sprawdzony, "odchudzony" przepis.

Farsz grzybowy:
pieczarki i podgrzybki - dowolnie
cebula bia�a
olej/ oliwa
pieprz

Grzyby umyj dok�adnie i pokr�j drobno i gotuj przez 15- 20 min. Odced�. Poszatkuj cebul� i wrzu� na rozgrzan�, uprzednio posmarowan� t�uszczem patelni�. Szybko podsma� i dodaj grzyby. Du� przez ok. 15 min pod przykryciem, podlewaj�c wod�, ale tak aby odparowa�a.

Ciasto na pierogi:
szklanka m�ki pe�noziarnistej pszennej
szklanka m�ki �ytniej
1-2 �y�ki oleju rzepakowego
szklanka ciep�ej, ale nie gor�cej wody

Wymieszaj m�ki ze sob� z dodatkiem wody. Niestety, trudno w przypadku tego ciasta by� dok�adnym w proporcjach, poniewa� zagniataj�c ciasto i potem rozwa�kowuj�c b�dziemy m�ki dodawa�, aby ciasto by�o zwarte, ale odchodzi�o od blatu, a zarazem sklei�o dok�adnie farsz.

Barszcz z uszkami: danie pracoch�onne, ale dla wielu os�b bez uszek nie ma �wi�t Barszcz z uszkami: danie pracoch�onne, ale dla wielu os�b bez uszek nie ma �wi�t Keith and Kasia Moore, https://www.flickr.com/photos/keith_and_kasia/, (CC BY-SA 2.0)

Zupy: grzybowa, barszcz , bia�y barszcz

Zupy gotuj na wywarze warzywnym lub mi�snym. Zrezygnuj z mieszanek przypraw typu vegeta, kostek roso�owych, poniewa� dzia�aj� dra�ni�co na b�on� �luzow� �o��dka, jelita. Ponadto jest to solidna porcja sodu, kt�ry w nadmiarze jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Przypraw tego typu nie powinny spo�ywa� dzieci, osoby z chorob� wrzodow�, stanami zapalnymi prze�yku, �o��dka, jelit, osoby z nadci�nieniem. Wystarczaj�c� jego ilo�� dostarczysz sobie ju� z rybami oraz kapust� z grzybami.

Zupy mo�na zabieli� jogurtem lub kefirem, danie to b�dzie l�ejsze i mniej kaloryczne w por�wnaniu do zabielania �mietan�.

Chcesz by� zdrowy? Jedz zupy!

Zdj�cie HENDI WAZA NA ZUP� Z POKRYWK� 434208 Zdj�cie LUBIANA MERKURY WAZA 300 Zdj�cie Waza stalowa na zup� bez pokrywki - 3 l
HENDI WAZA NA ZUP� Z POKRYWK� LUBIANA MERKURY WAZA Waza stalowa na zup�
Por�wnaj ceny ? Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ?
�r�d�o: Okazje.info
�ledzie s� bardzo zdrowe �ledzie s� bardzo zdrowe Shutterstock

�ledzie

�led� to t�usty gatunek ryby, czyli dobre �r�d�o NNKT (niezb�dnych nienasyconych kwas�w t�uszczowych) oraz witamin D, A i E, kt�re zapobiegaj� nadmiernemu powstawaniu wolnych rodnik�w tlenu, odpowiadaj�cych za zmniejszenie sprawno�ci uk�adu immunologicznego, uszkodzenie tkanek (m.in. nerwowej), a nawet proces�w starzenia.

Postaraj si� nie je�� tego dania z chlebem, lecz nie ze wzgl�du, �e chleb "tuczy", poniewa� nie jest to prawd�, ale dlatego, �e s� inne potrawy, kt�re b�dziesz pr�bowa�, chocia�by pierogi czy �azanki, kt�re s� mi�dzy innymi z m�ki, jak pieczywo. W ka�dym przypadku nadmiar nie jest dobry.

�ledzie podawane s� na wiele sposob�w. Mog� by� w podane w oleju i cebuli albo z estragonem, ale te� w �mietanie. Poni�ej propozycja na mniej kaloryczn� "wersj�" �ledzia.

 

�led� z jogurtem i warzywami:

�ledzie solone 500 g
cebula du�a
og�rek kwaszony 250 g
soczyste jab�ko sztuka
jogurt naturalny i g�sty 200 g
pieprz czarny

Namocz �ledzie w wodzie przez oko�o 5 godzin. Pokr�j w kawa�ki, podobnie jak og�rki, jab�ko i cebul�. Wygodne b�dzie r�wnie� starcie warzyw. Wszystkie sk�adniki wymieszaj a na koniec zalej jogurtem doprawionym pieprzem.

