Szynszyloszczur

Szynszyloszczur
	Abrocoma
	Waterhouse, 1837
	; Przedstawiciel rodzaju – szynszyloszczur stokowy (A. bennettii) na ilustracji z 1836 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Nadrodzina	Octodontoidea
Rodzina	szynszyloszczurowate
Rodzaj	szynszyloszczur
	Typ nomenklatoryczny
	Abrocoma bennettii Waterhouse, 1837
Synonimy
	Habrocoma J.A. Wagner, 1842;
	Habrocoma J.A. Wagner, 1842;
Gatunki
	8 gatunków – zobacz opis w tekście
	8 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szynszyloszczur^[3] (Abrocoma) – rodzaj ssaków z rodziny szynszyloszczurowatych (Abrocomidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej (Peru, Boliwia, Chile i Argentyna)^[4]^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 157–233 mm, długość ogona 50–178 mm, długość tylnej stopy 23–40 mm, długość ucha 22–35 mm; masa ciała 90–307 g^[5]^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1837 roku angielski przyrodnik George Robert Waterhouse na łamach Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Waterhouse wymienił dwa gatunki – Abrocoma Bennettii Waterhouse, 1837 i Abrocoma Cuvieri Waterhouse, 1837 (= Abrocoma bennettii Waterhouse, 1837) – z których gatunkiem typowym jest Abrocoma Bennettii Waterhouse, 1837 (szynszyloszczur stokowy).

Etymologia

Abrocoma (Habrocoma): gr. ἁβρος habros ‘miękki, delikatny’; κομη komē ‘włosy’^[8].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]^[7]^[4]^[3]:

Abrocoma boliviensis Glanz & S. Anderson, 1990 – szynszyloszczur boliwijski
Abrocoma bennettii Waterhouse, 1837 – szynszyloszczur stokowy
Abrocoma cinerea O. Thomas, 1919 – szynszyloszczur szary
Abrocoma budini O. Thomas, 1920 – szynszyloszczur samotny
Abrocoma famatina O. Thomas, 1920 – szynszyloszczur górski
Abrocoma shistacea O. Thomas, 1921 – szynszyloszczur łupkowaty
Abrocoma uspallata Braun & Mares, 2002 – szynszyloszczur skryty
Abrocoma vaccarum O. Thomas, 1921 – szynszyloszczur tajemniczy

Do rodzaju Abrocoma był jeszcze zaliczany jeszcze jeden gatunek określany jako Abrocoma oblativa, ale wraz z odkryciami Emmons^[10] w 1999 nowego gatunku Cuscomys ashaninka (obecnie oznaczany jako kuskoszczur szary), został wraz z nim wydzielony do nowego rodzaju – kuskoszczur (Cuscomys) i określony jako kuskoszczur inkaski (Cuscomys oblativa).

Uwagi

↑ Nieuzasadniona poprawka Abrocoma Waterhouse, 1837.

Przypisy

↑ ^a ^b G.R. Waterhouse. Characters of Two New Genera of Rodentia (Reithrodon and Abrocoma), from Mr. Darwin’s Collection. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5, s. 30, 1837. (ang.).
↑ J.A. Wagner. Beschreibung einiger neuer oder minder bekannter Nager. „Archiv für Naturgeschichte”. 8 (1), s. 5, 1842. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 293. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 558. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b L. Emmons: Family Abrocomidae (Inca Rats and Chinchilla Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 495–497. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Abrocoma. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-05].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 359. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 71, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-17]. (ang.).
↑ L. Emmons. A new genus and species of abrocomid rodent from Peru (Rodentia: Abrocomidae).. „American Museum Novitates”. 3279, s. 1-14, 1999. America Museum of Natural History. (ang.).

[2] Nieuzasadniona poprawka Abrocoma Waterhouse, 1837.

[Waterhouse-1] G.R. Waterhouse. Characters of Two New Genera of Rodentia (Reithrodon and Abrocoma), from Mr. Darwin’s Collection. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5, s. 30, 1837. (ang.).

[Wagner-3] J.A. Wagner. Beschreibung einiger neuer oder minder bekannter Nager. „Archiv für Naturgeschichte”. 8 (1), s. 5, 1842. (niem.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 293. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 558. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Emmons2016-6] L. Emmons: Family Abrocomidae (Inca Rats and Chinchilla Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 495–497. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Abrocoma. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-05].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 359. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 71, 1904. (ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-17]. (ang.).

[Emmons1999-11] L. Emmons. A new genus and species of abrocomid rodent from Peru (Rodentia: Abrocomidae).. „American Museum Novitates”. 3279, s. 1-14, 1999. America Museum of Natural History. (ang.).

[1]