Gaan na inhoud

Joseph Brodsky

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Joseph Brodsky
Joseph Brodsky in 1988
Gebore
Josif Aleksandrowitsj Brodski

(1940-05-24)24 Mei 1940
Leningrad, Russiese SFSR, Sowjetunie (tans Sint Petersburg, Rusland)
Sterf28 Januarie 1996 (op 55)
Brooklyn Heights, New York Stad, New York, Verenigde State
NasionaliteitVlag van Sowjetunie Sowjetunie (1940–1972)
Staatloos (1972–1977)
Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State (1977–1996)
BeroepDigter en essayis
EggenootMarina Basmanova (lewensmaat, 1962−1967)
Maria Kuznetsova (lewensmaat)
Maria Sozzani (∞ 1990–1996)
KindersAndrei Basmanov (gebore 1967)
Anastasia Kuznetsova (gebore 1972)
Anna Brodskaya (gebore 1993)
Handtekening

Joseph Brodsky ([ˈbrɒdski]; gebore as Ио́сиф Алекса́ндрович Бро́дский [ɪˈosʲɪf ɐlʲɪˈksandrəvʲɪtɕ ˈbrotskʲɪj], Josif Aleksandrowitsj Brodski; 24 Mei 1940 in Leningrad – 28 Januarie 1996 in New York) was 'n Russies-Amerikaanse digter en essayis van Joodse afkoms.

Toe hy in 1972 van sy Sowjet-burgerskap ontneem en in 'n vliegtuig na Wene gesit is, het Joseph Brodsky hierdie reiskoffer saamgeneem - met 'n tikmasjien, twee bottels wodka en 'n gedigbundel met werke van die Engelse digter John Donne (1572−1631). Dit word tans in die Anna Achmatowa-museum te Sint Petersburg vertoon waar 'n eie uitstallingsaal aan die digter gewy is[1]
Ter geleentheid van die digter se 75ste verjaardag het die Russiese posdiens in 2015 'n spesiale seël uitgereik
Joseph Brodsky se laaste rusplek op die eiland San Michele in die Venesiaanse strandmeer, geleë in die begraafplaas se Protestantse afdeling. Die oorspronklike grafkruis is in 2000 deur 'n grafsteen vervang. Later is ook die briewebus en skryftoebehore bygevoeg

Brodsky, wat in sy werk 'n verskeidenheid sosiale, ekonomiese en politieke wantoestande in die destydse Sowjetunie aangespreek het - soos byvoorbeeld die ondoeltreffendheid van 'n sentraal-beplande ekonomie, behuisingsnood en latente antisemitisme - is deur die Sowjet-Russiese owerheid as sosiale en militante «parasiet» bestempel (onder meer omdat «digter» nie as 'n werklike beroep beskou is nie), in hegtenis geneem en in 1964 tot vyf jaar in 'n werkkamp naby Archangelsk gevonnis. Nadat Sowet-Russiese en internasionale literêre kringe druk op die Sowjet-bewind uitgeoefen het, is die vonnis ná een jaar opgeskort.[2][3] Op 4 Junie 1972 is hy van sy Sowjet-burgerskap ontneem nadat hy geweier het om sy werk onder sensuur te laat plaas en in 'n vliegtuig na Wene gesit.

Brodsky het hom daarna met die hulp van ondersteuners, onder wie die Britse digter W. H. Auden, in die Verenigde State gevestig waar hy as dosent aan 'n verskeidenheid universiteite verbonde was, waaronder Yale, Columbia, die Universiteit van Cambridge in Massachusetts en die Universiteit van Michigan.

Van sy eerste salaris het hy 'n vliegkaartjie na Milaan en Venesië gekoop. Aan die winterlike Strandmeerstad, wat hy as sy «paradys» beskryf het, het hy sy werk Watermark gewy, 'n liefdesverklaring deur middel van mistiese meditasies.

In 1987 is die Nobelprys vir Letterkunde aan Brodsky toegeken vir sy «alomvattende» literêre werk, die «klaarheid van sy gedagtes» en die «poëtiese intensiteit» van sy digkuns.[4] In 1991 is hy as die Verenigde State se Poet Laureate benoem.[5]

Anders as wat sy gedwonge ballingskap in die VSA sou kon insinueer was Brodsky se literêre werk allesbehalwe sterk politiek gekleur. Eerder het hy in sy gedigte, wat dikwels in 'n meditatiewe styl geskryf is, universele vrae oor die menslike bestaan, lewe en dood gestel, en dit was juis sy standpunte ten gunste van individuele vryheid en anti-materialisme waaraan Sowjet-amptenare aanstoot geneem het.[6]

Alhoewel sy werke ook in post-Sowjetse Rusland gepubliseer is, het Brodsky as balling geweier om nog eens ‘n besoek aan sy geboorteland te bring. Die pyn, wat hy in sy eie land ervaar het, was so groot dat die tekste, wat hy postuum oor sy ouers geskryf het, nog net in Engels uit sy pen kon vloei - 'n besluit wat uit sy oortuiging voortgespruit het dat hy hulle sodoende nog uit die onderdrukkende en sielvernietigende Russiese konteks sou kon bevry.[7]

Op 28 Januarie 1996 is Joseph Brodsky in sy woonstel in Brooklyn Heights, New York aan 'n hartaanval oorlede.[8] Die skrywer het self geen wens oor sy laaste rusplek gehad nie. So het sy vrou, Maria Sozzani, besluit om sy liggaam na Venesië oor te bring, sy persoonlike paradys waaraan hy elke jaar in winter gedurende die Universiteitsvakansie 'n besoek gebring het. So is Joseph Brodsky op die begrafniseiland San Michele naby Venesië ter ruste gelê.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (en) saint-petersburg.com: Anna Akhmatova Museum at the Fountain House. Besoek op 7 Februarie 2020
  2. ↑ "rt.com: Historama - 18 Februarie. Besoek op 5 Januarie 2016". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Januarie 2016. Besoek op 5 Januarie 2016.
  3. ↑ "PBS Newshour - Conversation: Joseph Brodsky, 10 November 1988. Besoek op 5 Januarie 2016". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2016. Besoek op 5 Januarie 2016.
  4. ↑ "The Nobel Prize in Literature 1987" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Julie 2018. Besoek op 7 Oktober 2017.
  5. ↑ Library of Congress: Past Poets Laureate: 1991-2000. Besoek op 5 Januarie 2016
  6. ↑ www.britannica.com: Joseph Brodsky. Besoek op 5 Januarie 2016
  7. ↑ (de) Henning Bochert: Joseph Brodsky - Erinnerungen an Petersburg (resensie) Geargiveer 13 April 2020 op Wayback Machine
  8. ↑ The New York Times, 29 Januarie 1996: Joseph Brodsky, Exiled Poet Who Won Nobel, Dies at 55. Besoek op 20 Februarie 2020

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wiki-webtuistes
Huwelik
Joseph Brodsky-argief in Stanford
Venesië
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Joseph_Brodsky&oldid=2619104"