Recenzja gry Outward – to miał być Gothic, Skyrim i Soulsy w jednym...

Zwykły człowiek w zwykłym świecie

Nie oznacza to jednak, że eksploracja w grze to kompletna tragedia. Tych kilkanaście oznaczonych obiektów prezentuje się naprawdę interesująco, a my mamy ochotę zobaczyć, co znajduje się w środku, i sprawdzić, czy damy sobie z tym radę. Siłą Outward nie jest bowiem świat przedstawiony, który nawet celowo ma być do bólu klasyczną krainą fantasy, tylko pozycja gracza w tym uniwersum.

Sporo było już produkcji, które pozwalały wcielić się w zwyczajnych zjadaczy chleba, rzadko jednak dało się naszą słabą pozycję odczuć równie mocno jak w Outward. Nie jesteśmy żadnym Dovahkiinem, Shepardem czy innym Białym Wilkiem. Tu zaczynamy historię od porażki głównego bohatera, który na dodatek tonie w długach. Jeden z pierwszych dialogów w grze to atak naszych wierzycieli i ultimatum, że mamy pięć dni na ich spłatę, w przeciwnym razie stracimy dom. Jeśli odpuścimy sobie tę sprawę, po pięciu dniach faktycznie zostaniemy bez dachu nad głową, co dosłownie zmusi nas do nocowania na ulicach pierwszego miasta...

Outward okazuje się grą trudną, ale przy tym uczciwą. Wiele głupich nawyków, jakie wyrobiły w nas gry komputerowe, jest tu bezlitośnie tępionych – w tym przekonanie, że wolno nam jakiś quest olać, bo przecież nic się nie stanie. Z drugiej strony, jeśli posłuchamy postaci pobocznych, mamy szansę dowiedzieć się, w jaki sposób spłacić dług – postępując zgodnie z tymi instrukcjami, możemy wyjść z opresji bez szwanku. Podobnych sytuacji występuje w grze więcej. Jeżeli na przykład ruszamy do miejsca opanowanego przez duchy, warto zebrać informacje i wyposażyć się w przedmioty, które pomogą w walce z nimi. Co ważne, takie przemyślane działanie nie tylko skutkuje sporym ułatwieniem, ale może być wręcz niezbędne do tego, by w ogóle zrealizować zadanie.

Powoduje to, że w Outward o wiele częściej niż w innych grach eksperymentuje się z ekwipunkiem. Nakładanie dodatkowych efektów na broń, konstruowanie pułapek czy picie wszelkiego rodzaju eliksirów tutaj faktycznie ma sens, inaczej walka z przeciwnikiem będzie się ciągnąć w nieskończoność. Z tego też powodu w grze niewiele jest przedmiotów bezwartościowych.

Przygoda na raty

Praktycznie każda nasza przygoda powinna zostać starannie zaplanowana. Musimy zadbać nie tylko o przedmioty, które pomogą w walce, ale też o rzeczy związane ze zwykłym przetrwaniem w dziczy. Połączenie klasycznej rozgrywki RPG z survivalem stanowi jeden z najfajniejszych patentów Outward. W wielu innych RPG musimy pamiętać o tym, by mieć ze sobą zapas mikstur czy eliksirów, które pomogą pokonać określoną klasę przeciwników. Ale w której z tych gier trzeba zabrać ze sobą namiot i śpiwór, żeby w ogóle dotrzeć do miejsca akcji? To właśnie ten element sprawia, że możemy poczuć się, jakbyśmy faktycznie ruszali na niebezpieczną wyprawę.

Jeśli wybieramy się w dłuższą podróż, powinniśmy pomyśleć praktycznie o wszystkim. Potrzebny będzie więc zapas czystej wody (byle nie morskiej), odpowiednia porcja jedzenia, które należy zabezpieczyć tak, aby nie zepsuło się zbyt szybko, wspomniany śpiwór lub namiot, a także ubrania dostosowane do panującego klimatu.

W grze nie uświadczymy wprawdzie spektakularnych efektów pogodowych, niemniej zawsze możemy sprawdzić, jaka jest w danej chwili temperatura, która ma bezpośredni wpływ na naszą postać. Łatwo się domyślić, że paradowanie w grubej kurtce po pustyni na dłuższą metę nie wyjdzie nam na dobre. Występują tu również pory roku, które trwają kilkanaście dni i mogą mocno wpłynąć na naszą sytuację. Pamiętam, jak w początkowych etapach zbyt długo zwlekałem z opuszczeniem jednego z miast, aż w końcu zaskoczyła mnie tam zima. Byłem na nią przygotowany niczym polscy drogowcy i zanim udało mi się uzbierać środki na odpowiednią kurtkę, przez kilka dni musiałem poruszać się od ogniska do ogniska, aby nie zamarznąć i nie nabawić się choroby.

