Boson

Sa pisikang partikula, ang isang boson ( /ˈboʊzɒn/^[1] /ˈboʊsɒn/^[2]) ay isang partikulang subatomiko na ang bilang ng spin quantum ay may halagang buumbilang (0, 1, 2, ...). Binubuo ng mga boson ang isa sa dalawang uri ng pundamental na partikulang subatomiko, ang ibang isa pa ay ang mga fermion, na may spin na gansal na kalahating-buumbilang (¹⁄₂, ³⁄₂, ⁵⁄₂, ...). Bawat minasid na partikulang subatomiko ay alin man sa isang boson o isang fermion.

Pangalan

Nilikha ang pangalang boson ni Paul Dirac^[3]^[4] upang gunitain ang kontribusyon ni Satyendra Nath Bose, isang pisikong Indiyano. Nang si Bose ay isang tagabasa (propesor sa kalaunan) sa Unibersidad ng Dhaka, Bengal (sa Bangladesh ngayon),^[5]^[6] nakagawa siya at si Albert Einstein ng pagpapakilala ng ganoong mga partikula, na kilala na ngayon bilang estadistikang Bose–Einstein at kondensadong Bose-Einstein.^[7]

Boson na panukat

Ang isang boson na panukat (Ingles: gauge boson) ay isang elementaryang partikulang baryoniko na umaakto bilang tagadala ng puwersa para elementaryang mga fermion.^[8]^[9] Ang mga elementaryong partikula na ang mga interaksyon ay sinalarawan ng teoriyang panukat (o gauge theory) ay nakikipag-interaksyon sa bawat isa sa pamamagitan ng palitan ng mga boson na panukat, kadalasan bilang mga partikulang birtuwal.

Mga sanggunian

↑ "boson". Lexico UK English Dictionary (sa wikang Ingles). Oxford University Press. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Hulyo 2021.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Wells, John C. (1990). Longman pronunciation dictionary (sa wikang Ingles). Harlow, England: Longman. ISBN 978-0582053830.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) entrada ng "Boson"
↑ Notes on Dirac's lecture Developments in Atomic Theory at Le Palais de la Découverte, 6 December 1945. UKNATARCHI Dirac Papers. BW83/2/257889.
↑ Farmelo, Graham (2009-08-25). The Strangest Man: The Hidden Life of Paul Dirac, Mystic of the Atom (sa wikang Ingles). Basic Books. p. 331. ISBN 9780465019922.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Daigle, Katy (10 Hulyo 2012). "India: Enough about Higgs, let's discuss the boson" (sa wikang Ingles). Associated Press. Nakuha noong 10 Hulyo 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Bal, Hartosh Singh (19 Setyembre 2012). "The Bose in the Boson". Latitude (blog). The New York Times (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 22 Setyembre 2012. Nakuha noong 21 Setyembre 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Higgs boson: The poetry of subatomic particles". BBC News (sa wikang Ingles). 4 Hulyo 2012. Nakuha noong 6 Hulyo 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Gribbin, John (2000). Q is for Quantum – An Encyclopedia of Particle Physics (sa wikang Ingles). Simon & Schuster. ISBN 0-684-85578-X.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Clark, John, E.O. (2004). The Essential Dictionary of Science (sa wikang Ingles). Barnes & Noble. ISBN 0-7607-4616-8.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

[1] "boson". Lexico UK English Dictionary (sa wikang Ingles). Oxford University Press. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Hulyo 2021.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] Wells, John C. (1990). Longman pronunciation dictionary (sa wikang Ingles). Harlow, England: Longman. ISBN 978-0582053830.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) entrada ng "Boson"

[3] Notes on Dirac's lecture Developments in Atomic Theory at Le Palais de la Découverte, 6 December 1945. UKNATARCHI Dirac Papers. BW83/2/257889.

[4] Farmelo, Graham (2009-08-25). The Strangest Man: The Hidden Life of Paul Dirac, Mystic of the Atom (sa wikang Ingles). Basic Books. p. 331. ISBN 9780465019922.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[AP-20120710-5] Daigle, Katy (10 Hulyo 2012). "India: Enough about Higgs, let's discuss the boson" (sa wikang Ingles). Associated Press. Nakuha noong 10 Hulyo 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NYT-20120919-6] Bal, Hartosh Singh (19 Setyembre 2012). "The Bose in the Boson". Latitude (blog). The New York Times (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 22 Setyembre 2012. Nakuha noong 21 Setyembre 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[7] "Higgs boson: The poetry of subatomic particles". BBC News (sa wikang Ingles). 4 Hulyo 2012. Nakuha noong 6 Hulyo 2012.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[8] Gribbin, John (2000). Q is for Quantum – An Encyclopedia of Particle Physics (sa wikang Ingles). Simon & Schuster. ISBN 0-684-85578-X.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[9] Clark, John, E.O. (2004). The Essential Dictionary of Science (sa wikang Ingles). Barnes & Noble. ISBN 0-7607-4616-8.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

[1]