- Opowiadanie osobistych historii jest trudne, ale trudniejsze by�oby, gdybym tego nie robi� i by� jak�� wymy�lon� postaci� - m�wi Loyle Carner, artysta hiphopowy z Wielkiej Brytanii, kt�remu blisko jest do poezji.
Narodowy Fundusz Zdrowia kontroluje i nak�ada kary na lekarzy, kt�rzy wypisuj� preparaty z metylofenidatem. Chce za�wiadcze�, �e przyjmowaniu tabletek towarzyszy psychoterapia. A co je�li kogo� na to nie sta�? Albo psychoterapia jest niedost�pna?
W ka�dej klasie jest statystycznie kilkoro dzieci z ADHD. Ale nie mog� liczy� na odpowiednie wsparcie w przedszkolach i szko�ach, bo nie nale�� im si� orzeczenia o kszta�ceniu specjalnym, za kt�rym id� dodatkowe pieni�dze na pomoc w edukacji.
Studenci z ADHD, dysleksj� i w spektrum autyzmu trzy-cztery razy cz�ciej ni� inni powtarzaj� rok - wynika z raportu "Neuror�norodno�� na polskich uczelniach". Jego autorka m�wi "Wyborczej" o trudno�ciach, z jakimi mierz� si� neuroatypowi studenci, i o tym, jak mo�na im pom�c.
Szerokie, widne korytarze, klasy z pomocami naukowymi wypisanymi cyrylic�, biblioteka pe�na ksi��ek, sala gimnastyczna na trzecim pi�trze - tak wygl�da dawna rosyjska szko�a przy ul. Kieleckiej na Mokotowie, kt�r� oficjalnie przej�� sto�eczny samorz�d.
Wpisuj� na TikToku has�a i hasztagi - zdrowie psychiczne, self care, neurospicy, neurodivergent, �eby przyzwyczai� algorytm do swoich zainteresowa�. A potem ogl�dam filmiki o ADHD, autyzmie, aspergerze i coraz cz�ciej my�l�: Rel. Mam tak samo.
Ka�dego dnia publikujemy setki tekst�w, nasza strona zmienia si� bardzo dynamicznie. W tym miejscu zbieramy najwa�niejsze wiadomo�ci dnia.
"Zale�y nam, aby szerzy� w spo�ecze�stwie �wiadomo��, �e ADHD to zaburzenie neurorozwojowe, kt�re nieleczone ma bardzo negatywny wp�yw na Pacjenta i otoczenie. Zach�camy do wi�kszej empatii i zrozumienia wobec os�b neuroatypowych" - pisze zesp� PsychoMedic.pl.
- W Polsce jest ogromny brak zrozumienia ADHD. Mam 1,4 tys. pacjent�w, oni na co dzie� spotykaj� si� z komentarzami, �e "w przesz�o�ci to si� takie choroby pasem wybija�o", �e sobie to wymy�lili, bo nie chce im si� pracowa� albo chc� si� odurza�. - m�wi psychiatra w dyskusji o tek�cie nt. nadu�ywania leku na t� przypad�o��.
O tym, czym jest ADHD pisze dr hab. n. med. Jaros�aw J�wiak, psychiatra, prezes Stowarzyszenia Bli�ej ADHD. To reakcja na nasz artyku� o przypadkach nadu�ywania lek�w na to zaburzenie
- Najgorzej jest, kiedy nie zdo�asz siebie przechytrzy� - m�wi 23-letni Pawe�. "Podatki" od neuroatypowo�ci p�aci nie tylko w pieni�dzach. �ycie z ADHD to dla niego ci�g�a gra w kotka i myszk� z w�asnymi ograniczeniami.
Pytanie nie powinno brzmie�: jakie korzy�ci ma pracodawca z zatrudnienia osoby neuror�norodnej. Powinno raczej brzmie�: co zrobi�, �eby stworzy� dla niej odpowiednie warunki pracy?
Osoby autystyczne pope�niaj� nawet dziesi�ciokrotnie mniej b��d�w. A osoby z ADHD �wietnie odnajduj� si� w nieprzewidywalnych warunkach. Jak umo�liwi� im skuteczne znalezienie pracy i wykorzystywanie w niej ich supermocy?
- Najwi�cej przemocy m�odzie� do�wiadcza w szkole. Nic si� nie zmienia, bo zak�adamy, �e szko�a to tylko u�amki czy "Dziady", a dzieci mierz� si� z dyskryminacj� na r�nych p�aszczyznach - m�wi Sylwia Kowalska z fundacji Autism Team.
K�opoty z koncentracj�, praca na ostatni� chwil� i trudno�ci z motywacj�. Problemy znane wszystkim, cho� osobom z ADHD jednak nieco bli�ej. "Jest ADHD i jest lenistwo. I to s� dwie zupe�nie r�ne rzeczy"
Czy robienie na drutach w czasie pracy jest nietaktem? Ruchy ma�ej motoryki, wymagane do robienia na drutach, szyde�kowania, bazgrania aktywuj� te same cz�ci m�zgu, kt�re s� u�ywane do koncentracji - twierdzi John Ratey, profesor w Harvard Medical School.
S�ynny neuropsycholog: Irytuje mnie gadanie o u�ywaniu tylko ilu� procent m�zgu, o dominuj�cej p�kuli, o gadzim m�zgu
Jak odr�ni� ADHD od normalnego zachowania dziecka? - pytaj� cz�sto rodzice. Do tej pory psycholog lub lekarz m�g� to oceni� tylko na podstawie analizy samego zachowania. Wkr�tce eksperci mog� otrzyma� nowe narz�dzie diagnozy.
Wcze�niejsze badania sugeruj�, �e dziedziczno�� dysleksji si�ga a� 70 proc. Jednak dot�d znaleziono niewiele przekonuj�cych marker�w genetycznych tego zaburzenia.
Pami�tam ch�opca, kt�ry kiedy� us�ysza�, �e �eby nawi�za� kontakty z r�wie�nikami, powinien wi�cej by� w�r�d ludzi. No to zacz�� chodzi� w niedziel� na kilka mszy z rz�du.
Niezale�nie od tego, czy otrzyma�e� formaln� diagnoz� ADHD, wypracowanie pewnych nawyk�w mo�e by� pomocne dla wszystkich, kt�rzy maj� problemy z koncentracj�.
Jak maj� deadline do ko�ca tygodnia, to zaczynaj� w niedziel� wieczorem. Albo zawalaj� terminy. A potem maj� poczucie winy, �e nie funkcjonuj� jak inni. - To nie lenistwo, to ADHD u os�b doros�ych - podkre�laj� lekarze.
Wiemy, �e lista grzech�w, kt�re wyrz�dza nam smog jest d�uga. Ale o tym, jak wp�ywa na m�zg dzieci wci�� wiemy za ma�o. Dlatego powsta� projekt NeuroSmog, w kt�rym za pomoc� obrazowania m�zgu sprawdzamy, jaki jest zwi�zek mi�dzy zanieczyszczeniem powietrza a zaburzeniami zachowania i zmianami w m�zgu u dzieci w wieku szkolnym.
Zdrowsze nawyki i wi�ksza samoakceptacja - coraz szersze grono specjalist�w pr�buje pom�c osobom z deficytami uwagi.
- Kto� chce na si�� naprawi� w tobie co�, na co nie masz wp�ywu. Osoby z ADHD s�ysz�: "po prostu si� skoncentruj", "po prostu si� nie wier�", "zorganizuj si�, kup sobie planer" - m�wi Zuzana Kotrych, kt�ra wsp�tworzy kampani� "Neuror�norodni".
Z wi�kszo�ci� kumpli w podstaw�wce uwa�ali�my, �e szko�a ka��ca nam przez pi�� dni w tygodniu siedzie� prosto, patrze� przed siebie i s�ucha� uwa�nie nudnych ludzi jest zupe�nie nienormalna. Dzi� dostaliby�my diagnoz�: ADHD
"Od wrze�nia nie �wiadczymy uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, bo nie mamy na to pieni�dzy" - napisali do w�adz miasta dyrektorzy krakowskich szk�. Problem dotyczy ca�ej Polski, a obejmuje ok. 20 proc. wszystkich uczni�w.