�ledziem w depresj�

Karp i krewniacy: ryby dobre nie tylko od �wi�ta

Zdj�cie Salaterka 121256 Zdj�cie Salaterka 87379 Zdj�cie Salaterka 96048
Salaterka na �ledzie Salaterka na �ledzie Salaterka na �ledzie
Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ?
�r�d�o: Okazje.info
Kompot z suszu Kompot z suszu Shutterstock

Kompot z suszu

Kompot z suszu ma charakterystyczny aromat, intensywny smak i jest to �wietny, �wi�teczny spos�b na popraw� trawienia. Suszone owoce, zw�aszcza �liwki zalecane s� osobom z problemem zapar�. Przyprawy takie jak cynamon i go�dziki, kt�re dodawane s� do kompotu, r�wnie� pobudzaj� uk�ad pokarmowy do trawienia. Warto popija� nim dania, chocia� woda r�wnie� b�dzie zdrowym wyborem.

�wi�teczne ciasta i s�odko�ci �wi�teczne ciasta i s�odko�ci Shutterstock

Ciasta

W kwestii s�odyczy mo�na zmienia� przepisy, ale du�ego pola manewru do "odchudzenia" nie ma. �akocie zawsze b�d� zwi�ksza�y kaloryczno�� codziennej diety i w tej kwestii nie ma kompromisu. Porcja makowca (1 kawa�ek ok. 40 g) to 144 kcal, piernika z bakaliami 136 kcal, piernik staropolski (70g) 263 kcal.

Mimo wszystko, mo�emy zwi�kszy� warto�� od�ywcz� s�odyczy, poniewa� "kaloria kalorii nie r�wna".

- Cukier mo�emy zast�pi� zdrowszym syropem z agawy lub miodem (ale uwaga, mi�d pod wp�ywem temperatury wy�szej od ok. 40 st. C traci swoje zdrowotne w�a�ciwo�ci), stewi� i innym naturalnym zamiennikiem "cukru", albo s�odzikiem, chocia� sztuczny cukier wci�� rodzi wiele kontrowersji w kr�gach naukowc�w.
- Bia�� oczyszczon� m�k� zamieni� na pe�noziarnist� lub lekkostrawn� ry�ow�, kukurydzian�.
- Owoce kandyzowane zast�p suszonymi owocami, bakaliami.
- Wybieraj �wie�e owoce zamiast ciast.

Zdj�cie Birkmann 4 szt. �wi�ta 251380 Zdj�cie Pavoni Christmas CHRISTMASCOOKIES Zdj�cie Sagaform 5016695
Birkmann 4 szt. �wi�ta �foremki do ciastek Pavoni Christmas CHRISTMAS Sagaform foremki do ciastek
Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ? Sprawd� ceny ?
�r�d�o: Okazje.info
Zdrowie �wi�ta Zdrowie �wi�ta Shutterstock

Dasz rad�, zobacz o ile lepiej b�dziesz si� czu�!

Dodatkowe wskaz�wki dla lepszego i zdrowszego samopoczucia w �wi�ta:

1.   Nie siadaj g�odny do sto�u.

2.  Zjedz �niadanie.

3.  Pij du�o w ci�gu dnia, wybieraj wod�, herbaty.

4.   Zjedz niewielk� przek�sk� np.: kubek zupy, sa�atk�, kanapk� z warzywami, jogurt w godzinach wczesno po�udniowych.

5.  Nie gotuj na �wi�ta podw�jnych porcji. Je�eli potrawy sko�cz� si� wraz ze �wi�tami nie b�dziesz mia� pokus.

6.  Nie nak�adaj da� "na zapas".

7.  Ruszaj si� - cud�w nie ma, je�eli spo�ywasz wi�cej energii powiniene� jej wydatkowa�, aby nie przeobrazi�a si� w tkank� t�uszczow�. Zmywanie czy sprz�tanie to te� pewna forma wysi�ku, jednak niewsp�mierna z d�ugim spacerem, marszem, bieganiem czy inn� gimnastyk�.

Weso�ych �wi�t!

Bibiliografia:
Tabele Sk�adu i Warto�ci Od�ywczej �ywno�ci ? H. Kunachowicz, B. Przygoda i WSP. 2005
http://nutritiondata.self.com/

Zobacz tak�e: Potrawy wigilijne - czy s� zdrowe?

Wi�cej o: