Don Quixote

An Don Quixote (Kinatsila: [doŋ kiˈxote]  ( pamati-a), puyde liwat igsurat nga Don Quijote nga an bug-os nga título An Inhenyoso nga Hidalgo nga hi Don Quixote han La Mancha (Kinatsila: El Ingenioso Hidalgo Don Quijote de la Mancha [el iŋxeˈnjoso iˈðalɣo ðoŋ kiˈxote ðe la ˈmantʃa]), usa nga Espanyol nga nobela ni Miguel de Cervantes Saavedra. Ginmantala ini hin duhá ka volumen, han 1605 ngan 1615. An Don Quixote ginkikitâ nga amo an gidako-i hin impluwensya nga buhat ha panurat o literatura tikang han Bulawanon nga Edad nga Espanyol ngan han bug-os nga canon han literatura nga Espanyol. Komo usá nga sinurat nga nagtukod han moderno nga literatura ha Katundan ngan usá han mga gisayohi nga mga canonico nga mga nobela, masurong ini natatalaan hin duro ha mga listahan hin mga gimaupayi nga buhat hin fiksyon nga ginmantala sugad han Bokklubben World Library nga koleksyon nga nagtatawag han Don Quixote nga amo an pinili hin mga magsusurat nga "gimaupayi nga buhat ha litaratura nga ginsurat".^[1]

Nasunod an susumaton han mga aventura hin usá nga (hidalgo) nga an ngaran Alonso Quixano nga nagbasa hin damo-damo-an nga mga romanse hin kabalyeriya nga nalurong hiyá ngan nagdesidir nga gumawas basi banhawon an kabalyeriya o chivalry, saktohon an mga sayop, ngan madara hin pagkamatadong han kalibotan, ha ilarom han ngaran nga Don Quixote de la Mancha. Nagrecruit hiyá hin yano nga mag-uuma nga hi Sancho Panza, nga iya eskudero, nga agsbo nagamit hin iya la, yano nga panhunahuna ha pagsunod han kan Don Quixote mga pamulong ha retorika han nagin-kadaan na nga pagkakabalyero. Hi Don Quixote, ha syahan nga bahin han libro, diri nagkikita han kalibutan kon ano gud iton ngan mas napili lugod pag-imahinar nga nanginginabuhi hiya hin istorya hin kabalyero. Dida han bug-so nga nobela, gin-gagamit ni Cervantes in mga literaryo nga tekniko sugad han realismo, metateatro, ngan intertextualidad. Dako an impluwensya han libro han literaryo nga komunidad, sugad han mga direkta nga mga reperensya dida han kan Alexandre Dumas' An Tulo nga Musketero (1844), an kan Mark Twain Adventures of Huckleberry Finn (1884), ngan an kan Edmond Rostand Cyrano de Bergerac (1897), ngan pati gihapon han pulong nga "quixotic" ngan an epitheto nga "Lothario"; ini nga urhe nga agnay nahahanungod hin usá nga personahe dida han "El curioso impertinente" ("An tawo nga impertinente nga kuryoso"), usá nga gin-intercalar nga istorya nga aada han Parte Uno, mga kapitulo 33–35. Ginsiring ni Arthur Schopenhauer nga an Don Quixote usá han upat nga giharangdon nga mga nobela nga ginsurat, upod han Tristram Shandy, La Nouvelle Héloïse, ngan an Wilhelm Meister.^[2]