Na szczęście w grze występuje prosty system craftingu, dzięki czemu sam mogłem rozniecać ogniska tam, gdzie mi pasowało. Tym sposobem mapa szybko zapełniła się siecią moich miniobozów, które dawały schronienie przed zimnem i pozwoliły mi kontynuować eksplorację pomimo niekorzystnych warunków pogodowych.

Wszystko na pół gwizdka

Rozbicie obozu u wrót wielkich ruin, przygotowanie prowiantu i odpowiednich eliksirów przed ostatecznym szturmem – wszystko to buduje naprawdę fajny klimat i w teorii brzmi aż nadto dobrze. Niestety, każdy z tych aspektów zrealizowany został tak sobie. Przedmioty faktycznie są przydatne, ale z drugiej strony jest ich naprawdę dużo i każdy ma unikatowe właściwości. Oznacza to, że musimy poświęcić sporo czasu na nauczenie się, co służy do czego, a i tak nigdy nie mamy pewności, że zabraliśmy właściwe rzeczy. Sprawia to, że po jakimś czasie wyruszamy na każdą wyprawę, mając ze sobą pół apteki, cały arsenał i sklep z ciuchami. Na szczęście jest to fajnie wplecione w mechanikę, gdyż większość naszego dobytku nosimy w solidnym plecaku, który musimy zrzucać przed każdą walką, bo krępuje nasze ruchy. Nie zmienia to jednak faktu, że sporą część gry spędzamy w oknie ekwipunku, przeglądając i przekładając nasze graty.

Jeśli ktoś lubi taką zabawę w mikrozarządzanie, zapewne poczuje się usatysfakcjonowany, ja nie będę jednak ukrywać, że był to dla mnie proces żmudny, który w połączeniu ze średnio czytelnym interfejsem nie za bardzo przypadł mi do gustu. Nie ma też od tego ucieczki, gdyż gra bezlitośnie wykorzysta przeciwko nam nawet drobne niedbalstwo. Nie pamiętam już nawet, ile to razy wracałem z drugiego końca mapy do miasta, bo pogryzła mnie hiena, w ranę wdała się infekcja, a ja nie wziąłem ze sobą specjalnej herbatki, która ją leczy. Oczywiście mogłem się nauczyć na własnych błędach, herbatkę kupić wcześniej albo zdobyć przepis i wytworzyć ją w terenie. Problem w tym, że szukanie odpowiednich składników jest nieraz większym przedsięwzięciem niż sam rajd na owe nieszczęsne ruiny, a rzeczone herbatki są drogie, więc wolałem nabywać je dopiero w ostateczności.

Długa lista zarzutów

Problematyczny okazuje się również system zapisu postępów, a konkretnie brak opcji wczytania gry. Rozumiem, że miało to za zadanie podnieść poziom trudności i wraz z mechaniką śmierci dodać zabawie realizmu. Efekt jest jednak bardziej frustrujący niż zbawienne sznapsy z Kingdom Come. Jeśli bowiem przegramy jakieś starcie lub położy nas choroba, nasza postać nie umiera, a jedynie traci przytomność. Następuje wówczas zdarzenie losowe, które może mieć pozytywny lub negatywny charakter. Może nas więc znaleźć pomocny podróżnik, który odstawi nas do najbliższej gospody, ale możemy też trafić do niewoli wrogiego plemienia. Prawda jest jednak taka, że z każdej takiej sytuacji udawało mi się wybrnąć bez większych strat.

Nawet gdy ocknąłem się we wrogim obozie, zdołałem wykorzystać toporność przeciwników i w zasadzie bez walki czy skradania się odzyskać swoje rzeczy, a następnie uciec. Główną uciążliwość tego systemu stanowi fakt, że po odzyskaniu przytomności lądujemy w losowym punkcie na mapie i znów czeka nas mozolny marsz.

Eksploracje utrudniają także mapy poszczególnych lokacji. Są na nich zaznaczone wszystkie ważniejsze miejsca, możemy też dodawać własne znaczniki, jednak pozycja gracza pozostaje niewidoczna. Jest to jawne nawiązanie do nowych przygód Linka i mechanizm, który miał dodać grze realizmu, bo przecież nikt w fantastycznych krainach nie dysponuje systemem GPS. W połączeniu jednak z tym, że wiele terenów w grze wygląda podobnie, nawet z wyraźnie widocznymi punktami odniesienia trudno jest tu skutecznie nawigować. Częściowo zmusza to do nauki map na pamięć, co jest kolejnym żmudnym i mało ciekawym procesem.