Wbrew pozorom wcale nie by�o to takie oczywiste i wielu naukowc�w twierdzi�o, �e to kompletnie "zmy�lona" jednostka chorobowa. Wyniki bada� opublikowane w Lancecie jednak temu przecz�.
Statystycznie w ka�dej polskiej klasie jest dziecko z ADHD. 50-60 proc. z nich jest zawieszonych w prawach ucznia, a 10-30 proc. nie kontynuuje nauki w szkole �redniej!
Spotykam si� z tez�, �e to tylko ?zaburzenie rozwojowe?. No w�a�nie. To znaczy, �e dotyka dziecko, kiedy musi ono naby� nowych umiej�tno�ci. Leki u�atwiaj� dzieciom z ADHD start w �ycie. Rozmowa z prof. nadzw. dr. hab. Filipem Rybakowskim, psychiatr�.
Dr Tomasz Srebnicki*, psychoterapeuta: Dzieci w og�le nie powinny si� zorientowa�, �e jaka� terapia si� odbywa.
ADHD najcz�ciej kojarzymy z nadpobudliwymi, niegrzecznymi dzie�mi. Tymczasem na t� przypad�o�� cierpi te� wielu doros�ych. Psychologowie chc� im pom�c za pomoc� gier komputerowych.
Grawitacja to poj�cie, kt�re przede wszystkim znane nam jest z lekcji fizyki. Czym jest? Jest si��, kt�ra dzia�a na nas w ka�dym aspeckie naszego �ycia. W g��bi naszego ucha ukryty jest narz�d, kt�ry s�u�y nawi�zaniu poprawnych relacji z grawitacj�. Uk�ad przedsionkowy koordynuje wszystkie nasze zmys�y: napi�cie mi�niowe, uk�ad kostny, to jak biegamy czy te� skaczemy. Najwa�niejsze dla niego jest jednak utrzymanie nas w pozycji stoj�cej, bez ruchu. Dlaczego dzieci uwielbaj� si� hu�ta� i bawi� na placu zabaw? Co� co dla nas jest bezproduktywn� zabaw�, dla ich m�zgu jest skomplikowanym do�wiadczeniem naukowym, dzi�ki kt�remu ucz� si� jak wsp�dzia�a� z grawitacj�. �le skalibrowany uk�ad przedsionkowy skutkuje takimi problemami jak: dyslekcja, dysgrafia, k�opoty z koordynacj� ruchow� czy te� ADHD.
Polub nas na Facebooku
- Nale�y sobie zada� pytanie, czy ka�da szko�a jest w stanie wywi�za� si� ze swoich zobowi�za�. Problemem cz�sto s� pieni�dze czy cho�by to, �e w szkole pracuje jeden psycholog, kt�ry wcale nie musi by� specjalist� od dzieci�cych zaburze� - m�wi Ewa Ulrich-Za��ska, psycholo�ka.
Ch�opiec spod Krakowa ma stan�� przed s�dem. Zarzuty: "demoralizacja" i "problemy wychowawcze". Szko�a rodzic�w o sprawie nie poinformowa�a.
CYKL REPORTERSKI "DYSLEKTYCY, ADHD-KI, ASPERGERKI". Gdy dzieci si� pobi�y, winny by� Micha�, "bo przecie� ma ADHD". Kto� wybi� w szkole szyb� - uznano od razu, �e to on, cho� le�a� wtedy w domu chory
Takie ostrze�enie wyda�a ameryka�ska Administracja ds. �ywno�ci i Lek�w (FDA). Zdaniem jej przedstawicieli �rodki stosowane w leczeniu ADHD mog� w rzadkich przypadkach powodowa� skutki uboczne w postaci priapizmu, czyli d�ugotrwa�ych i bolesnych erekcji. Problem szczeg�lnie dotyka m�odych ch�opc�w.
G�o�no, dobitnie i z Mi�o�ci - ?Autobiografia? to historia o tym, jak basista Ryszard Tyma�ski przekszta�ci� si� z muzyka w posta� publiczn�.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.