Słowo o fabule

Sporo było o systemie survivalu i eksploracji, ale właśnie to stanowi główny trzon rozgrywki w Outward. Mimo wszystko należy wspomnieć również o fabule – niezbędnym elemencie każdego RPG. Jeśli więc chodzi o snutą w grze opowieść, to cóż, podobno jakaś jest, nie uświadczyłem jej jednak zbyt wiele, gdyż okazała się tak nieciekawa, że zajmowałem się nią głównie z poczucia obowiązku.

Zasadniczo w Outward występują trzy frakcje, do których możemy się przyłączyć, a każda z nich oferuje odrębną historię. Aby jednak poznać którąś z nich, musimy najpierw ukończyć prolog, a następnie wybrać się do stolicy danego stronnictwa. Miasta te znajdują się na tyle daleko od lokacji początkowej, że wyprawy do nich okazują się długie i trudne, zwłaszcza dla słabo rozwiniętej postaci. Gdy już uda się dotrzeć do celu i dołączyć do jednej z frakcji, możemy rozpocząć karierę. Ta jednak nie wzbudziła we mnie praktycznie żadnego zainteresowania. Zadania, jakie otrzymujemy, są zwyczajnie nudne, a dialogi pisali chyba programiści, bo naprawdę musiałem się starać, żeby się na nich skupić. Postacie, które odgrywają tu ważniejszą rolę, nie odbiegają jakoś specjalnie od utartych schematów i przez większość rozgrywki pozostawały mi kompletnie obojętne.

OutSouls

Kolejnym elementem Outward, w założeniach wzorowanym na najlepszych rozwiązaniach, jest system walki żywcem wyjęty z produkcji FromSoftware. Nasze zadanie stanowi więc nauka ruchów przeciwnika, tak aby blokować jego uderzenia i w odpowiednim momencie wyprowadzać własne. To, co świetnie sprawdzało się w kolejnych odsłonach Dark Souls, tu wygląda jak bardzo tania podróbka oryginału. Brakowało mi zwłaszcza tego charakterystycznego poczucia ciężkości mojej postaci i mocy zadawanych przez nią ciosów. Zarówno nasz bohater, jak i wrogowie poruszają się jak na wirtualnych łyżwach, w związku z czym walka jest znacznie szybsza, ale też bardziej chaotyczna.

Mimo że w grze występuje wiele rodzajów broni, a każdą z nich posługujemy się nieco inaczej, starcie z jednym przeciwnikiem zawsze sprowadza się do prostej wymiany bloków i uderzeń. Szybko wkrada się więc tu nuda i schematyczność, a my mamy raczej wrażenie, że ubijamy kotlety, a nie że prowadzimy emocjonujący pojedynek. Jeśli natomiast na naszej drodze stanie większa liczba wrogów, to najlepiej sobie odpuścić, gdyż takie potyczki zwykle kończą się respawnem w losowym miejscu mapy.

Sytuacji nie poprawia fakt, że większość nieprzyjaciół, na jakich trafiamy, wygląda wręcz fatalnie. Nie chodzi nawet o niską rozdzielczość tekstur, ale o to, że modele oponentów sprawiają wrażenie, jakby twórcom w pewnym momencie po prostu skończyły się fundusze na grę. Kiedy spotkałem kurczaka, któremu ktoś dokleił głowę smoka, czułem się tak, jakbym grał w produkcję za 9,99, a nie za 149 złotych. W pewnym sensie wygląd zobowiązuje, więc nasi adwersarze zasadniczo zachowują się jeszcze gorzej, niż się prezentują. Sztuczną inteligencję w grze można spokojnie skwitować krótkim „widzisz przeciwnika – atakuj”. Dodajmy do tego fakt, że nagrody za zwycięstwo są zwykle symboliczne, zaś kara za porażkę potrafi być niewspółmiernie wysoka, a otrzymamy system walki, który zamiast satysfakcji budzi raczej niechęć i frustrację.

Bieda trip

Oprawa audiowizualna Outwarda jest niesamowicie nierówna. Nieraz zdarzały mi się chwile, zwłaszcza w miastach, gdy kiwałem głową z uznaniem. Zaraz potem wkraczałem jednak na pustą przestrzeń, gdzie straszyły mnie tekstury w rozdzielczościach, jakich nie widziałem od piętnastu lat. Powtarzająca się sceneria przeplata się tu z garstką widocznych na horyzoncie, przesadnie monumentalnych budowli, nad którymi brakuje jedynie strzałki z napisem: „Tu masz iść!”. Ubogie otoczenie twórcy starali się przykryć podkręconym maksymalnie kontrastem kolorów i walącymi po oczach efektami świetlnymi. Całość, w połączeniu z graficznymi artefaktami i nieciekawymi modelami postaci, sprawia wrażenie kiepskiego surrealizmu wywołanego zażyciem tanich narkotyków.

Podobnie jest z warstwą muzyczną, która zasadniczo dobrze pasuje do klimatu gry. Rozbrzmiewające w tle melodie okazują się żwawe i kierują nasze myśli w stronę przygód. Problem w tym, że występuje ich zaledwie kilka (w zasadzie to po jednej na każdą lokację) i odtwarzane są w niekończącej się pętli. Tak intensywne utwory dość szybko zaczynają być męczące, przez co gdzieś w połowie gry wyłączyłem muzykę, dla dobra własnego i partnerki. Znacznie gorzej jest za to z dźwiękami. Twórcy postanowili nagrać dialogi, ale najwyraźniej zabrakło im środków i zrobili to dosłownie w połowie. Spotykane postacie wygłaszają więc najczęściej pierwsze i ostatnie zdanie swojej wypowiedzi. Często słyszymy jednak inne słowa niż te, które możemy przeczytać. Dla mnie było to mylące i bardzo utrudniało skupienie się na prowadzonej rozmowie. Z pozostałymi odgłosami rzecz wcale nie wygląda lepiej. Zawodzenie hien będzie mi się śnić do końca życia.

Od strony technicznej Outward jest też pełne gliczy i niedoróbek. Postacie uparcie próbujące wejść w ścianę pominę, gdyż takie błędy wydają się jedynie zabawne. Kilka razy jednak gra postanowiła bez ostrzeżenia wyjść do menu głównego. W innych wypadkach sam musiałem resetować konsolę, gdyż na ekranie wyskakiwały gigantyczne artefakty graficzne, praktycznie uniemożliwiające dalszą zabawę. Po każdym uruchomieniu tytułu miałem też wrażenie, że z mojego ekwipunku coś zniknęło, choć to zapewne wina mało czytelnego interfejsu. Ekrany ładowania są brzydkie, występują nad wyraz często i zbyt długo musimy je oglądać, a naniesione przez nas na mapę znaczniki zaczynają z czasem samoczynnie po niej wędrować. Lista wad technicznych okazuje się długa i mógłbym jeszcze jakiś czas je wymieniać.

Mogło być tak dobrze...

Reasumując Outward to gra, która ma na siebie bardzo ciekawy pomysł, ale jego realizacja zdecydowanie przekroczyła możliwości malutkiego studia. Pełno tu zapożyczeń z głośnych i dużych tytułów z ostatnich lat. Niestety, żadna z tych mechanik nie jest nawet w połowie tak udana jak w pierwowzorach. Realizm nie wydaje się tak immersyjny jak w Kingdom Come, a świat tak ciekawy jak w Skyrimie. System frakcji to jedynie daleki i ubogi krewny tego, co znamy z kultowego Gothica, a walki są tu namiastką tego, co przeżywaliśmy w produkcjach FromSoftware.

Nie oznacza to jednak, że formuła gry jest błędna w swoich założeniach. Wręcz przeciwnie, pomysł na połączenie tego wszystkiego i stworzenie symulatora poszukiwacza przygód ma naprawdę ogromny potencjał. Po prostu w tym wypadku zabrakło środków i ludzi, mnóstwa środków i wielu ludzi. Mimo to, a może zwłaszcza z tego powodu, muszę przyznać, że podziwiam twórców za ogrom pracy, jaki włożyli w swe dzieło, a także za odwagę i pomysłowość, której tak często brakuje wielkim studiom.

W jednym z pierwszych akapitów napisałem, że jest jeden tytuł, który moim zdaniem zawiera właśnie to wszystko, co miało zaoferować Outward. Tą grą jest Legend of Zelda: Breath of the Wild. Wiem, że to pozycje odmienne w swoich założeniach – Zelda nigdy nie próbowała być symulatorem czegokolwiek. Ale to właśnie tam czułem ten wspaniały zew przygody, chęć wejścia na kolejną górę czy poszukania kolejnych starożytnych ruin. Dzieło Nine Dots Studio miało dorzucić do tego porządną dawkę realizmu i poziom trudności, który zadowoliłby hardcore’owców. Niestety, różnica między tymi produkcjami (dotyczy to też innych gier, na których wzorowali się deweloperzy) to kilka poziomów jakości wykonania. Sytuacji nie ratuje nawet mój upragniony co-op na podzielonym ekranie.

Mimo to wierzę, że Outward znajdzie oddane grono fanów, którzy będą się przy nim fantastycznie bawić. Mam też nadzieję, że deweloperom z Nine Dots Studio uda się kiedyś zrealizować swoje pomysły w skali, o jakiej marzą. Będzie to piękny dzień dla nas wszystkich.